Universala Metodo

2. Ni riproduktas la texto por la lernanti.

3. La matro esperas ke la supo esas segun gusto di la kuzino.

4. Segun l’afirmo di la siorino L., la vizito di la gefianci ne esos agreabla a la genitori di

la siorulo M.

5. Malgre la bela vetero el ne promenis.

6. Vi judikis la viro segun la profesiono; ni judikis il segun la savo o povo.

7. Vu vidos la lago alonge la tota extenso.

8. Segun deziro e demando di la princino la homi facas la provo.

9. La fratulo donas a me sukro por la kafeo, e la fratino blanka pano.

10. La linguo esas a ni moyeno por la skopo.

11. La bovino kuris segun la rivero.

12. Ibe esas la hakilo; me adportas ol a vu.

13. La spozino remarkis ke la infanti promenis alonge la foresto.

14. La jurnali raportas ke, segun kompreno di la advokato N., il ganos la proceso, e ke la

publika opiniono kondamnas la cinika konduto di la vulgara postulo di la plendanto.

6

2ma Leciono

A 8. Questionala frazo

Omna questionala frazo, sive chefa frazo, sive dependanta frazo, introduktas

a. per questionala pronomo, o

b. per la questionala partiklo, kad (ka)

Exempli

o Ka vu voluntas vidar ka la servistino klozis la fenestri?

o Ka vu savas ka (ke) letri advenis? (Kelkafoye on povas substitucar ka per ke.)

A 9. Afirmivo e negivo

Korespondante a questiono la izolita afirmivo esas Yes! , la izolita negivo esas No! La negivo

kunligita kun vorto en frao esas ne, e pozesas avan la negenda vorto.

Exempli

o Ka vu esas pronta komencar? Yes!

o Ka la vetero esas belas? No!

o Kad il vizitis la onklino? No, il ne vizitis, ma vizitos el.

o La amiko salutis la siorulo ma ne la siorino.

o Ka vu povas montrar a me la justa voyo? Me regretas, no; me ne rezidas hike.

A 10. Akuzativo (La rekta komplemento)

Generale l’akuzativo pozesas dop la subjekto di la frazo, e ne havas specala finalo. Ma on

povas karakterizar ol per adjuntar la litero n por igar la frazo segun cirkonstanci plu klara.

Absolute oportas adjuntar la finalo n se l’akuzativo esas avan la subjekto di la frazo; ita kazon on nomizas inversigo. On pozas l’akuzativo avan la subjekto nur se ito esas absolute necesa

o por efektigar aparta efekto.

Exempli

o Il kompris ta instrumento quan vu volis.

o Quan vu deziras, la hundo o la kavalo?

o Nur la hundon me bezonas, sioro.

o La blua koloron me selektis, ne la verda.

o Ho, quante bela panoraman ni havas hike!

A 11. Nombri

Kardinala

Ti esas:

• zero = 0

• dek-e-un = 11

• un = 1

• dek-e-du = 12

• du = 2

• dek-e-tri = 13

• tri = 3

• quar = 4

• dek-e-quar = 14, edc.

• kin = 5

• duadek = 20

• sis = 6

• triadek = 30, edc.

• sep = 7

• cent = 100

• ok = 8

• duacent = 200, edc.

• non = 9

• dek = 10

• mil = 1,000

• milion = 1,000,000

• miliard = 1,000,000,000

• bilion = milion milion (1,000,000,000,000)

7

Exempli

o Triacent duadek-e-quar = 324

o sep milion okacent sisadek-e-tri mil duacent-e-non = 7,863,209

Kun granda nombri quala la lasta exemplo, on povas enuncar la sucendanta cifri: sep-ok-

sis-tri-du-zero-non.

Ordinala

Obtenesas soldante a la kardinala nombri la sufixo -esm- e la desinenci a, o, e segun besono.

Exempli

o Unesma (1ma) persono

o La centesmo (100mo)

o Il venis duesme

B 2. Reflektiva pronomo

Por la 1ma o 2ma persono, on uzas la sama pronomo (do: me, ni, vu, tu, vi) dum ke por la

3ma persono on havas specala formo, nome su. Ol recevas nultempe la finalo di l’akuzativo

e pozesas generale dop la verbo, ma anke avan ita.

Exempli

o Me exkuzos me pri la eroro.

o Vu mariajis vu a la damzelo N.

o El dedikas su ad edukar infanti.

o Il vidis su en la spegulo.

o Folo flatas zu ipsa.

o La soldati su defensis brave.

B 3. Questionala pronomoNoto:La sama reguli, qui valoras por la questional pronomo,

valoras anke por l’altra originala pronomi.

1. quo uzesas se la questiono relatas ne ja determinata objekto o tota frazo, do la formo

kun o ne dependas de ula individuo o kozo ed esas substantiva nociono.

2. qua relatas irga objekto (individuo o kozo); on uzas la formo kun a quale substantiva

od adjektiva nociono, do «qua» povas formacar la pluralo «qui» ed anke recevas la

finalo «n», do formacas quan e quin, ma nur se la pronomo remplasas la substantivo.

Exempli

o Quon vu vidas? (on ne savas qua esas la videbla objekti, ka personi, animali o kozi.)

o Quan vu vidas? (on ja antee savas ka la videbla objekti esas personi, animali o kozi.)

o Quo (qua) efektigas la bruiso? (Quo montras ke la questionanto ne savas la kauzo dum

ke qua montras ke on savas la kauzo, ma ne la specal individuo respektive kozo.)