Эпоха «остранения». Русский формализм и современное гуманитарное знание

Głowiński M., Okopień A., Sławiński J. Zarys teorii literatury. Warszawa, 1962.

Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J. Słownik terminów literackich. Warszawa, 1976.

Hopensztand D. Mowa pozornie zależna w kontekście “Czarnych skrzydeł” // Prace ofiarowane Kazimierzowi Wóycickiemu. Wilno, 1937. S. 371–406.

Hopensztand D. “Satyry” Krasickiego // Stylistyka teoretyczna w Polsce. Warszawa, 1946. S. 331–396.

Ingarden R. Das literarische Kunstwerk. Halle, 1931.

Kridl M. Wstęp do badań nad dziełem literackim. Wilno, 1936.

Jakobson R. List badacza polskiego // Literatura. Komparatystyka. Folklor: Księga poświęcona Julianowi Krzyżanowskiemu. Warszawa, 1968. S. 664–674.

Jakobson R., Pomorska K. Dialogues. Cambridge, Mass., 1983.

Kleiner J. Studia z zakresu literatury i filozofii. Warszawa, 1925.

Kucharski E. O metodę estetycznego rozbioru dzieł literackich // Pamiętnik Literacki. 1932. Rocz. 20. S. 1–39.

Łempicki Z. W sprawie uzasadnienia poetyki czystej // Przegląd Filozoficzny. 1920. Rocz. 23. S. 171–205.

Mayenowa M. R. Poetyka opisowa. Warszawa, 1949.

Mayenowa M. R. Poetyka teoretyczna. Warszawa, 1974.

Ortwin O. O liryce i wartościach lirycznych // Przegląd Warszawski. 1924. № 28. S. 5–16.

Prace ofiarowane Kazimierzowi Wóycickiemu. Wilno, 1937.

Putrament J. Struktura nowel Prusa, Wilno, 1936.

Siedlecki F. Studia z metryki polskiej. Wilno, 1937. T. 1–2.

Smiles S. Pomoc własna. Warszawa, 1867.

Spitzer L., Vossler K., Winogradow W. Z zagadnień stylistyki. Warszawa, 1937.

Troczyński K. Rozprawa o krytyce literackiej. Poznań, 1931.

Wóycicki K. Forma dźwiękowa prozy polskiej i wiersza polskiego. Warszawa, 1912.

Zawodziński K. W. Zarys wersyfikacji polskiej. Wilno, 1936.

Zieliński T. Tragodumenon libri tres. Cracoviae, 1925.

Zieliński T. Rekonstrukcja zaginionych tragedyj greckich // Zieliński T. Szkice antyczne. Kraków, 1971. S. 557–575.

Żirmunski W. Wstęp do poetyki. Warszawa, 1934.

Żółkiewski S. O podstawy metodologii badań literackich // Życie Literackie. 1937. Rocz. 1. Zesz. 1. S. 6–9; Zesz. 2. S. 49–62.

Żółkiewski S. Powrót do Itaki // Życie Literackie. 1938. Rocz. 2. Zesz. 5. S. 192–195.

Żółkiewski S. O Franciszku Siedleckim // Siedlecki F. Pisma. Warszawa, 1989. S. 5–44.

The polish reception of reception: The Transfer of priem within the Intellectual Morphic Field of Russian and Polish Formalisms [81]

Michał Mrugalski

In this paper, I focus on the circumstances in which the theoretical work of the Russian Formalists could have been so enthusiastically and yet critically received by Polish literary scholars of the 1930s, who perceived the Russian inventions in literary studies that had been made a decade ago as pertinent to the then current climate in the cultural discourse in Poland: translation, promotion, and the development of Russian theoretical ideas seemed to be a primary task for Polish literary scholars at the time [Markiewicz, 1986; Dutka, 1998]. In Poland, the young scholars from Wilno/Vilna/Vilnius and Warsaw held a minority position but it was their work on rendering an original Polish school of “aesthetic” studies – in which the legacy of Russian Formalism should take on a prominent position – that shaped literary theory in Poland after WWII. An anthology of Polish translations from the Russian formalists that the young scholars prepared throughout the thirties was planned as a second manifesto of the Polish school, a complement to the first one: To Honor Kazimierz Wóycicki [Prace, 1937] Thus, the legendary Polish forerunner of the formal method Kazimierz Wóycicki, who spread proto-formalistic or proto-structural ideas in Poland as soon as in 1914, was to be reinforced by his Russian younger counterparts in a role of Polish Formalism’s patron saint [cf. Budzyk, 1949: 44]. The prepared anthology was only partly printed and never distributed. Instead, it became a Schicksalsgenosse to the tragic generation of the Polish formalists: the most of the edition burnt in September 1939, the rest vanished together with the Warsaw Ghetto in 1943, and the only surviving copy shared the faith of the whole city razed to the ground by Germans in an act of revenge for the Warsaw Uprising 1944 [Żółkiewski, 1989; Mayenowa, 1970; Ulicka, Adamiak, 2008].