Санатыма дуу, ааспыты…

Ону баара, кыыс хороччу улаатан, оскуолатын бтэрэр сылыгар аата аны оолго дэнэнэн суох буолбута. Аппырыыс итинтэн олус аймаммыта, бу лгэр л-ст, ыар дьыла миигин батыар баайыта дуу диэн улаханнык суламмыта. Дьон кистии-саба: «Ити аата Аппырыыс оонньор холумтанын тардыыта быыылаах», – диэн ктрр-омнуолуур курдук ботугураара оонньор кулгааар эмиэ ииллибитэ. Омуннаах-тлннх дьон ити тиэргэни биир кэмэ тумнуох айылаах буола сылдьыбыттара эмиэ баара.

Дьыл-хонук. Онно суохха бадааын буруй т р иээхтиэй. Оонньор ханна баар кдьйбт холумтаныгар буору тамныахтарай. Сайаас б, уу чуумпу эээ барахсан бэйэтэ-бэйэтигэр, кими да чыычылаабакка олороохтуура. Дьон саатын иэн-тоон истэ сатаабатаа, хомнооботоо. Хата, ыала кии эрэйдээх лттэн, оонньор аны бэйэтин, былыр йээ халдьаайыга тахсыбыта ырааппыт эмээхсинин аыйара ордук крбтэ. Дьиэлээх кии, эрдэ бараахтаабыт ойоунуун, иккиэн да эдэр дьон этилэр эбээт. Инньэ гынан, икки нэлэмэн тэлгээ чахчы иччитэхсийбитэ. Кыыс барахсан хайыай, кинини манаан олоруо дуо, рэнэ диэн ааттаан, дьол крд куораттаабыта. Аппырыыс дьонун дьиэтигэр олорбутун курдук соотоун хаалбыта, ханна да к сатаабатаа…

Бу санаатаына, Аппырыыс диэн аат киниэхэ имитэ ырааппыт эбит. Арааа, оо ииттэн уолланан, онтулара улаатыыта бадахтаах этэ. Бука, оччолорго с-трт саастаах бэдиктэр буолуохтара ээ, уолларын кытта бииргэ оонньуур оолор Хабырыыс Дьгрэбис Маппыайабы, ыык-ээх суох, быата бэйэлэрин тылларыгар олордон «Аппырыыс рэбис Ыайап» диэн ааттаан кл б буолбуттааа. Бастаан утаа Аппырыыс рэбис аатыран, киэ эйгээ саа биллибит кии, сыллар аастахтарын аайы, улам эргэрэн диэбиттии, били аата кылгаан, сыччах Аппырыыа эрэ хаалбыта кытта быдан ырааттаа эбээт. Билигин дьон сурукка киирэр аатын билэллэр эрэ, суох эрэ, саарбах.

Ааспыты эргитэ санаан оонньор сылаастык, бытыгын аннынан кистээн мчнээн ылла. Оолор барахсаттар аанньал тээ дьон буоллахтара, санаабыттара тастарыгар, крбттэрэ харахтарыгар…

– Аппыйыыс эээ, эйиэхэ кэлбиттэй! Байыа ! – хатырыктаах маы туора миинэн ат гына оонньообут биэстээх бэдиктэр, Мэхээлэптэр улаханнара Миичэ уонна кинилэр аттыларыгар олорор Сиидэрэптэр Баабыллайдара р кткччэн тиийэн кэллилэр.

– Бай, Миичэ, кимнээий ол? – оонньор туоуласта, туруон эрдэттэн ыарыраата.

– Эээ, билбэтим ээ, оннооой бу биэйбит кэмпиэттэйэ хайдах эйэ, бииэнин куйдук буолбатах. Кй эйэ, – дии-дии, хайыы-йэ эмэн ыраатыннарбыт минньигэин буордаах илиитинэн ороон, оонньор ытыыгар соотохто ууран биэрдэ, тп-тгргнэн кылап-халап крд.

– Ээ, мин да тугун билиэмий, ас курдук ас ини, доор. Мэ-мэ, сиэ мантыккын, мин тииим суох, – диэн оонньор уолчааа тттр уунна, мичээрдээн эрэ кэбистэ.

Баабыллай баара Миичэтин иннигэр быа тстэ, эээ оонньор кыра крдьэх саа кэтит баппаайыттан ким хайа иннинэ сып гыннаран, айаар укта. Онтон уордайа охсубут уол, доорун иэстэээри эккирэтэн, били мас атын кымньыылаан, сыыры танары дьиэлэрин диэки иккиэн сырса турдулар…

* * *

Аанчык бгн бырааска бара сылдьан дьинээхтик биллэ – кини ыарахан буолбут. Кыыс олус диэн рдэ. Кырдьыга, маннык эмискэ хат буолуом диэн кппэтээ да, ыраламматаа да эрээри, эдэр баайы быраас кыыс эмискэ:

– Мин кррбнэн, ыарахан буолбуккун, 4–5 нэдиэлэни туруорабын, чахчытын УЗИ оордоххо билиэхпит. Ээрдэлиибин дуу, эрдэ диигин дуу? – диэбитигэр соуйан олоро биэрбитэ уонна сирэйэ кып-кыыл буола тэтэрбитэ.

Дьахтар аймах быа ааспатах эрээри, хаан да хайгыы-сбл крбт уустук-олуона остуолугар тахсарыгар мааын олус кыбыстыбыта билигин тоо эрэ ааан хаалбыта. Арай тстэригэр, хантан кэлэ охсубута буолла, биир кэм ип-итии хаан кутуллан киирэн сс эбии долгуппута. Онто сирэйигэр кытта тиийэн кыыс кып-кыыл буолбута. Срээ битигирэччи тэппитэ, тута иигэр туох эрэ олус кнд, сыаналаах тааастаммыт курдук санаммыта.

– Махтанабын, ээрдээр. Суох-суох, эрдэ буолбатах, саамай табыгастаах… – диэбитэ эрээри, Аанчык салгыы ситэри эппэтээ.

Кнтрк рдк остуолуттан, тымныы тимир ктэлгэ тирэнэн, бэркэ сэрэнэн тсптэ, тиэтэлинэн танан барбыта.

Халаатын быакаччы курдаммыт быраас кыыс бэрт рйэхтик эрэиинэ бэрчээккилэрин тыастаахтык турута тыытан устуталаабыта, туох эрэ суурадаыннаах ииккэ бырахпыта, ыга хаппахтаабыта: «Ол аата ийэ буолабыт, сотору учуокка туруохпут уонна бииргэ кэтэниэхпит, кэлиэхтээх киибитин ктхпт», – диэн уураахтаабыта. Кини истиник мичээрдээбитэ уонна кумааыга ийэ буолуохтаах эдэр дьахтар тугу толоруохтааын, тутууохтааын сиилии суруйа олорбута.

Аанчык быраас кыыстан тугу эрэ чгэйи бэлэхтэппиттии санаан ылбыта. Ол иин буолуо, кумааыга тиэтэллээхтик сыр-сыр тыаыыр уруучука тбт кытта кини дьылатыгар кыттыгастаах курдуга. Мантан ыла кыыс соотох бэйэтэ аны иккиэ буолбуттарын туоулаабыт бастакы суруйуу кини уйулатыгар итинник дириник хатаммыта.