Mhllnin basindaki sonuncu ev d arxada qalanda arxayinliqla nfs alib, addimlarini bir qdr yavasitdi. Son "uc ay rzind ilk df idi ki, bu qdr yolu birdn qt edirdi. Yorulub ldn d"usm"usd"u, amma dinclmk fikri yox idi. Qorxurdu ki, birdn otursa, daha yerindn qalxa bilmz. Ona g"or d "oz"un"u mcbur edirdi ki, mnzil basina catanacan davam gtir bilsin. Nhayt, istdiyi yer – Yargundan rayon mrkzin trf gedn masin yolundan xeyli aralidaki b"oy"uk tpy catanda sevincl «Ilahi, s"uk"ur sn!» – deyib iri bir dasin "ust"und oturdu. Buradan knd ovuc ici kimi g"or"un"urd"u. Asagida Samur cayinin ilan kimi qivrilmasina, hikksindn daslara cirpilaraq k"op"uklnib gurultu sala-sala axmasina tamasa etmk onu ylndirdi. Hytlrd vurnuxan adamlar bapbalaca g"or"un"urd"ulr. Mal-qara b"oy"urt"us"u, xoruz bani, it h"ur"us"u kndi basina g"ot"urm"usd"u. "Uc yol ayricinda kims dayanib naxirin yigilmagini g"ozlyirdi. Diqqt ksildi, Sahmuradi tanidi. «Bu g"un onun n"ovbsidir», – dey hsdl fikirlsdi. Vaxtil n"ovbsi catanda o da belc camaatin mal-qarasini "or"us aparardi. Hani o g"unlr, hani o saglamligi?..
Bir azdan Sahmurad da, naxir da g"or"unmz oldu. Bayaqki ss-k"uy, ugultu, b"oy"urt"u ksildi, trafa sakitlik c"okd"u.
K"uryind g"unsin yandirici s"ualari gzdikc bundan xoshal olurdu. Indi b"ut"un d"unyada ondan "otr"u bu g"uns s"ualarindan qiymtli hec n yox idi. Onun xst, yorgun canina az da olsa hrart yayilirdi. Son vaxtlar g"uns s"ualari da onun bdnini vvllr oldugu kimi isid bilmirdi. «Ey dili qafil, g"or n g"un qalmisam ki, d"unyani yandirib k"ul edn g"uns d mni qizdira bilmir. Ninki canim, ruhum da donub».
Iyulun ortalari olmasina baxmayaraq ynin qalin yun k"oynk, onun "ust"undn is siriqli geyinmis, basina yun papaq qoymusdu. Amma yen d bdni qizinmirdi ki, qizinmirdi. Coxdan bri idi ki, caninda "us"utm gzirdi. Bzn havanin qazan qaynadan vaxtinda bel onu titrtm tuturdu. Yataga girib yorgan-d"osy b"ur"unmyinc, bu hali kecib getmirdi.
Hava cox isti idi. Nfs ckmli deyildi. G"unsin hrarti, deysn, onun "us"utmsini bir az azaltmis, yavas-yavas canina isti kecmy baslamisdi. El bil kims onun k"uryin qizdirici qoymusdu. Bundan xoshallanaraq g"ozlrini yumub oturdugu yerdc m"urg"uldi.
– Camal dayi, ay Camal dayi, istidn bisdin ki!..
Qonsunun oglu idi. O, "uz"undn saglamliq v gnclik yagan bu phlvan c"ussli, qarayaniz oglanin yalin ayaqlarina baxanda canindan "us"utm kecdi. «Bala, bs sn soyuq deyil?» – dey sorusmaq istdi, amma s"ozlrinin qribliy salinacagini d"us"un"ub, hec n demdn kdrl g"ul"umsdi. Yarlinin g"unsdn yanib qaralmis, tunc rng calan enli sinsin, zlli qollarina hsdl tamasa etdi…
Yazda bu yerlr basdan-basa bn"ovslr qrq olurdu. Adtn, hr il oturdugu bu yerdn baharin ilk m"ujdcilri olan bn"ovslri seyr edr, sonra is drmy qiymadigindan, dizlri "ust c"ok"ub onlari qoxlayar, tirlrini ciyrlrin ckrdi. El bir bahar olmurdu ki, onlarin g"or"us"un glmsin. Birc bu yaz k"ohn adtin xilaf cixmisdi. Xstlik onu g"oz acmaga qoymamisdi. El ziflmis, el halsizlamisdi ki, evdn c"ol cixa bilmmisdi. "Uryi "uz"ul-"uz"ul, qlbi kdrdn sixila-sixila tbitin bu nazli cagini, torpagin qis yuxusundan oyanan, yerin dircln vaxtini g"or bilmdiyin g"or yanib-yaxilsa da, lindn hec n glmmisdi.
Amansiz qocaliq v adini bilmdiyi xstlik onu ev dustagi etmisdi. Uzandigi yerdn hsrt dolu baxislarini pncrnin o "uz"undn g"or"unn, uzaq, lcatmaz arzunu xatirladan bir parca smaya zillyr, qlbin c"okm"us qm y"uk"un"u "oz"undn uzaqlasdirmaga calisar, amma buna g"uc"u catmazdi. Sevinc, sadliq kimi duygular onu coxdan trk etmisdi, onlarin rngini, dadini unutmusdu, hacansa "urkdn g"uld"uy"un"u, frhlndiyini, adi mist qaygilarina basinin qarisdigini yadina sala bilmirdi. El bil bu d"unyaya glndn k"oynyi qm-kdrdn bicilmis, xmiri drddn yogrulmusdu. Sanki d"unyaya agri-aci ckmy glmisdi…
Son "uc ayda ilk df idi ki, evdn bayira cixirdi. Yazin dm-dstgahindan sr-lamt qalmamisdi. Min c"ur g"ul-cicy blnmis cmnliyin yerind qurumus ot-alafdan basqa hec n g"oz dymirdi. Qizmar g"unsin yandirici s"ualarina davam gtir bilmyn bicnk artiq "omr"un"u basa vurmusdu.
Dasin "ust"und oturmaqdan bezib, qurumus otlarin "ust"un uzandi. G"unsin xos hrartini hiss etmk "uc"un g"ozlrini yumdu. Birdn burnuna n is tanis, dogma bir qoxu gldi. Bu qoxu ruhunu titrtdi, canina yayildi, sanki mst oldu. «Mn n olub, burnuma dyn n qoxusudu? Bu, qurumus ot-alaq qoxusu deyil, axi niy yadima sala bilmirm?» – dey "oz-"oz"un sual verdi, n sualina cavab tapa bildi, n d hmin qrib qoxu kecib getdi.
El bil qlbinin lcatmaz gussindki n zrif bir tel toxunmusdular. Bu qoxu onda kdr qarisiq sevinc, tonqalin son k"ozrtisin bnzr bir titryis, itirilmis, ldn cixmis, bir daha geri qayitmayacaq n is qiymtli bir seyin hsrtini oyatdi. Bu hiss onu el culgadi ki, qeyri-ixtiyari g"ozlrini acib yerind dikldi. Bihusedici qoxu yaxinliqdan glirdi. Diqqtl trafina boylandi, amma hec n g"ormdi. «Aman Allah, burda mndn basqa kim var ki? Bs bu qoxu hardan glir? Deysn aglim casir. Yoxsa mni qara basir?» – dey qiyilmis xirda, kirpiksiz g"ozlrini narahat halda yan-y"orsind gzdirdi.