Руперт Гроўв не павiтаўся за руку, i гэта мяне не засмуцiла. Ён, можа, добра апекаваўся справамi Альберта Мiёна, але, вiдаць, не вельмi клапацiўся пра свой выгляд. Мужчына можа быць мажным i тым не меней можа захоўваць цэльны воблiк, як, напрыклад, Фальстаф цi Нiра Вулф, - гэтае ж стварэнне страцiла ўсякае разуменне прапорцый. Ногi - кароткiя, а амаль уся астатняя частка тулава месцiлася ў той яго трэцi, што аказалася пасярэдзiне. Для таго каб заставацца ветлiвым, зазiраючы яму ў твар, даводзiлася збiрацца з духам. Менавiта гэтак я i зрабiў, бо мне трэба было скласцi для сябе ўяўленне пра ўсiх прысутных, але я не заўважыў у Гроўве нiчога вартага ўвагi, апрача пранiклiвых хiтрых вачэй.
Калi гэтыя двое селi ў крэслы i iм падалi пiтво, Вулф пачаў размову. Ён папрасiў прабачэння за тое, што быў вымушаны патурбаваць iх у такую спёку, але сумленнае i справядлiвае рашэнне iснуючай праблемы можна знайсцi толькi ў тым выпадку, калi ўсе асобы, якiя маюць да яе дачыненне,змогуць выказаць свае адносiны. У адказ прысутныя замармыталi, выказваючы самыя розныя пачуццi - ад не вельмi ахвотнай згоды да гранiчнай раздражнёнасцi.
Суддзя Арнольд паставiўся да сказанага варожа, заявiўшы, што нiякага пытання з юрыдычнага боку не iснуе, бо Альберта Мiёна ўжо няма ў жывых.
- Глупства, - рэзка адказаў яму Вулф. - Калi б гэта было так, вы як адвакат не парупiлiся б сюды прыйсцi. Ва ўсякiм разе, мэта сённяшняй сустрэчы заключаецца ў тым, каб гэтае пытанне не перарасло ў судовую справу. Чацвёра з вас сёння патэлефанавалi мiсiс Мiён, каб спытаць, цi сапраўды я дзейнiчаю ад яе iмя, i атрымалi станоўчы адказ. Па яе даручэннi я хачу сабраць факты. Я магу таксама заявiць вам, нiякiм чынам не замахваючыся на правы мiсiс Мiён, што яна пагодзiцца з маёй прапановай. Калi я прыйду да высновы, што ёй павiнна быць выплачана вялiкая сума, вы, зразумела, можаце гэта аспрэчыць, але калi ўзнiкне думка, што ў яе няма падстаў для iску, яна таксама пагодзiцца з ёю. Улiчваючы такую адказнасць, я павiнен мець перад сабой усе факты. Таму...
- Вы не суд, - перабiў яго Арнольд.
- Так, сэр, я не суд. Калi вы хочаце, каб справу разглядаў суд, няхай будзе па-вашаму. - Вулф перавёў позiрк на iншых прысутных. - Мiс Бослi, вiтала б кiраўнiцтва тэатра знаёмства шырокай публiкi вось з такой iнфармацыяй? Доктар Лойд, вы лiчыце за лепшае як эксперт даваць паказаннi ў судзе ў якасцi сведкi цi ўсё ж абгаварыць справу тут? Мiстэр Гроўв, як бы паставiўся да ўсяго гэтага ваш клiент, калi б быў жывы? Мiстэр Джэймс, што вы думаеце наконт гэтага? Вас таксама не спакушае перспектыва публiчнасцi, цi не так? Асаблiва таму, што ўсплыве iмя вашай дачкi?
- Чаму яе iмя павiнна ўсплыць? - спытаў Джэймс сваiм добра пастаўленым барытонам.
- У якасцi доказу, - адказаў збялелы Вулф. - Такiм чынам высветлiцца, што якраз перад тым, як ударыць Мiёна, вы яму сказалi: "Слухай, ты, вырадак, пакiнь маю дачку ў спакоi".
Я сунуў руку ў кiшэню, бо прытрымлiваюся правiла, пацверджанага вопытам: кожны раз, калi сярод прысутных ёсць цi можа быць забойца, зброя павiнна быць пад рукой. Нягледзячы на тое, што яна захоўваецца ў глыбiнi трэцяй шуфляды майго стала i таму, можна сказаць, заўсёды пад рукой, я па звычцы перакладаю яе ў кiшэню перад прыходам гасцей. Якраз у гэтую кiшэню я i сунуў руку, ведаючы запальчывасць Джэймса. Але ён застаўся сядзець у крэсле. I толькi прамямлiў:
- Гэта хлусня!..
- Гэтыя словы чулi дзесяць чалавек, - прабурчаў Вулф. - Уяўляеце, якая б пайшла пагалоска, калi б вы пад прысягай ад iх адмовiлiся, а ўсе тыя дзесяць, выклiканыя ў суд у якасцi сведак, заявiлi б процiлеглае. Я лiчу, што было б лепш абмеркаваць гэта са мной.
- Аб чым вы хочаце даведацца? - спытаў суддзя Арнольд.
- Мне патрэбны факты. Першы факт ужо выклiкаў спрэчкi. Калi я памыляюся, я павiнен гэта ведаць дакладна. Мiстэр Гроўв, вы былi сведкам таго, як быў нанесены той славуты ўдар. Я дакладна пераказаў словы мiстэра Джэймса?
- Так, - адказаў Гроўв пiсклявым голасам.
- Вы чулi, як ён гэта гаварыў?
- Чуў.
- Мiсiс Бослi, а вы?
Здавалася, што тая адчувае сябе няёмка.
- Можа, было б лепш...
- Калi ласка. Вы адказваеце не пад прысягай, я проста збiраю факты, апрача таго, мне толькi што заявiлi, што я хлушу. Вы чулi, як ён гэта гаварыў?
- Так, я чула. - Адэль зiрнула ў бок Джэймса. - Прабач, Джыф.
- Але гэта няпраўда! - ускрыкнула Клара Джэймс.
- Мы што, усе хлусiм? - накiнуўся на яе Вулф.
Я мог папярэдзiць Клару, калi яна падаравала той погляд у калiдоры, каб была асцеражнейшая з Вулфам. Яна была не толькi вытанчаная маладая жанчына, мела не толькi незвычайны бляск у вачах, але ў дадатак - худзенькая, i было вiдаць, што яе хударлявасць з'яўляецца вынiкам абмежавання ў ежы, а Вулф зусiм не мог трываць людзей, якiя мала ядуць. Я з самага пачатку ведаў, што рана цi позна ён накiнецца на яе.
Але Клара перайшла ў контратаку.