Літоўская гаспадыня

пераганяюць і атрымоўваюць добры спірт.

NB. Для спірту ніколі не скарыстоўваюць бульбяную гарэлку, а заўсёды жытнюю.

___________

*Варта звярнуць асаблівую ўвагу на тое, каб спірт сцякаў па саломках

тонкіміструменьчыкамі, бо каторы бяжыць хутка, ніколі не будзе добрым.

* *Для самых лепшых гарэлак і лікёраў, гэта значыць тых, што могуць лічыцца

шэдэўрамі гаспадынь, льга яшчэ і ў чацвёрты раз перагнаць спірт з любымі вострымі

прыправамі. Вытрымаўшы запраўленую гарэлку два ці тры гады, гаспадыня атрымае

знакамітыя гарэлкі і лікёры, калі не лепшыя, чым гданьскія і французскія, дык роўныя ім.

Перагон гарэлак з вострымі прыправамі

Хто хоча мець гарэлку светлага і празрыстага колеру, павінен яе дыстыляваць наступным

чынам. Наліць спірт, два разы перагнаны, на патоўчаныя інгрэдыенты адпаведна

прапорцыі, указанай далей пры апісанні кожнага віду гарэлкі, і даць яму настояцца ў

цяпле і на сонцы прыблізна пару тыдняў. Пасля працадзідь яго праз старое палатно ў

перагонны куб. Асадак — запраўку гарэлкі завязаць у палатняны мяшэчак і павесіць у

кубе ўнутры на нітках, згорнутых у некалькі столак, каб ён быў апушчаны ў ніжнюю

частку пасудзіны, але не дакранаўся да дна.

Льга таксама да кожных двух гарцаў спірту дадаць адзін гарнец мяккай вады. Спачатку

таму, што залішне моцны спірт не выдаляе з запраўкі ўсялякія выцяжкі і пахі, потым жа

таму, што ў разведзены спірт можна запраўку класці без мяшэчка, проста ў куб. Вада не

ператвараецца так хутка ў пару, як алкаголь, а будзе ахопліваць таксама і прыправы. Яна

не дапусціць, каб запраўка прыстала да дна, як тоездараецца, калі спірт сам выпараецца і

пакідае прыправы сухімі.

Вада для запраўкі гарэлак водарнымі рэчывамі*

Водарныя рэчывы заліваюць трыма гарцамі вады і пасля трохдзённага настойвання

пераганяюць у кубе на маленькім агні. 3 гэтай вадкасці надбіраюць першыя паўтара гарца, у якіх потым разводзяць цукар для сіропу, а ў тую, што засталася ў кубе, дабаўляюць яшчэ

гарнец чыстай вады і шэсць гарцаў двойчы перагнанага спірту. Усё пераганяюць

звычайным спосабам, адліваючы паўтары шклянкі першаку і толькі менш паловы моцнага

спірту. Вада выцягне найлепшы водар, а рэшткі яго застануцца ў спірце. Калі даць шмат

водарных рэчываў, вада зробіцца белаватай і мутнай. Таму класці трэба столькі, колькі

вызначана ў рэцэптах кожнай гарэлкі.

__________

* Я чула ад добрых гаспадынь, што гэта найлепшы спосаб запраўляць гарэлкі,але мне ён

не заўсёды ўдаваўся, бо вада часта адыходзіла мутная і белаватая, да таго ж і ў

гарэлках не вельмі ачышчалася, асабліва калі рэчыва, з якога гналі гарэлку, было

масляністым, як кмін ці аніс.

Гарэлкі цёмнага колеру

Іх не пераганяюць праз куб з запраўкамі, а скарыстоўваюць спірт тройчы перагнаны.

Меншай часткай яго, разведзенай напалам з мяккай вадой, заліваюць прыправы, якімі

хочуць заправіць гарэлку, і ставяць у цёплым месцы на больш чым дзесяць дзён, у

залежнасці ад таго, наколькі цвёрдыя інгрэдыенты. Кветкі менш, а апельсінавыя лупіны

даўжэй павінны мокнуць — хаця дзён дванаццаць, прычым штодзённа іх трэба боўтаць.

Потым вадкасць працэджваюць праз палатно і дадаюць да яе столькі чыстага спірту, каб

на кожны гарнец яго прыходзілася толькі тры кварты вады, улічваючы і тую, што

прызначана для развядзення цукровага сіропу.

Аб фільтраванні і запраўцы цукровых гарэлак

Адмерваюць на кожны гарнец спірту, тройчы ці чатыры разы перагна нага, паўтары

кварты альбо паўгарца рачной вады. Гатуюць з яе сіроп, усыпаўшы паўтара фунта (а хто

любіць салодкае — два фунты) цукру. Добра сіроп вараць, знімаючы пенку, і ў гарачы

дабаўляюць патроху спірт, увесь час боўтаючы лыжкай. Той, хто, наадварот, сіроп улівае

ў спірт, ніколі не атрымае чыстую і празрыстую гарэлку, а толькі мутную.

Пасля таго як абедзве вадкасці змяшаюць, іх прафільтроўваюць праз суконны мяшок ці

праз вялікую гарцавую лейку, спецыяльна длятаго зробленую. У лейку кладуць перш слой

ваты, а наверх да паловынасыпаюць патоўчаны вугаль, добра прапалены, але не гашаны

вадой. Гарэлку найлепшым чынам закаркоўваюць у вялікай бутлі, шыйка і верхняя частка

якой не павінны быць запоўнены. Некалькітыдняў яе трымаюць у цёплым месцы, пакуль