Universala Metodo

4. La skulturo quan vu lor vidis, esas nur imituro dum ke l’imitajo, do la originalo, esas

ibe avane.

5. Ni ya povas esperar to; ma ka nia espero realeskas? To ya esas altro.

6. Segun l’opiniono di kelka medicinisti bon alkoholajo efikas multe min nocive kam ofte

pur aquo segun ke ca kontenas kompozanti.

7. La mixuro ek tala medikamenti esas prefere sanigiva por morduri de (da) viperi e simil

animali.

8. La uzuristo sequis la entraprezisto adsupre en la chambro ube ca prenis ek la kaso la

trati omnamonate pagita.

9. Jus kande la forestisto esforcis penetrar en la densajo por serchar la chasajo, il audis

pafo de dextre. Quik il kuris a ta sinso por serchar la pafinto. Ma lua pedo implikesis

dum la kuro en viburno; pro to il falis adsule, e tale ta furtechasisto sucesis eskapar.

10. Quankam la roti sinkis aden la sulo til la axo, ni tamen advenis ankore justatempe en

nia kampeyo.

11. Che la butikisto vu maxim bone kompras nur linaji e merceraji dum ke lua pikturi e

modluri ne esas rekomendinda.

12. La kuracisto restos nur tam longe kam la krizo esos pasinta; nam pos ta epoko la

morbo ne plus esas danjeroza.

13. Me renkontris sioro qua questionis me pri la voyo: quik on savis pro lua parol-maniero

ke il ne esas Germano. Me explikis a li la voyo. Pose il esforcis konversar en suedana.

Or me konocas la suedana nur tam multe kam la questionanto la germana; do esis

absolute neposibla komprenigar lu reciproke. Hazarde me vidis nia insigno en lua

butontruo, e quik la situeso tote chanjis. Do itera pruvo ke esas bona portar sempre

nia insigno.

43

7ma Leciono

A 18. (Adjuntajo) – Derivo dil substantivo

De la infinitivo:

On substitucas la finalo -ar per -o. Ta substantivi havas la senco e la signifiko di infinitivo

substantivale uzita; do tala substantivigita infinitivo esas ago o stando segun ke la radiko

(verbo) expresas ca o ta.

Exempli:

acenso, akomodo, atenco, merito, minaco, prezido, raporto, venko, voko, chagreno, falo,

halto, koncerto, manko, silenco, transakto, beligo, glatigo, liberigo, simpligo, desfaciligo,

destranquiligo, dupigo, monopoligo, partigo, sumigo, senhonorigo, senplumigo, aparigo,

chagrenigo, hipnotigo, stacigo, acentizo, aquizo, gumizo, lokizo, spicizo, vaxizo, desarmizo,

destronizo, birifo, flamifo, larmifo, ondifo, sangifo, sudorifo, vortifo, akomodeso, edukeso,

komplikeso, ordineso, separeso, situeso, trubleso.

A 15. (Adjuntajo) – General adjektivi

Ta adjektivi havas ofte la prepoziciono de (anke ek) dop oli, do la general adjektivo uzesas

quale substantivo; to eventas precipue se la substantivo havas ja altra adjektivo apud su.

Exempli:

o Kelki de lernanti (kelka lernanti)

o kelki de (ek) ta societi

o la cetero de la homaro

o plumulto de quaradek voti

o singlu de la soldati (singla soldato)

o multi de la urbani (multa urbani)

o nulu de la du posiblesi

A 23. Relati inter la kazi di substantivi e la aktiva e pasiva formo dil verbo

La akuzativo (rekta komplemento) di frazo en la aktivo divenas nominativo (subjekto dil

frazo) en la pasiva formo dum ke la nominativo (subjekto) dil frazo en la aktivo recevas la

prepoziciono da.

Exempli:

1. Aktiva formo:

La genitori amas la infanti.

La aktiva verbo en la substantival formo:

La amo dil genitori al infanti (o por infanti), o la genitoral amo al (por) infanti, o

infantamo dil genitori.

La frazo en pasiva formo:

La infanti amesas da la genitori.

La pasiva verbo en la substantivala formo:

La ameso dil infanti da la genitori.

[On ne devas elizionar la ed ameso por ke lameso havas altra senco].

2. Aktiva formo:

La voyajanto acensis la monto, o l›acenso dil voyajanto al monto;

od en pasiva formo:

La monto esas acensata da la voyajanto, o la acenseso dil monto da la voyajanto.

3. Aktiva formo:

44

La regimento persequos la enemiki (o la persequo dil regimento a la enemiki, o la

regimental persequo a la enemiko, o la enemiko-persequo dil regimento).

Per pasiva formo:

La enemiki esos persequata da la regimento, o la persequeso dil enemiki da la

regimento.

B l. (Adjuntajo) – Personala pronomo

La kompleta formo di il, el, ol ed anke di la nedefinita pronomo on (videz B 7) esas ilu, elu, olu, onu.

On uzas ta formi, do kun u, por la belsono, o por ke la vorto esez tre pezoza.

Oportas aplikar la litero u a ta vorti se on bezonas lakuzativala formo.

Exemplo: – Ka vu vidas ibe la sioro e siorino? Yes, ilun me konocas ma ne elu.