Saecla, vel aeternas, en, fore vaticinor.
Vel minimum dico, donec mortalibus ullis
Mens animusque uno foedere constiterint,
Nec quod habent ambo de te reddetur inani
Exitio, nunquam laus tua defuerit.
Ista tabellarum brevitas male ceperat illa
Omnia, amorque tuus non eget indiciis;
Ausus eas igitur fueram dimittere, teque
Capturis melius credere pectoribus.
Ad reminiscendum velle adiumenta tenere
Talia me potius proderet immemorem.
CXXIII
Non ita, mutato non me laetabere, tempus;
Quid nova pyramidum tu mihi monstra refers?
At mihi non nova sunt, non admiranda tuenti,
Hac specie antiquum dissimulatur opus.
Nostra dies brevis est, quodcunque vetustius ergo
Promis, id attonitus deveneratur homo;
Mavolt nempe suis illud natum esse cupitis,
Nec meminit fando talia nota diu.
Odi ego te fastosque tuos, praesentia fingant
Actave, mirandum nil mihi tale puto.
Falso scripta soles, falso conspecta referre,
Curta tibi aeterna, vel nimis aucta, fuga.
Hoc voveo steteritque: fidem me fallere nullam,
Tu licet, o tempus, cetera falce ruas.
CXXIV
Si mihi natus amor fulgenti forte fuisset,
Ille videretur turpe nothumque genus,
Temporis obsequio subiectum, temporis irae,
Hic in honore, ut flos, hic, velut alga, nihil.
Non ita; ab his vicibus rerum procul ille creatus
Nil patitur quando pompa renidet opum;
Plebis obaeratae nullos ille excipit ictus,
Quo sceleris nostros tempora prona vocant.
Vtilitas, leve nomen, ab illo nulla timetur,
Qnae brevium horarum solvere pacta solet;
Solus enim in sese stat prudens, conscius ille
Nullius a nimio sole nec imbre metûs.
Testificor miseros quot fallax tempus adegit
Triste nefas ausos pro pietate mori.
CXXV
Referretne mea, qualis mihi gratia gestus,
Corporis egregii significatus honos;
Illave in aeternum fundamina iacta putarem,
Quae, citius quam vis eruat, ipsa cadunt?
Non video forma captum sua vota superque
Destruere, obsequii ni sciat esse modum?
Blanda ferens gustu pro simplice, fallitur ipse,
Vt cupide spectet nactus, inane lucrum!
Non ita, et obsequium tu nostrum corde prehendas,
Paupera, sed pura mente pieque, fero;
Artis in oblato nihil est panisve secundi,
Sed paria acceptis reddita, meque tibi.
Hinc mendax delator abi, tua crimina veris
Pectoribus minimum maxima quaeque nocent.
CXXVI
O formose puer, qui dedita temporis arma,
Falcem horasque, tua sub dicione tenes;
Qui, quot eunt anni florentior ipse, tuorum
Ora pari monstras consenuisse gradu;
Si natura, potens regere aut impellere fata,
Te retrahit, porro ne properere viae,
Hoc agit ut sollers illudat tempus agendo,
Tuque sibi horarum taedia longa neces.
O metuas illam, servate libidinis ergo!
Nec quod habet cari scit retinere diu.
Tandem erit illius ratio reddenda, ratamque
Te quoque dedendo fecerit esse, puer.
CXXVII
Si veteres inter nigri fuit ulla coloris
Gratia, pulchrarum non fuit ille color,
Iam niveae nigrum formae supponitur heres,
Illius infame est vile nothumque decus.
Nunc, ubi naturae sibi ius manus arrogat omnis,
Ac speciem obscaenis allinit arte genis;
Candida nomen habent nullum, nil sedis honestae,
Nec nisi fucatis ullus habetur honos.
Ipsa superciliis oculisque est Cynthia nigris,
Vtraque sed luctum significare reor;
Luget eas, nulla naturae dote venustas,
Quae genuina audent assimulare dolo.
Isque decet sic luctus eam, fateamur ut omnes
Virginea in specie pulchrius esse nihil.
CXXVIII
Vt numeros pulsas dulces, o dulcior ipsa,
Lignaque sub digitis buxea mota sonant,
Ac regis in liquidum concordia fila canorem
Attonitaeque aures obstupuere meae;
Invidia moveor cernens salientia ligna
Ista tibi in teneras oscula ferre manus,
Dum mihi labra, quibus messis fuit ista metenda,
Ausum ad nequitiae tale pudica rubent.
Delicias ob eas mutare libentius optent
Ipsa suum buxu cum saliente locum;
Quam digiti motu lustrant labente, beantque
Mortua ligna, at non vivida labra viri.
Improbitas quoniam sic floret, ad oscula lignis
Cede manum, at labris, o, tua labra meis!
CXXIX
Corporis ac mentis vires in foeda profusas
Prodit in actu illud quod vocitatur amor,
Volvit actusque actum periuria, crimina, caedes,
Trux, ferus, immanis, saevus, egensque fide;
Contemptum satias affert. Insanius idem
Appetitur, donec copia facta rei,
Insano tunc est odio, velut esca vorata
Cum posita in furias illa vorantis erat.
Nam furit in nactis, furit in venantibus ille,
Olim, hodie, posthac, immoderatus amor;
Cuilibet utenti felix, tristissimus uso,
Pollicitus prae se gaudia, postque nihil.
Scitque ea dum quivis, caelum vitare, venitur
Per quod in hunc Erebum, scit bene nullus homo.
CXXX
Non oculis aequat, fateor, mea Cynthia solem,
Curaliis impar eius in ore rubor;
Pectora prae nivibus prope dixi gilva, comaeque
Si sunt fila, eius fert nigra fila caput;
Est rosa diversis lita guttis, alba rubensque,
Quae rosa non nota est eius in ore mihi;
Est quibus unguentis fragrantius effluit aura
Quam mihi dilectae virginis ulla venit;
Eius amo voces audire, idemque sonare
Dulcius agnosco fila canora lyrae;
Divas, confiteor, spectavi nullus euntes,
Cynthia enim plantis ambulat, itque solo;
Atque Iovem testor, virgo non rarior ulla est
Vatis imaginibus ludificata novis.
CXXXI