Universala Metodo

adverbo e pro to ni nomizas ta pronomo generaligivo.

Hike esas mencionenda anke la kompozita vorti: irgube, irgekande, irgatempe, irgafoye.

Exempli:

1. Advokez irgu quale testo! Yen vua frato venas. Ta ne esas oportuna a me; oportas ke

irga altru esas.

2. Vunduro irge quale negrava ol esas, povas esar mortokauzo.

56

3. La direktisto ne konfidos ad il ta entraprezo irge quanta garantisumon il donos.

4. Vu ne terorez irge quon vu vidos od audos!

A 20. (Adjuntajo) – Komparado

4. maxim ... posible

5. Pos tante plu / min on uzas ke vice kam:

a. tante plu ... ke

b. tante min ... ke

6. quale

7. quaze

Exerci

1. Se on maladeskas, on serchez maxim balde posible eskartar la kauzo di to! Nam esas

tante plu facila kuracar malado, quante plu en la komenco la maladeso esas.

2. Konfidencez a ta muliero minime posible, e ya tante plu ke el esas konocata quale

frivola babilemino!

3. La nevo ne volunte departas de ilua onklo tante min ke la eduko di sua genitori esas

tro severa.

4. Tala propozo ne esos aceptata tante min ke ol kontredicas plu o min forte la paragrafo

7 di nia statuto.

5. Ta linguo internaciona maxim rapide difuzesos qua esas maxim facile lernebla,

ed expresas maxim klare posible la idei e pensi. De ta vidpunto Esperanto ne esas

rekomendinda tante min ke olua adheranti mem ne esas inklinita eskartar defekti.

6. Partio sen chefi esas quale mutonaro sen pastoro.

7. Me havas quaze presento pri ta desfortuno.

8. Quaze odio subite aparis en lua traiti.

C 17. Predikatala verbi

Kelka verbi havas ula predikato (predikativa substantivo od adjektivo) apud su quale speco di

komplemento di la verbo. Ta predikato qua esas sempre en la nominativo, agesas a la verbo.

a. Per quale por expresar reala e kompleta simileso od atributo.

b. Per quaze expresesar nur komparo o figurala similigo (analogeso).

Tala predikativa verbi, plu ofte bezonata, esas:

aceptar,agnoskar, amar, aparar, asistar, aspektar, blamar, debar, deklarar, divenar, donar,

elektar, estimar, existar, honorizar, igar, jacar, jubilear, judikar, koncesar, konocar, konsiderar,

konstatar, konstitucar, kredar, lasar, laudar, montrar, nomar, nomesar, nomizar, opinionar,

plezar, recevar, regretar, reprimandar, reputar, respektar, restar, selektar, semblar, servar,

taxar, traktar.

Exempli:

1. On judikas ta spegulo (quale) bona qua montras la visajo tala quala ol reale esas.

2. Semblas ke ilua dicipuli reputas il (quale) extreme pia homo.

3. La klubani konstitucis la triesma di junio quale la dato di la vera fondo di lia klubo.

4. Nia amiko en lua maskilo aspektas quale originala kavaliero ek la dek-e-sisesma

yarcento (il aparas tale quale kavaliero aspektas).

5. Ula soni di la simii divenas audebla quaze speco di primitiva linguo; ya kelka eruditi

judikas oli quale linguo di la simii.

6. Ni traktas ta yuno quale familiano.

7. La mortinto esis respektata quale pia ermito, (do il esis ermito; la frazo kontre il esis respektata

quaze pia ermito expresas ke il ne esis ermito; on nur respektis il tale quale on respektas ermito).

57

Noto 15

a. Se la uzeso di quale ne dependas de predikativa verbo, on uzez quale nur se

komparo o similigo existas, do se on povas pozar tale quale komplemento!

En la frazeto esante oficiro on ne dicas quale oficiro pro ke on ne povas pozar

relativa tale.

Tamen on povas dicar agar quale oficiro pro ke ta persono esas oficiro do il agez tale

quale devas agar.

Altra exemplo:

Nur quale ecepto ulu en nia Uniono, esante akademiano povas elektesar quale

komitatano ed inverse.

b. Se la tota ideo esas nur figurala on usez quaze! Tamen takaze on ne povas

komplementigar tale.

Exempli:

1. Lua tota vivo detaloze desvolvis su quaze en panoramo.

2. Semblas ke la du viri quaze reptis tra la tereno.

3. Ta informo surprizas extreme la kompatindo, e quaze en trista sonjo il audis la raporto.

4. Kande li saveskis la venko di lia partio, li quaze saltetis pro joyo ed entuziasmo.

E 28. preter – montras movado en plu o min granda disto qua tendencas segun objekto,

ma finas nur exter la extremajo di ta objekto.

1. Lokale:

o Ni nur irez segun la rivo di la lago, ma ankore plu fore preter la tota lago til la

tri abieti avan kaduka barako!

o Preter florifant arbori e jermifanta agri, preter dezerta marshi e nuda rokoza

monti la fervoyo duktas en l’internajo di vere paradizatra regiono.

2. Figurale:

o La hori sempre reptas quaze heliki preter la mizerozi, ma flugas quaze hirundi

preter la felici.

E 29. tra – montras movado qua komencas avan objekto e finas dop ica.

1. Lokale:

o La kaptita ucelo flugis tra l’apertita pordo di la kajo.

o La voyo duktas tra prati ed agri til la bordo di foresto.

2. Figurale (sen movado):