Маёнтак Рыбы

мне вельмі часта сьняцца зубы, і на гэты конт хто што толькі ні кажа: сьмерць альбо жудасная хвароба тваіх родных ці сваякоў; грошы – будзе процьма грошай; сэкс – калі зубы белыя – будзе шчырае каханьне, калі не – хтосьці цябе ненавідзіць… але я заўсёды да зубоў стаўлюся абыякава, я ўвогуле зубы не шкадую, адчыняю імі піва, грызу цьвёрдыя «кірыешкі». адзін мой зуб ня мой, але зроблены з цэмэнту, другі мой зуб амаль не трымаецца ў дзяснах, і, калі мне сумна, нудна, я языком яго штурхаю – наперад, назад. трэці мой зуб чорны, і даўно прыйшоў час, каб яго вырваць і пахаваць. мой чацьверты зуб – крывы, але крывы прыгожа, я празь яго магу пляваць далёка. мае пяты й шосты зубы як па дамове шчыльна прыціснутыя адзін да аднаго, а сёмы зуб залёг глыбока ў дзясьне й не жадае вылазіць.

з такою кампаніяй у роце, вядома, я бачу дзіўныя зубныя сьненьні, але што паробіш, да стаматоляга я ніколі не пайду і суцяшаю сябе тым, што мне сьняцца зубы, бо мяне чакаюць каханьні, стаяць у чарзе і грукаюцца ў дзьверы сэрца.

што датычна камунікацыі зь людзьмі, бо ў прыродзе, дакладней, народзе прынята часта паказваць свае разцы й клыкі праз усьмешкі, выстаўляючы свае каштоўнасьці, у добрым яны стане ці благім, каб паказаць, што гэта шчыра сьмешна і нам прыемна.

але я даўно навучыўся ўсьміхацца такім чынам, што расьцягваюцца ў белыя стрункі толькі вусны.

прастора

у сьвеце засталося вельмі мала прасторы, людзі множацца – і лягчэй нікому не становіцца, мы запаўняем кожны сантымэтар зямлі сваёй наяўнасьцю. і гэта адчуваецца паўсюль: маленькія кватэры, двары ў раёнах мізэрныя, людзі ўсюды кідаюць свае машыны, паркуюць іх на кустах, паркуюць іх на дзіцячых пляцоўках і пакідаюць пасьля сябе мазутныя й алейныя лужыны, і адначасова кожны патрабуе зьбіраць за сваім сабачкам лайно, калі кожны завод вылівае выпрацаванага сьмецьця мільярды тонаў. кожны хоча жыць як мага вальней, і адначасова скаваны ланцугамі вячэрніх ток-шоў і сэрыялаў. кожны настойвае на роўных правах і адначасова гадзіць свайму суседу – выкідае сьмецьце мінаючы сьметніцу. кожнаму патрэбны спакой, але кожны слухае ў сваёй кватэры музыку так, быццам бы ён жыве на сялібе і бліжэйшыя кілямэтры нікога, акрамя ваўкоў і прыблуднага мядзьведзя. у мэгаполісах будуюць жытло адно на адным, пакоі памяншаюць, каб як мага болей людзей засяліць. паўсюль у невялікіх краінах падтрымліваюць шматдзетныя сем’і, а ў вялікіх краінах падтрымліваюць шматдзетныя Нацыянальныя сем’і, і толькі кітай адразае яйцы тым свавольнікам, якія дадумваюцца ў і так перанаселенай краіне рабіць другога дзіцёнка. нас цяпер столькі, што якасьць даўно згубілася, бо раней на тысячу чалавек прыходзіўся свой дзясятак князёў, музыкаў, паэтаў і мастакоў, цяпер на мільён жыхароў – палова творчага гуманітарыя, якая нічога ня здольная вынайсьці, акрамя як заняцца канцэптуальнасьцю, ня ведаючы нават, што гэта, дык няхай займаюцца, ім нічога не пагражае, толькі тупое мычаньне. я не разумею, адкуль у чалавецтва столькі імпэту множыцца й брудзіць навакольле, зьнішчаць прыроду, калі было б нашмат лягічней агледзецца і пачаць вучыцца жыць, як астатнія стварэньні, – у гармоніі і ў нармальных стасунках з кожным, і можа нават замест таго, каб валіць старыя лясы, пасадзіць іх яшчэ болей і жыць сярод неверагодна прыгожых паркаў і алеяў і займацца бегам, плаваньнем, паставіць свае аўтамабілі на вадарод, а лепей у гараж, сесьці на электрычны ровар і гнаць сабе на працу, альбо на спатканьне. разгрузіць і так непатрэбныя аўтабаны, застаўленыя фурамі, якія займаюцца дастаўкаю чарговай жратвы, мэблі, будматэр’ялаў у бістро, салёны й гіпэрмаркеты, якія збольшага вельмі неадназначна й сумна завуцца «прасторамі».

жахі

у дзяцінстве я быў вельмі ўражлівым дзіцёнкам, настолькі, што гатовы быў трываць да раніцы, але ў прыбіральню адзін ніколі не хадзіў, звычайна прачынаўся а трэцяй гадзіне, мачавы пухір вось-вось лопне, ляжу, трываю, бо пакуль яшчэ ня надта хочацца клікаць маму. такія хвіліны для мяне былі сапраўды перапоўненымі ня толькі вадкасьцю, але й жахамі. гляджу на вакно, якое хаваецца за шторамі, – жах несусьветны, блакітнае сьвятло, цені носяцца, а калі фортка расчыненая – варожыя гукі паўсюль. я сабе кажу: «ты дарослы, ня будзь нюняй, гэта ўсяго толькі цені ад дрэваў, напрыклад, як ты зможаш спадабацца аднаклясьніцы Вераніцы, калі сам ня здольны сябе абараніць і палюбіць». сорамна было, але мозг ужо ўключыўся ў гульню жахалак і я апантана пачынаў уяўляць істотаў, якія жывуць пад маім ложкам, і што калі я зараз апушчу ногі долу, жудасныя рукі з кіпцюрамі схопяць мяне за ногі і павалакуць у самую чорную цемру. я пачынаў енчыць, сьвятло ўключалася на адлегласьці ад ложку ў тры крокі пешшу, бацькі вырашылі паставіць таршэр у тым куце, дзе прыгажэй і дзе стаіць мой пісьмовы стол. я пачынаў крычаць: «мама! ма-а-а-а-а-а-а-а-ма!»