Читаем Бiльярд а палове дзесятай (на белорусском языке) полностью

Пыхай сабе колькi хочаш, дзьмухай мне ў твар дымам сваiх цыгараў па чатыры маркi штука i пакладзi яшчэ фiялетавую банкноту. Ёхэна не падкупiш. Hе пад сiлу гэта табе, нават за тры тысячы; няшмат людзей у сваiм жыццi я любiў, а вось гэтага хлопца люблю. Няўдала выйшла ў цябе, сябра з паважным тварам, з рукою, што прызвычаеная падпiсваць паперы; ты спазнiўся на паўтары хвiлiны. Ты ж павiнен быў унюхаць, што ў дачыненнi да мяне купюры - гэта найменш прыдатная рэч. У мяне ў кiшэнi нават ёсць натарыяльна завераны дакумент, згодна з якiм я да канца свайго жыцця маю права на маю каморку там, пад самым дахам, i на маiх галубоў; я магу замаўляць сабе на снеданне i на полудзень усё, чаго душа пажадае, i, апроч таго, атрымлiваю сто пяцьдзесят марак гатоўкаю - гэта ў тры разы больш, чым мне каштуе мой тытунь; у мяне ёсць сябры ў Капенгагене, у Парыжы, у Варшаве i ў Рыме - а каб ведаць табе, як сябруюць мiж сабою ўладальнiкi паштовых галубоў; але ж ты нiчога не ведаеш, ты думаеш, што за грошы можна мець усё; гэта - iсцiны, якiя вы самi сабе ўбiваеце ў галовы. Ну i вядома, гатэльны парцье гатовы зрабiць за грошы ўсё, што хочаш, за фiялетавую купюру прадасць табе сваю родную бабулю. Толькi адной рэчы, мой сябра, мне не дазволена тут рабiць, адно-адзiнае выключэнне абмяжоўвае маю свабоду: калi я на службе тут, унiзе, мне не дазваляецца курыць маю люльку; i я першы раз шкадую, што ёсць гэтае выключэнне: iнакш я насустрач дыму ад тваiх "Партагас-Эмiнэнтэс" пусцiў бы добрую чорную хмару... Можаш - кажучы ясна i выразна - пару сотняў ды яшчэ дваццаць сем разоў пацалаваць мяне ў с...! Фэмеля я табе не прадам. Няхай ён спакойна гуляе ад паловы дзесятай да адзiнаццацi ў бiльярд там, наверсе, хоць я прапанаваў бы яму iншы занятак, а менавiта: сядзець на тваiм месцы ў мiнiстэрстве. Альбо рабiць тое, што ён рабiў у маладыя гады: кiдаць бомбы, каб гэткаму, як ты, мяшку з г... нагнаць страху. Але калi ён ужо хоча ад паловы дзесятай да адзiнаццацi гуляць у бiльярд, дык няхай гуляе, а я тут дзеля таго i стаю, i гэта мой клопат, каб яму нiхто не замiнаў. А цяпер ты можаш забраць свае грошы назад i выцерцi пасля iх прылавак, а калi ты яшчэ зараз пакладзеш якую купюру, я не ведаю i не адказваю за тое, што тут будзе. Бестактоўнасцю я ўжо сыты па вушы i таксама безгустоўнасць цярплiва вытрываў тысячы разоў; запiсваў у свой спiс парушальнiкаў i парушальнiц шлюбнага закону i педэрастаў, адпэнджваў ашалелых жонак i рагатых мужоў - i ты не думай, што я дзеля гэтага прыйшоў на свет белы. Я заўсёды быў добрым хлопцам, прыслугоўваў да iмшы - як i ты, напэўна, спяваў у харавым гуртку песнi айца Кольпiнга i святога Алаiзiя; тады мне было дваццаць, i я ўжо шэсць год як працаваў у гэтай установе. I калi я не страцiў дагэтуль веры ў чалавецтва, дык гэта толькi дзякуючы таму, што ёсць на свеце колькi такiх людзей, як малады Фэмель i яго мацi. Схавай лепш свае грошы, выцягнi з рота цыгару i пакланiся ветлiва мне, старому чалавеку, якi бачыў грахоў i заганаў куды як больш, чым ты можаш нават сабе ўявiць, дазволь i вунь таму служаку прытрымаць для цябе дзверы-круцёлку i - кацiся адсюль.

- Цi я правiльна пачуў? Ты хочаш размаўляць з метрдатэлем?

Тут ён пачырванеў, а потым пасiнеў ад злосцi. Д'ябал! Я, вiдаць, зноў падумаў уголас i, мажлiва, нават голасна звярнуўся да цябе на "ты"? Гэта было б, вядома, вельмi прыкра, недаравальная памылка, бо такiм, як Вы, людзям я нiколi "ты" не кажу.

Што я сабе дазваляю? Я стары чалавек, маю амаль семдзесят - i вось, падумаў сабе ўголас; у мяне крыху склероз, не ўсё ў парадку з галавою, i мяне баронiць пяцьдзесят першы параграф; я ж тут на ласкавым хлебе.

Абароназдольнасць? Зброя? Толькi гэтага мне яшчэ не хапала. Да метрдатэля, калi ласка, налева па калiдоры, потым другiя дзверы направа; кнiжка скаргаў у саф'янавай вокладцы. А калi б ты аднаго разу замовiў тут сабе яечню, а я ў той момант быў на кухнi - дык я палiчыў бы за гонар асабiста плюнуць у патэльню тваёй высокай асобе. А пасля ты атрымаеш маё прызнанне ў любовi ў натуральным выглядзе, змяшанае з распушчаным маслам. Калi ласка, шаноўны пане!

Перейти на страницу:

Похожие книги

Обитель
Обитель

Захар Прилепин — прозаик, публицист, музыкант, обладатель премий «Национальный бестселлер», «СуперНацБест» и «Ясная Поляна»… Известность ему принесли романы «Патологии» (о войне в Чечне) и «Санькя»(о молодых нацболах), «пацанские» рассказы — «Грех» и «Ботинки, полные горячей водкой». В новом романе «Обитель» писатель обращается к другому времени и другому опыту.Соловки, конец двадцатых годов. Широкое полотно босховского размаха, с десятками персонажей, с отчетливыми следами прошлого и отблесками гроз будущего — и целая жизнь, уместившаяся в одну осень. Молодой человек двадцати семи лет от роду, оказавшийся в лагере. Величественная природа — и клубок человеческих судеб, где невозможно отличить палачей от жертв. Трагическая история одной любви — и история всей страны с ее болью, кровью, ненавистью, отраженная в Соловецком острове, как в зеркале.

Захар Прилепин

Проза / Современная русская и зарубежная проза / Роман / Современная проза