Quo Vadis

Ale raptoŭna i spałochałasia hetaje radasci. Zdałosia joj, što ŭ hetaj chvilinie zdradžaje i toj čysty hołas navuki, u jakoj jaje ŭzhadavana, i Pamponiju, i siabie. Inšaja reč isci pad prymusam, a inšaja — ciešycca z takoha prymusu. Pačułasia vinavataj, niahodnaj i prapaščaj. Kab była sama adna, uklenčyła b i pačała b bažycca ŭ hrudzi, pryznajučysia: maja vina, maja vina! Akte, uziaŭšy ciapier jaje za ruki, viała praz nutranyja pakoji ŭ vialiki tryklinijum, dzie mieŭsia być bankiet, a joj ciamnieła ŭvačču, šumieła ad nutranych uzvarušenniaŭ, i biccio serca zabivała ŭ joj dychannie. Niby ŭ snie ŭbačyła tysiačy mihatlivych lampaŭ i na stałoch, i na scienach, jak praz son pačuła voklič, jakim vitali cezara, jak u imhle ŭbačyła jaho samoha. Voklič ahłušyŭ jaje, blask aslapiŭ, udaryŭ pach kvieccia, i, straciŭšy prytomnasć, ledź mahła raspaznać Akte, jakaja, pasadziŭšy jaje za stoł, sama sieła vobak.

Chvilinka, i nizki znajomy hołas adzyvajecca z druhoha boku: — Vitaju najcudniejšuju z krasuń ziamnych i zorak niabiesnych! Jak maješsia, boskaja Kalina?

Lihija, krychu aprytomieŭšy, zirnuła — pobač z joju siadzieŭ Vinić.

Byŭ biez tohi, bo vyhoda i zvyčaj vymahali hetaha. Akryvała jaho tolki škaratnaja tunika biez rukavoŭ, vyšyvanaja ŭ siarebranyja palmy. Ruki mieŭ hołyja, ucharošanyja ŭschodnim zvyčajem dvuma šyrokimi załatymi naramiennikami vyšej łokciaŭ, a nižej — čystyja ad vałossia, hładkija, ale zanadta muskularnyja, sapraŭdnyja ruki vajara, stvoranyja dla miača i ščyta. Na hałavie mieŭ vianok z ružaŭ. Z brovami, zrosłymi nad nosam, z čaroŭnymi vačyma dy smahłaj skuraj byŭ, kazaŭ by, uvasablenniem maładosci j siły. Lihiji zdavaŭsia tak pryhožym, što, choć pieršaje ašałamlennie ŭžo minuła, ledź mahła adkazać: — Pryvitannie Marku!

A jon: — O, jak ščaslivyja vočy maje, što na ciabie hladziać. Jak ža ščaslivyja vušy maje, što čujuć tvoj hołas, milejšy mnie, čym hołas cytry ci flejty!

Kab mnie skazali vybirać, chto maje siadzieć pry mnie na hetym bankiecie: ty, Lihija, ci Vienus, vybraŭ by ciabie, boskaja!

I pačaŭ uhladacca na jaje vačyma. Zor jahony skoŭzvaŭsia z tvaru jejnaha na šyju j hołyja ruki, piesciŭ čaroŭnyja liniji jejnaje fihury, lubavaŭsia joju, ahartaŭ jaje, prahavita ŭpajaŭsia, ale pobač z žadoju sviaciła ŭ im ščascie j lubasć.

I zachaplennie biez hranic.

— Ja viedaŭ, što spatkaju ciabie ŭ domie cezara, — havaryŭ dalej, — adnak, jak uhledzieŭ ciabie, usioju dušoju majoj strasianuła takaja radasć, jak by spatkała mianie ščascie zusim niespadziavanaje.

Aprytomieŭšy krychu dy zaryjentavaŭšysia, što ŭ henym tavarystvie adzinaju blizkaju da jaje istotaju josć jon, pačała hutaryć z im ab usim niezrazumiełym tut dy strachotnym, vypytvać: skul jon daviedaŭsia, naprykład, što znojdzie jaje ŭ domie cezara, dy čamu jana tut? Navošta cezar zabraŭ jaje ad Pamponiji? Joj tutka žudasna, chacieła b viarnucca damoŭ. Pamierła b z tuhi j tryvohi, kab nie nadzieja na jahonaje j Piatronijeva zastupnictva za jaje pierad cezaram.

Vinić tałkavaŭ joj, što ab vyviazienni jaje daviedaŭsia ad samoha Aŭła. Čamu jana tutaka — nie viedaje. Cezar ni pierad kim nie tłumačycca z svajich pastupkaŭ i zahadaŭ. Adnak ža chaj jana nie bajicca. Jon bo, Vinić, pry joj budzie. Lepiej by straciŭ vočy, čym jaje sprad vačej, lepiej by addaŭ žyccio, čym ad jaje addalicca. Jana josć jahonaj dušoj, dyk pilnavaćmie jaje, jak ułasnaje dušy. Zbuduje joj u svajim domie ałtar, moŭ bahińcy, na jakim kadzićmie joj myraju, ałoezam, a viasnoju — praleskami j cvietam jabłyni… A kali bajicca cezaravaha domu, dyk pryrakaje joj, što ŭ henym domie jana nie budzie.

A choć havaryŭ žartaŭliva j časami padchłušvaŭ, u hołasie jahonym vyčuvałasia praŭda, počuvy bo jahonyja byli praŭdzivymi. Avałodvała im ščyraja litasć, i słovy prylipali da jahonych vušej tak, što kali pačała dziakavać jamu dy zapeŭnivać ab udziačnasci j miłasci Pamponiji za dabratu jamu, što chiba nikoli ŭ žycci nie zdoleŭ by admović jejnaj prośbie, serca ŭ im raspłyvałasia.

Krasa jejnaja ŭpojvała jaho počuvy, budzilisia pažadanni, ale adnačasna pabojvaŭsia čymsia zniavažyć hetaje boskaje stvarennie; zjaŭlałasia niepaŭstrymanaja achvota hutarki pra jejnuju krasu, pra svoj podziŭ, i, karystajučy z bankietnaha homanu, prysunuŭsia da jaje bližej dy pačaŭ šaptać sałodkija luboščy — sardečnyja, miłahučnyja, upajajučyja, by vino. Dy ŭpajiŭ ža jaje. Pamiž čužych tut vydavaŭsia joj štoraz bližejšym, štoraz milejšym, ščyrejšym.

Supakojvaŭ jaje, abiacaŭ vyrvać z domu cezara; pryrakaŭ słužyć i apiekavacca joju. Kaliś u Aŭłaŭ hutaryŭ z joju tolki ahulna pra kachannie j ščascie, jakoje dać jano moža, ciapier ža pryznavaŭsia joj adkryta, što lubić jaje, što jana jamu najmilejšaja dy najdaražejšaja.