Киллер

м ишекк атлады. Бер мизгелг тынып калган врачлар беравыздан аа эндште:

– Зифа Саматовна!

Шфкать туташы шундук янына килеп терсгеннн алды.

– Зифа Саматовна, утырып торыгыз. Тынычланыгыз.

Ул утырды. Шундук су бирделр. Эчте.

Лкин келдге яраларны бер стакан су белн ген юып бетерерлек тгел иде.

– Зифа Саматовна, сездн башка белгечлр юк, – диде кемдер. м ул кайсы врачны ялга китен, кайсыны авырып ятуын санап чыкты. Чынлап та Зифадан башка белгеч юк м операция стлендге бндне гомере аны ихтыярында иде.

"Ярдм итмим, лсен! – дип уйлады хатын, – Ятсын шулай тере мет булып. Авыртуны баса торган дарулар да бирсе калмаган аа. Интексен, сызлансын, ник туганына кенерлек булсын!"

– Зифа Саматовна! – монсы блек мдирене тавышы иде, – тенеп сорыйм… Зинар чен! Согы вакытта болай да безд кешелр кп л бит…

Кешелр л… Бу статситика. чынбарлык бтн. бу… Бу – кеше тгел. Бу бнд лрг тиеш. Зифа кайчандыр аны эзлп табып залап терерг ант иткн иде. Эзлде, таба алмады. м мен ул бнд операция стленд ята.

– Зифа Саматовна… Зинар чен!… лчк бит бу… лчк бит…

Тагын блек мдире… Кем?!. Я, ходай!.. лл акылыннан шаша инде. Блек мдире ул зе, лбаса. Пистолет тоткан егет монда Зифаны акылдан яздырыр, яки терер чен килеп ятмагандыр бит… Ярдм бир, ходай! Дрес юлны крст…

4

"лсен… Аны яшрг хакы юк!.." – таулар арасында ягырап, бер кыядан икенчесен сугылган авазлар шикелле леге уй Зифаны бтен булмышын актарды. Шушы дулкын тнене бтен кзнклрен ватып тышка атылса, бар дньяны астын-ск китерер шикелле иде. Тик бер мизгелг барсы да катып калды… Ниндидер яа кч, дштле яа булкын пйда булды. Хтта дулкын да тгел, тормышны бтен агымнарын туктатып, аларны кире борырга слтле тылсым. Шушы тылсым бтен уй-кичерешлрне асылын згртте, дньяны башка кыяфтк кертте… "гр… – дип уйлады Зифа шул кч тэсирен бирелеп, – гр бу кеше Писатолет Тоткан Егет булмаса? гр мин хаталансам?"

Ул яадан пациент ягына кз салды. Авыруны кысалардан азат итеп кабат айлап яткырганнар. Йзе кренмде. мма рбер секунд шешлрне зураюына, чирне тирнюен алып бара, димк, кеше гомерен куркыныч астына куя. стлд ятучыны Пистолет Тоткан Егетме-тгелме икнен ачыкларга вакыт булачак ле. И яхшы дигнд д ул бернич айсыз аякка басмаячак. лег – тоткарлануны р мизгеле лемг илт иде.

– Башлыйбыз!

Ктмгнд блмне ягыраткан тавыштан Зифа сискнеп китте. м аны з тавышы икнен алагач, елмайгандай итте. Торып басты.

– Су!

Аа бер стакан су тоттырдылар. Зифа аны йотлыгып эчте д раковина янына килеп кулларын юарга кереште. Куллары иелч калтырана иде. "гр ул булмаса?.. – дигн уй бераздан бтенлй башка кыяфтк керде, – Барсы да соыннан. лег… лег аны йзе д, кыяфте д, шхесе д юк. Ул – пациент. Кем булуына карамастан, ул ярдмг мохта м син аа ярдм итчксе. Син – табип."

Кулларын антисептик белн эшкрткнд согы уе келенд ныгынып лгергн иде инде. Операция киемнрен кигнд зен д ткннре м килчге булган шхес итеп тгел, бары тик леге мизгел чен ген яратылган серле бер зат итеп тойды. Перчаткаларын киде, бармакларын аерып кулларын алга сузып торды. Бармакларында бернинди калтырану, келенд бер авыр хис юк – ул эшк зер иде.

Зифа ыенган арада анестизиолог укол ясады, ярдмчелре пациентны башын калкытып, махсус айланмага урнаштырдылар, пычак тиячк урыннарны спирт белн эшкрттелр. Зифа Саматовна хезмттшлрен кз йгертеп алды да: "Аллага тапшырдык!" – дип, сурт тшерче рссам итезлеге белн сызып ибрде. Скальпель артыннан калган дуга рвешендге эзлрдн кан саркыды…

Катлаулылардан исплнс д мондый операциялрне инде кптн ясыйлар. Бер караса, лл нрссе юк та кебек. Баш тиресен дага рвешенд кисеп, йомшак тукымаларны араларга да сяклрне ачарга кирк. Эчтге шеш тглендге сяклрне зарарланган урынга тиеп тормаслык итеп тишрг, зурайтырга. Шулай иткч, мине зарарланган лешен басым азая, кан йлнеше м баш миен киркле матдлр белн тэмин ит иеля тш. Операцияне тп мгънсе шул.

йтерг иел булса да бу бик зур игътибар, тгллек талп ит. Чнки кешене баш миенд кан йрртче епселлр бик кп, аларны зарарламаска кирк. Кайберлрен кисрг туры килгн очракта, канны туктату чен гадти хирургия ысуллары файдасыз, алар стм авыруларга китерерг ммкин. Махсус кыскычлар куллану да рвакыт ктелгн нтине бирми, аеруча, леге шикелле сяклр чатнаган урыннар булганда. Кп вакытта ассиссент м башка ярдмчелр киселеш урынындагы тн тиресен нык итеп учлары белн этеп торалар. Хирург кисеп ибргч, ассисент тирене аерып канны м новокаин эретмсе калдыкларын суыртып ала. Шуннан тирене кайтарып, аны 2-3 сантиметр калынлыгындагы марля белн беркетеп куялар. Бу кан агышын туктатып тора, тулысынча тукламаган очракта рхт читлрендге кан тамырларын махсус кыскычлар, клипсалар белн элктерлр. Тире астындагы йомшак тукымаларны да шул рвешлерк читк алгач, сяклр крен. Сякне каплап торган мускулларны "элеватор" дигн айланма белн ктртеп читкрк чыгаралар… Бтен максаты баш эчендге басымны азайту гына булса, сякне тиешле зурлыкта тишеп кен куюу да ярдм ит. Баш миен кагылу кирк булганда, сякне кисеп, ми катламына тлр, сяк чрдклнгн очракта – бернинди вак-тяклре калмаслык итеп чистарталар да ялгану чен айлыйлар, яки имплантант куялар.