Bizi umidsiz qoyma

–T?l?sm?, oglum. H?l? s?h?rin ac?lmas?na cox var. Ged?k, bizd? gec?l?y?rs?n. S?h?r subh tezd?n at? ver?r?m, minib yoluna davam ed?rs?n. At min? bilirs?nmi? Narahat olma, K?h?r nadinc deyil, yolu da yaxs? tan?y?r. C?hlim? dusdu, q?raga c?xan deyil, birbas s?ni zastavaya aparacaq.

–At? indi ver? bil?rs?nmi? M?n yoluma davam ed?rdim.

–Oglum, s?h?rin ac?lmas?na h?l? uc-dord saat var. Bir azdan ay dag?n arxas?na kec?c?k, ?traf? zulm?t qaranl?q buruy?c?k. Gedib qayadan ucars?n?z, at? da, ozunu d? t?l?f ed?rs?n. G?l, gorum, ged?k ev?. Hava is?qlasar, sonra yola salaram, ged?rs?n.

Osmanov daha bir soz dem?d?n ?sya cantas?n? goturub kur?yin? geyindi. Camadan?n? yerd?n qald?r?b qocan?n arxas?nca add?mlad?. Ay, dogrudan da ufuq? yax?nlas?rd?, b?lk? d? bir barmaq m?saf?sind?ydi. Qocan?n dan?s?g?nda bir dogmal?q, bir s?mimiyy?t hiss ets? d? ur?yind?ki subh?l?r ona rahatl?q vermirdi. Amma basqa c?x?s yolu da gormurdu.

Agacl?g?n aras?ndan kecib d?mir yol x?ttind?n cox da uzaqda olmayan, t?xmin?n yetmis-s?ks?n add?ml?qda bir evin qars?s?nda dayand?lar. Birm?rt?b?li balaca evin giris qap?s? uz?rind? yanan z?if lampa ?traf? gucl? is?qland?r?rd?.

–T?kmi yasay?rs?n?z? – Qoca cibind?n acar c?xard?b qap?n?n ustund?ki asma q?f?l? acmaq ist?y?nd? Osmanovun agl?na g?l?n sual bel? oldu.

Qoca t?mkinini pozmadan qap?n? acd?, sonra uzunu qonag?na tutdu:

–Xos g?lmisiniz. Buyurun, ev? kec?k. – dedi. – Indi g?l, tan?s olaq, oglum. M?nim ad?m Savaland?r – Savalan baba, esitm?mis olmazsan. Butun s?rh?dcil?r m?ni bel? cag?r?r.

–M?nim ad?m Osmand?r.

–Lap yaxs?, bundan sonra bir-birimizi tan?yacag?q. Indi is?, buyur, kec ic?ri. – Savalan baba bunu deyib ic?ri kecdi v? d?hlizin is?g?n? yand?rd? ki, Osman da ic?ri kec? bilsin. El? ki, Osman ic?ri kecib camadan?n? yer? qoydu, Savalan kisi qap?n?n c?ft?sini vurub d?hlizin bas?ndak? otaga getdi. Is?g? yand?r?b elektrik caynikini qosdu. Osman?n d?hlizd? qald?g?n? gorub s?sl?ndi.

–Y?qin, yorgunsan, yatmaq ist?yirs?n? Ancaq yol g?lmis?n, bir st?kan isti cay ics?k pis olmazd?. Kec, g?l bura. Cay?m?z? ic?k, durub yatag?n? gost?r?r?m.

Enli d?hlizd? paltar asmaq ucun divarlara h?r iki t?r?fd?n as?lqanlar b?rkidilmisdi. Sag v? sol otaqlar?n qap?lar? da d?hliz? ac?l?rd?. Savalan kisinin gost?rdiyi basdak? otag?n – m?tb?xin qap?s? ac?q idi, Osman camadan? il? s?hra cantas?n? d?hlizin kuncun? qoyandan sonra m?tb?x? kecdi. Elektrik caynikinin d?z?lt?s?, pil?t?nin ustund? d?m? qoyulmus q?f?dan?n s?sini ust?l?misdi – otag?n sukutunu pozan yegan? s?s caynik d?z?lt?s?yd?. Bir mudd?t qonag?n?n duruxdugunu gor?n Savalan kisi ayaga qalx?b d?hlizin sol t?r?find?ki qap?n? gost?rdi.

–Buyur, ?syalar?n? ora kecir. – dedi. – N?v?m Bab?kin otag?d?r.

Osman d?hliz? qay?d?b ?syalar?n? goturdu, Savalan kisinin otag?na kecib onlar? kunc? qoydu. Otaqda taxtadan q?dimi carpay? vard? – Osman hec vaxt bel? yatacaq gorm?misdi. Otaga ani goz g?zdirdikd?n sonra m?tb?x? qay?td?. Savalan kisi caylar? suzub masan?n ustun? qoymusdu. H?m d? nimc?y? bir nec? pryannik v? pecenye qoyulmusdu.

–Utanma, oglum, baban?n olan?ndan, cay?n? sirni il? ic.

Osman cay?n? rahat icsin dey? Savalan kisi cay?ndan bir qurtum al?b dan?smaga baslad?.

–H?, oglum, m?n ?lli ildir ki, burda yasay?ram. Bir vaxtlar “Komuna” sovxozunun qarovulcusuydum – buralar sovxozun bic?n?k yerl?riydi. K?ndimiz uzaq deyil, iki kilometrlikd? yerl?sir. Usaqlar m?kt?b? piyada gedib-g?l?rdil?r. El? ki, boyudul?r, c?x?b getdil?r s?h?r?. N?v?m Bab?k m?niml? qal?rd?. O da bu il m?kt?bi bitirib getdi s?h?r?, deyir universitet? q?bul olub.

–B?s yoldas?n?z?

–Sara v?fas?z c?xd?, on ild?n coxdur ki, dunyas?n? d?yisib. Torpag? san? yasas?n, ad?n? n?v?m? qoymusam.

–Allah r?hm?t el?sin! – Osman sohb?tin movzusunu d?yism?y? cal?sd?. – Indi ki, sovxoz yoxdur, niy? gedib ovladlar?n?z?n yan?nda rahat yasam?rs?n?z?

–Burda lap rahatd?r m?nim ucun. T?k deyil?m, tez-tez s?nin kimi g?lib-ged?n s?rh?dci dostlar?m m?n? bas c?kir. – Savalan kisi cay?ndan bir nec? qurtum icib ozu sohb?tin movzusunu d?yisdi, el? bil xatir?l?ri oyanm?sd?. – Abasquluyevd?n uzub?ri zastavada xidm?t kec?n kim varsa ham?s? m?ni tan?y?r. Bir nec? saatl?q da olsa, n? vaxtsa qonag?m olublar, cay?m? icibl?r. Sag olsunlar, hec vaxt m?ni unutmay?blar, bayramlarda m?nsiz masa ?traf?na toplasmay?blar, h?mis? basda oturdublar, sagl?g?ma bad? qald?r?blar. G?lib-ged?nd?n d? h?mis? hal?m? x?b?r al?rlar.

“Abasquliyev, bizim generalm?? S?rh?d Qosunlar? Akademiyas?n?n r?isimi? B?s onda, bil?nd? ki, m?n bu zastavaya yollan?ram, niy? m?n? hec n? dem?di? Ax? ozu m?ni t?limatland?rd?, c?nab general?n?” Savalan kisi dan?sd?qca Osman fikir-x?yal al?min? dald?. X?yallar onu bir ay ?vv?l?, burax?l?s y?g?ncag?na apard?.