— Tio estas la granda Grimpena Marĉo, — li diris. — Mispaŝo tie signifas morton al homoj kaj bestoj. Ĝuste hieraŭ mi vidis vagi sur ĝin unu el la erikejaj poneoj. Ĝi neniam elvenis. Mi vidis ĝian kapon dum sufiĉe longa tempo elstreĉiĝi el la marĉa truo, sed fine ĝi ensuĉiĝis suben. Eĉ dum seka sezono estas danĝere iri tie, sed post la nunaj aŭtunaj pluvoj ĝi estas terura loko. Kaj tamen mi kapablas trovi vojon ĝis ties centro mem kaj reveni viva. Je Georgo, jen alia el tiuj mizeraj poneoj!
Io bruna estis ruliĝanta kaj eksaltanta inter la verdaj kareksoj. Poste ĵetiĝis supren longa, agonia, tordiĝanta kolo, kaj terura krio eĥis tra la erikejo. Ĝi horore frostigis min, sed la nervoj de mia kunulo ŝajnis pli fortaj ol la miaj.
— Ĝi malaperis! — li diris. — La marĉo kaptis ĝin. Du en du tagoj, kaj multaj pliaj, eble, ĉar ili kutimas iri tien dum la seka vetero, kaj neniam rekonas la diferencon ĝis la marĉo jam kroĉas ilin. Tio estas loko malbona, la granda Grimpena Marĉo.
— Kaj vi diras, ke vi kapablas penetri ĝin, ĉu?
— Jes, ekzistas unu-du padoj ireblaj por homo tre lerta. Mi malkaŝis ilin.
— Sed kial vi dezirus eniri lokon tiom hororan?
— Nu, ĉu vi vidas la montetojn transe? Ili efektive estas insuloj izolitaj ĉiuflanke de la netrapasebla marĉo, kiu etendiĝis ĉirkaŭ ili dum pasado de la jaroj. Ĝuste tie troviĝas la plantaĵoj raraj kaj la papilioj, se oni sufiĉe lertas por atingi ilin.
— Iam mi fidos al mia bonŝanco.
Li rigardis min surprizite.
— Pro Dio, formetu el via menso tian ideon, — li diris. — Via sango respondecigus min. Mi certigas vin, ke ne ekzistos plej malgranda ebleco, ke vi revenos viva. Nur memorante iujn komplikajn indikilojn mi kapablas tion fari.
— Hola! — mi kriis. — Kio estas tio?
Longa malalta ĝemo, nepriskribeble malĝoja, trabalaiĝis sur la erikejo. Ĝi plenigis la tutan aeron, kaj tamen estis neeble difini, de kie ĝi venis. Ekde malklara murmuro ĝi ŝveliĝis je profunda hurlo kaj poste ŝrumpis ree ĝis melankolia pulsa murmuro. Stepeltono rigardis min kun stranga esprimo sur la vizaĝo.
— Stranga loko, la erikejo! — li diris.
— Sed kio estas tio?
— Laŭ la kamparanoj tiu estas la ĉashundo de la Baskerviloj bojanta al sia predo. Mi jam kelkfoje aŭdis ĝin antaŭe, sed neniam tiom laŭtan.
Mi ĉirkaŭrigardis kun timfrosto en mia koro, al la enorma dissternita ebenaĵo, makulita de la verdaj junkaroj. Nenio moviĝis tra la vasta etendaĵo krom paro da korvoj, kiuj grakis laŭte de sur monteto malantaŭ ni.
— Vi estas klera homo. Vi ne kredas tian sensencaĵon, ĉu? — mi diris. — Kio, laŭ via opinio, kaŭzas sonon tiel strangan?
— Marĉoj foje eligas strangajn bruojn. Temas pri la koto subiranta, aŭ akvo leviĝanta, aŭ io.
— Ne, ne, tio estas voĉo vivanta.
— Nu, eble. Ĉu vi iam aŭdis la voĉon de botaŭro?
— Ne, neniam.
— Tiu estas birdo tre malofta, preskaŭ malaperinta, en la nuntempa Anglujo, sed ĉio eblas sur la erikejo. Jes, ne surprizus min ekscii, ke tio, kion ni aŭdis, estis voĉo de la lasta el la botaŭroj.
— Ĝi estis la plej stranga, la plej unika bruo, kiun mi aŭdis iam ajn dum mia vivo.
— Jes, la loko estas entute mistera. Rigardu tien al la monteta flanko. Kiel vi interpretas tiujn?
La tuta apika deklivo estis kovrita de grizaj rondaj ŝtonringoj, minimume dudeko da ili.
— Kio ili estas? Ĉu ŝafejoj?
— Ne, ili estas la loĝejoj de niaj admirindaj antaŭuloj. Prahomoj loĝadis dense sur la erikejo, kaj pro tio ke neniu speciala loĝadis tie poste, ni trovas ĉiujn iliajn etajn aranĝojn precize tiaj, kiaj ili postlasis ilin. Tiuj estas iliaj vigvamoj sen la tegmentoj. Oni povas vidi eĉ iliajn fajrujojn kaj kuŝbretojn, se oni sufiĉe scivolemas por eniri.
— Sed ĝi estas sufiĉe granda urbo. Kiam oni loĝadis tie?
— Neolitikuloj — sendate.
— Pri kio ili okupiĝis?
— Ili paŝtis siajn brutojn sur tiuj ĉi deklivoj, kaj ili lernis elfosi stanon, kiam bronzaj glavoj komencis anstataŭi ŝtonajn hakilojn. Vidu la grandan sulkegon sur la kontraŭa monteta flanko. Tio estas ilia signo. Jes, vi trovos iujn punktojn tre unikajn pri la erikejo, doktoro Vatsono. Ho, pardonu min momente. Tio sendube estas ciklopido.
Malgranda muŝo aŭ tineo ĵus flirtis trans nian padon, kaj tuj Stepeltono kuradis laŭ eksterordinaraj energio kaj rapideco sekvante ĝin. Je mia konsterniĝo la insekto flugis rekte al la granda marĉo, sed mia konato neniam paŭzis eĉ momente, saltante de tufo al tufo malantaŭ ĝi, svingante en la aero sian verdan reton. Liaj grizaj vestaĵoj kaj abrupta zigzaga neregula irado sufiĉe similigis lin mem al ia ega tineo. Mi staris rigardante lian persekuton kun miksaĵo de admiro al lia eksterordinara agado kaj de timo, ke li eble mispaŝos en la perfida marĉo, kiam mi aŭdis paŝojn, kaj, turniĝinte, konstatis ke virino estas proksima al mi sur la pado. Ŝi venis el la direkto, kie la fuma plumo indikis la pozicion de Meripita Domo, sed kaveco de la erikejo kaŝis ŝin ĝis ŝi sufiĉe proksimis.