Читаем Моабитские тетради полностью

Моабитские тетради

леге китапта татар халкыны бек каарман шагыйре, Советлар Союзы Герое, Ленин премиясе лауреаты Муса лилне (1906–1944) атаклы «Моабит дфтрлре» татар м рус теллренд ткъдим ител.ыентык шагыйрьне тууына 110 ел тулуга багышлап чыгарыла.В данной книге представлены знаменитые «Моабитские тетради» великого татарского поэта, Героя Советского Союза, лауреата Ленинской премии Мусы Джалиля (1906–1944) на татарском и русском языках.Сборник посвящён 110-летию со дня рождения поэта.

Муса Мустафович Джалиль

Поэзия / Стихи и поэзия18+

Муса Джалиль
Моабитские тетради

* * *

Моабит дфтрлре

«Татарча язу танучы м бу дфтрне укучы дуска!

Моны язды татарны билгеле шагыйре Муса лил. Аны тарихы болай. Ул 1906 елда туган. Фатиры Казанда м Мскд. Илд и зур шагыйрьлрдн санала. 1 942 елны сугышка килде м сир тште. сирлект кп азаплар чигеп, кырык лемнн калып, ахырында Берлинга китерелде. Берлинда сяси яшерен оешмага катнашуда, совет пропагандасы таратуда гаеплнеп кулга алынды, трмг ябылды. Блки, аны лем засына хкем итрлр. Ул лр. аны сирлект м тоткынлыкта язган 115 шигыре бар. Ул шулар чен кайгыра. Шуны чен 115 не 60 ын гына булса да кчереп калдырырга тырышты. гр бу китап кулыа тшс, шигырьлрне яхшылап, дикъкать белн акка кчер, сакла м сугыштан со, Казанга хбр итеп, лгн татар халык шагыйрене шигырьлре итеп дньяга чыгар. Минем васыятем шул!

Муса лил. 1943, декабрь». (Беренче «Моабит дфтре» ннн)

* * *

«Бу тпт – 33 шигырь.

сирлект м тоткынлыкта – 1942.IX–1943.XI арасында язганнарым – 125 шигырь м поэма. Лкин кая языйм? – зем белн берг ллр.

М. лил». (Икенче «Моабит дфтре» ннн)

Кыз ыры

Мин озаттым аны сугышка,Йргемне снмс кояшын.Мин озаттым аны сугышка,Мхббтем булсын юлдашы.Авыр булды аннан аерылу,Ни йтс д кел кел шул!Авыр булды миа аерылу,Рхт булыр кайткач креш!Артык аа барлык блктнМинем аны сеп сагынуым,Артык миа барлык блктнБатырлыгы белн саулыгы.

Июнь, 1942

Хат (ыр)

1

Сугыштан тынган арада,Калмне манып карага,Хат язар идем сезг.Их, кызлар, уган сееллр,Хат язар идем сезг.Сез кушып ырга хатымны,Телг алсагыз атымныУрамда, егезд.Их, кызлар, уган сееллр,Урамда, егезд.

2

Без дошманны илдн куып,Оясын кл итми торып,йг кайтачак тгел.Их, кызлар, уган сееллр,йг кайтачак тгел.Кайтмасак та яныгызга,Без булсак ырларыгызда,Шатланыр иде кел.Их, кызлар, уган сееллр,Шатланыр иде кел.

3

Без булсак илне теленд,Дрт с безне келд,Кч арта белклрд.Их, кызлар, уган сееллр,Кч арта белклрд.Ирешербез тиз телкк,Без булсак сезне йркт,Сез безне йрклрд.Их, кызлар, уган сееллр,Сез безне йрклрд.

Июнь (?), 1942