Святой Ириней Лионский. Его жизнь и литературная деятельность

Тертуллиан	Греч. Ириней	Лат. Ириней
«Illic etiam Valentinia-norum Deus adsum-mas tegulas habitat. Hunc substantialiter quidem Αιώνα Τέλειον appellant, personaliter vero προπάτορα προ-αρχήν, etiam Bython, quod in sublimibus habitanti minime con-gruebat. Innatum, im-mensum, infinitum, in-visibilem aetemumque definiunt: quasi statim probent esse, si talem definiant, qualem sci-mus esse debere; sic et ante omnia fuisse ut di-catur. Sed ut sit expo-stulo, nec aliud magis in hujus modi denoto, quam quod post omnia inveniuntur, qui ante omnia fuisse dicuntur, et quidem non sua. Se-det itaque Bythos iste infinitis retro aevis in maxima et altissima quiete, in otio plurimo placidae et, ut ita dixe-rim, stupentis divini-tatis, qualem jussit Epicurus. Et tamen quem solum volunt, dant ei secundum in ipso et cum ipso personam, En-noeam, quam et Cha-rin et Sigen insuper nominant.	«Λέγουσι γάρ τινα είναι έν άοράτοις και άκα-τονομάστοις ύψώμασι τέλειον Αιώνα προόντα· τοϋτον δε καί... Προπάτορα και Βυθόν καλοϋ-σιν... υπάρχοντα δ’ αυτόν άχώρητον καί αόρατον, άΐδιον τε και άγγέ-νητον, ένήσυχίακαιήρε-μία πολλή γεγονέναι έν άπείροις αΐώσι χρόνων. Συνυπάρχειν δ’ αύτω καί Έννοιαν, ήν δη καί Χάριν καί Σιγήν όναμά-ζουσιν.	«Dicunt esse quendam in invisibilibus et ine-narrabilibus altitudi-nibus perfectum Aeo-nem, qui ante fuit; hunc autem et Proarchem et Propatora et Bython vo-cant. Esse autem ilium invisibilem et quem nulla res capere possit. Cum autem a nullo capere-tur, et esset invisibilis, sempiternus et inge-nitus, in silentio et in quiete multafuisse in immensis aeonibus. Cum ipso autem fuisse et Ennoeam quam etiam Charm et Sigen vo-cant.
	Και έννοηθηναί ποτε άφ’ έαυτοβ προβαλέσθαι τον Βυθόν τούτον άρχην τών πάντων, και καθάπερ σπέρμα την προβολήν τούτην (ην προβαλέσθαι ένενοήθη) και καθέσθαι, ώς έν μήτρςί, τη συνοπαρ-χούση έαυτφ Σιγή. Τούτην δε ύποδεξαμένην το σπέρμα τοοτο και έγκύ-μονα, γενομένην, άπο-κυήσαι Νοΰν, δμοιόν τε και ϊσον τφ προβαλόνη και μόνον χωροΟντα Πατρός. Τον δέ Νοϋν τούτον και Μονογενή καλοϋσι, και Πατέρα και ’Αρχηντωνπάντων. Συμπροβεβλήσθαι δέ αύτφ ’Αλήθειαν. ΚώεΙνοα τούτην πρώτον και άρχέ-γονον Πυθαγορικην Τετ-ρακιύν, ήν κοα ρίζαν των πάνιων καλοΰσιν. Έσα γόρΒυθοςκοά,Σιγή, έπειτα Νους και ’Αλήθεια. Αΐσθόμενον τε τον Μονογενή τούτον έφ οις προεβλήθη, προβαλειν και αύτόν Λόγον και Ζοήν, πατέρα πάντων των μετ’ αύτόν έσομέ-νων, και αρχήν και μόρ-φωσιν πανιός του Πληρώματος...» и т. д.[1737]	Et aliquando voluisse a semetipso emittere hunc Bythum, initium omnium (et velut semen prolationem hanc praemitti voluit) et earn deposuisse quasi in vulva ejus, quae cum eo erat, Sige. Hanc autem suscepisse semen hoc et praegnantem factam generasse Nun, simi-lem et aequalem ei, qui emiserat, et sulum capi-entem magnitudinem Patris. Nun autem hunc et Unigenitum vocant, et Patrem et Initium omnium. Una autemcum eo emissam Veri-tatem. Et hanc esse pri-mam et primogenitam Pythagoricam quater-nationem, quam et ra-dicerri omnium dicunt. Est enim Bythus et Sige, deinde Nus et Alethia. Sentientem au-tem Unigenitum hunc, in quae prolatus est, emisisse et ipsum Logon et Ζοέη, patrem omnium eorum, qui post se futuri essent, et initium et formationem universi Pleroma,tis...» ит. д.[1738]
Et forte accednut in ilia commendatissima quiete, monere eum de proferendo, tandem initio rerum a semetipso. Hoc vice seminis in Sige sua veluti in geneta-libus vulvae locis collo-cat. Suscipit ilia statim et praegnans efficitur et parit, utique silentio sige, et quem parit? Nus est, simillimum patri et parem per omnia. Deni-que solus hie capere suf-ficit immensam illam et incomprehensibilem magnitudinem patris. Ita et ipse pater dicitur et initium omnium et proprie Monogenes. At-quin non propie, siqui-dem non solus agnas-citur. Nam cum illo processit et femina, cui Veritas (nomen), Monogenes, quia prior ge-nitus, quanto congru-entius Protogenes vo-caretur. Ergo Bythos et Sige, Nus et Veritas, prima quadriga defen-ditur Valentinianae fac-tionis, matrix et origo cunctorum...» и т. д.[1736]