САҤА КЭС ТЫ

¹⁰ Павеллаах Силаны бырааттара, сэрэхэдийэн, сол түүн Верияҕа атаарбыттара; Верияҕа тиийээт, кинилэр синагогаҕа барбыттара. ¹¹ Маннааҕылар Фессалоника дьонунааҕар быдан сайаҕас этилэр: Таҥара тылын ис сүрэхтэриттэн ылынан, бу этиллибит төһө чахчылааҕын билээри, күн аайы Суруйуулары ырыталлара. ¹² Ол түмүгэр үгүстэрэ – ытыктанар грек дьахталлара да, эр дьон да – итэҕэйбиттэрэ.

¹³ Фессалоника иудейдара Павел Таҥара тылын Верияҕа эмиэ үөрэппитин истэн, аны онно тиийэн дьону булкуйан, утары туруоран барбыттара. ¹⁴ Онон бырааттара Павелы суһаллык муораҕа атаарбыттара. Силалаах Тимофей Верияҕа хаалбыттара. ¹⁵ Павел аргыстара кинини Афиныга диэри атааран баран, Силалаах Тимофейга «төһө кыалларынан түргэнник миэхэ кэллиннэр» диэн Павел илдьитин илдьэ төттөрү айаннаабыттара.

Афиныга

¹⁶ Афиныга тиийэн дьонун кэтэһэ сылдьан, куорат эмэгэтинэн туолбутун көрөн, Павел ис-иһиттэн абарбыта. ¹⁷ Кини синагогаҕа иудейдары уонна Таҥараны ытыктыыр атын да омуктары кытта сэһэргэһэрин таһынан, өссө күн аайы болуоссатынан ааһар дьоннуун кэпсэтэрэ. ¹⁸ Биирдэ кинини кытта эпикуреецтар уонна стоиктар мөккүспүттэрэ. Сорохторо: «Бу хой баһын туойааччы манан тугу этиэн баҕарарый?» – дииллэрэ. Атыттара, кини Иисус итиэннэ тиллии[289] туһунан кэпсиирин иһин: «Арааһа, туора таҥаралар үөрэхтэрин тарҕатар быһыылаах», – диэн сабаҕалыыллара.

¹⁹ Кинини Ареопаг[290] мунньаҕар аҕалан: «Бу эн туох саҥа үөрэҕин тарҕатаргын биһиги билиэхпитин сөп дуо? – диэн ыйыппыттара. – ²⁰ Туох эрэ бэрт дьиктини иһитиннэрэҕин ээ. Бу тугун-ханныгын билиэхпитин баҕарабыт». ²¹ Афины олохтоохторо уонна манна олорор омук дьоно туох эмэ саҥаны-сонуну кэпсэтэн, эбэтэр истэн күнү-дьылы атааралларын туохтан да ордороллоро.

²² Павел Ареопаг ортотугар туран эппитэ: «Афины олохтоохторо! Барытыттан сылыктаан көрдөхпүнэ, эһиги итэҕэли туох да олус ытыктыыр дьон эбиккит. ²³ Ити оннооҕор ааһан иһэн, ытык сирдэргитин кэрийэ сылдьан, „Биллибэт Таҥараҕа“ диэн суруктаах сиэртибэнньиги булан ыллым ээ. Дьэ ол Кини – эһиги кимин да билбэккэ эрэ сүгүрүйэр Таҥараҕыт – туһунан мин эһиэхэ иһитиннэриэхпин баҕарабын.

²⁴ Бу аан дойдуну бүтүннүүтүн, аан дойдуга баары барытын айбыт Таҥара сирдээх халлаан Айыы Тойоно буолан, киһи тутан биэрбит дьиэтигэр олорбот, ²⁵ дьон Киниэхэ илиитинэн тутан-хабан үлэлиирин эрэйбэт, тоҕо диэтэххэ, Кини хаһан да тугунан да тутахсыйбат, төттөрүтүн, Бэйэтэ туохха барытыгар олоҕу, тыынар тыыны – тугу барытын биэрэр. ²⁶ Таҥара биир киһиттэн киһи-аймаҕы үөскэтэн сир көхсүн устун олохсуппута, ыйаахтаах кэмнэрин-кэрдиилэрин, олорор сирдэрин чэрчитин ыйан-быһан биэрбитэ. ²⁷ Ити барыта дьон Таҥараны көрдүүрүн, хас биирдиибититтэн ырааҕа суоҕун сэрэйэн-билэн, Кинини булан ылалларын туһугар этэ. ²⁸ Кининэн биһиги олоробут, Кининэн хамсыыбыт, Кининэн тыыннаах сылдьабыт. Эһиги сорох хоһоонньуттаргыт эмиэ: „Биһиги бары Кини ууһунабыт“, – диэн этэн тураллар.

²⁹ Онон, биһиги Таҥара ууһа эбит буоллахпытына, Таҥараны кыһыл дуу, үрүҥ дуу көмүһүнэн эбэтэр таастан киһи бэйэтэ сатабыллаах уус илиитинэн кыһан эбэтэр өйүттэн айан оҥорбут мөссүөнүгэр холуу саныа суохтаахпыт. ³⁰ Урут хараҥаҕа муна сылдьыбыппытын буруйга туруорбат эрээри, Таҥара билигин киһи барыта аньыытын-харатын билинэн, Киниэхэ эргиллэригэр ыҥырар. ³¹ Кини бу аан дойдуну кырдьыктаахтык дьүүллүүр күнүн хайыы-үйэ болдьоон, Судьуйатын анаан турар. Дьэ ол иһин, бу туһунан бар дьоҥҥо туоһулаан, Таҥара Кинини өлбүттэртэн тилиннэрбитэ».

³² Өлбүттэр тиллиилэрин туһунан истэн, сорохтор эҕэлээхтик күлсүбүттэрэ, оттон атыттара: «Бу туһунан эйигин өссө истэ кэлиэхпитин баҕарабыт», – дэспиттэрэ. ³³ Павел тахсан барбыта. ³⁴ Сорохтор, ол иһигэр Дионисий Ареопагит[291] уонна Дамарь диэн ааттаах дьахтар, онтон да атыттар, итэҕэйэннэр, киниэхэ холбоспуттара.

18

Павел Коринф куоракка кэлэр

¹ Павел Афиныттан Коринф куоракка барбыта; ² онно Клавдий иудейдары Римтэн барарга дьаһайбытын иһин, ойоҕунуун Прискиллалыын соторутааҕыта Италияттан көһөн кэлбит Понт уобалаһыттан төрүттээх Акила диэн иудейы көрсүбүтэ. Кинилэргэ кэлэн, ³ бэйэтин курдук балаакка оҥорор идэлээхтэрин билэн, хаалан бииргэ үлэлэспитэ. ⁴ Хас субуота аайы кини синагогаҕа үөрэтэрэ, иудейдары уонна атын омуктары өйдөтө, тылын ылыннара сатыыра.

⁵ Онтон Македонияттан Силалаах Тимофей кэлбиттэригэр Павел аны атын туохха да аралдьыйбакка эрэ, иудейдарга Иисус дьиҥ Христос буоларын туһунан Тыын салайыытынан[292] туоһулаабыта. ⁶ Иудейдар кинини утарсан үөҕэн барбыттарыгар, Павел таҥаһын быылын тэбэнэн баран, эппитэ: «Өлөр суолу талар буоллаххытына, чэ, бэйэҕит буруйдааххыт, мин ырааспын; аны мантан инньэ атын омуктарга барабын».

⁷ Бу кэннэ тахсан синагога таһыгар дьиэлээх Тит Иуст диэн Таҥараны ытыктыыр киһиэхэ тиийбитэ. ⁸ Синагога тойоно Крисп бүтүн дьиэ кэргэттэрин кытта Айыы Тойону итэҕэйбиттэрэ; Коринф олохтоохторуттан үгүстэрэ, Павел этиитин истибит дьон, эмиэ итэҕэли ылынан сүрэхтэммиттэрэ.