So’lak bezlarining yallig'lanish kasalliklari klinikasi va differensial diagnostikasi

Submandibulyar so’lak bezining o'tkir nonspesifik yallig'lanishi birinchi navbatda posterior submandibulyar mintaqada shishish bilan namoyon bo'ladi. Bimanual palpatsiyada kattalashgan zich, og'riqli bez aniqlanadi, uning harakatchanligi biroz cheklangan. Uning kanalidan tupurik chiqishi odatda kamayadi. Keyinchalik, yallig'lanishning kuchayishi bilan, bezning yiringli birlashishi sodir bo'lganda, submandibulyar mintaqada shishish sezilarli darajada oshadi va bezni o'rab turgan to'qimalarning aniq infiltratsiyasi paydo bo'ladi. Teri qizarib ketadi, cho'ziladi, porloq bo'ladi. Yutish paytida og'riq bor. Yiringli yallig'lanish bosqichida palpatsiya paytida, submandibular so’lak bezini his qilishning iloji yo'q, faqat uning kanali bo'ylab og'riq qayd etiladi, undan yiring chiqariladi. Kasallik 2-3 haftagacha davom etadi.

Differentsial diagnostika

O'tkir nospesifik sialoadenitning differentsial diagnostikasida bir qator patologik jarayonlarni yodda tutish kerak: parotit, xo'ppoz, flegmona, parotid-chaynash yoki submandibulyar limfadenit, kuchaygan surunkali nonspesifik sialadenit.

Parotit bilan parotit so'lak bezining o'tkir nonspesifik sialadeniti (o'tkir nonspesifik parotit) ning differentsial diagnostikasitomonidan kerak katta yoshli bemorlarda ushbu ikki kasallikda bir qator o'xshash belgilar mavjudligi sababli: ikkala kasallik ham tana haroratining ko'tarilishi, parotid tuprik bezlarining ko'payishi va og'rig'i bilan boshlanadi, ikkala kasallik ham giposalivatsiya bilan kechadi.

O'tkir nonspesifik parotit epidemik parotitdan farq qiladi, chunki u bilan giperemiya va parotid so’lak bezining joylashgan joyidagi to'qimalarning aniq infiltratsiyasi shishgan joyda terida juda tez paydo bo'ladi.

Parotit teri bo'yin bezi ajoyib tarzda cho'zilgan, ammo giperemik emas va shishgan bezning o'zi yumshoq. Qo'shni to'qimalarning infiltratsiyasi, qoida tariqasida, kuzatilmaydi.

O'tkir nonspesifik parotit ko'p hollarda bir tomonlama jarayon bo'lib, ko'pincha hamroh bo'ladi. Umumiy og'ir kasalliklar yoki operatsiyadan keyingi davrda yuzaga keladi davr, ayniqsa qorin bo'shlig'iga aralashuvlar paytida va parotit, qoida tariqasida, ikki tomonlama jarayon, virusli ' kelib chiqishi. Dastlab kanaldan o'tkir nonspesifik parotitda (loyqa so’lak kam miqdorda chiqariladi, keyin esa yiring ajraladi. Epidemik parotitda odatda shaffof so’lak ajralib chiqadi, garchi odatdagidan ancha kam miqdorda bo'lsa ham.

O'tkir nonspesifik parotitda oq rangdagi qon o'zgarishlar yiringli jarayonga xosdir. Parotit bilan oq qonda sezilarli o'zgarishlar bo'lmaydi.

Parotid-chaynash yoki submandibulyar soxaning absesi yoki flegmonasi bilan o'tkir o'ziga xos bo'lmagan sialoadenitning differentsial diagnostikasi zarurati belgilaydi -quyidagi umumiy xususiyatlar bilan: harorat reaktsiyasi, parotid- chaynash yoki submandibulyar mintaqada shish paydo bo'lishi, og'riq paydo bo'lishi, terining kuchli giperemiyasi va bu sohalarda infiltratsiya, oq qon rasmidagi o'zgarishlarning bir xil sifatli tabiati.

O'tkir nonspesifik sialoadenit xo'ppoz va flegmonadan farq ‘qiladi, chunki u og'ir umumiy kasalliklarda yoki qorin bo'shlig'i organlariga jarrohiik aralashuvlardan so'ng, so’lak bezlarining sekretor funktsiyasining vaqtinchalik refleksli pasayishi bilan birga kuzatiladi; ko’rsatilgan lokalizatsiyaning xo'ppozlari va flegmonalari ko'pincha pastki katta molyarlar, og'iz bo'shlig'i shilliq qavati, yuz 'terisi (yarali gingivit, stomatit, periodontal kasallik, furunkul, travma), va boshqalar.).

O'tkir nonspesifik sialadenitni xo'ppoz va flegmona parotid- chaynashdan ajratib turadigan asosiy simptom. Nonspesifik sialadenitda parotid yoki pastki jag'osti so'lak yo'lida yiring bo'lsa, bu sohalarning xo'ppoz va flegmonasida so'lak bezi yo'lidan normal miqdorda tiniq so'lak ajralib chiqadi.

Xuddi shu o'ziga xos belgi, aytib o'tilganidek, parotid-chaynash va submandibulyar hududlarda lokalizatsiya qilingan limfadenitga ham xosdir.

Differensial diagnostika      o'tkir nonspesifik kuchaygan surunkali nospetsifik sialadenit bilan sialadenit ikkinchisining klinikasi taqdim etilgandan keyin tasvirlangan.

Surunkali nospesefik sialodenitlari

Surunkali      o'ziga xos bo'lmagan sialadenit      bor birlamchi surunkali jarayonlar, ko'pincha parotid so‘lak bezlarida va kamdan-kam hollarda submandibulyarda paydo bo'ladi. Shu bilan birga, I. F. Romacheva (1972) ta'kidlaganidek, ko'plab mualliflar ushbu kasallikning barcha bosqichlari yallig'lanishning klinik belgilari bilan tavsiflanmasligini va bezdagi bir qator funktsional va morfologik o'zgarishlar yallig'lanishdan oldin sodir bo'lishini va fon ekanligini ta'kidlaydilar, unda surunkali yallig'lanish jarayoni paydo bo'ladi va rivojlanadi.