ANTOLOGIO

quaracent e kinadek metri sur mil metri. Onu trovas en oli piramidi,

pilastri e la famoza « pordo dil suno » qua havas tri metri ye alteso, tri

metri e sepadek e kin ye larjeso e qua esis taliita en un sola bloko ek

lokala erco pezanta deko de tuni. La pordo dil suno havas epigrafi ube

onu kredas dechifrar Venerana kalendario, astronavi ed Exterterani.

Sendubite ita interpretado tre kontroversesas.

Anke trovesis en Tiahuanako statuo qua reprezentas homo kun aspekto

desquietiganta. Ica statuo esas ek reda petro, ol altesas ye sep metri e

tri e dikesas ye un metro e kin til un metro e duadek-e-sep. Existas

personi qui asertas ke la longeso di ca statuo imitas perfekte originala

modelo ed ica modelo esis giganto. Qua povas savar lo kun certeso ?

Forsan to esas la vereso, forsan ne.

La serioza arkeologii situas la konstruktado di Tiahuanako inter 1.000 e

1.300 pos Kristo.

9

Yes, ma quale explikar ke, segun semblo, multo pensigas pri marala

portuo e ke existas lago proxime kun saloza aquo !!! Posible ni darfas

revar e supozar. La Germana ciencisto Hörbiger di qua la libro « La

glaciala kosmogonio » tradukesis ad Ido ed esis komprebla che Hermann

Jacob en Berlin, havis kom doktrino ke la granda geologiala epoki

korespondis ad aparta sateliti di nia planeto. Kande la satelito

proximeskas a nia globo, omno kreskas : la altesi dil planti, dil animali,

di la homi e di la marnivelo. Kande la satelito falas sur nia globo, lore,

pos la kataklismo, omno divenas subite tre mikra e la manivelo

plubaseskas konsiderinde. Pose, la tero atraktas nova satelito qua

pokope proximeskas ed omno rikomencas, nome la altesi di omna vivanta

enti e dil marnivelo itere kreskas. Til la nexta kataklismo. Segun Hörbiger

maxim bona pruvo por ito esas la sencesa augmento dil homala staturo

quan ni povas konstatar lastatempe. Certe nunepoke Hörbiger esas

senkreditigita pro ke il havis nazista opinioni (od adminime ecelanta

relati kun la nazisti), to ne signifikas ke lua omna supozi esis falsa. Kelki

de lua adepti mem pensas ke la Venerana kalendario evas de la tempo

kande la Tero situesis en la orbito ube nun esas la planeto Venero, t.e.

plura milioni de yari ante nun. Nulo povas pruvar to, ma nulo povas

pruvar la kontreajo.

( Artiklo da Jean Martignon en L.I. n°9/1998)

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

AN LA FRONTO DIL NATUR-DEFENSERI

Multa frukti e legumi, qui nunatempe esas obliviata, manjesis til la fino

dil Mezepoko. La amasi de rurani nutris su per cereali, leguminosi,

rustika legumi, qui kreskis sen desfacilaji, same kam nombroza planti

sovaja, konstante koliata. La richi e la nobeli konsumis precipue karno,

blanka pano, sukro e rafinita produkturi. Lia legumi e frukti (dil

altaklasani) esis precipue de exotika origino ed esis desfacila kultivar oli,

ma li havis la posibleso e la moyeni pekunial posedar specaligita

gardenisti por kreskigar oli. Dum la Renesanco la expedicioni a fora landi

diskonocigis nova vejetala produkturi. Ica produkturi esas nun la

fundamento di nia nutrado ; ma on mustas kultivar oli multe plu sorgoze

kam la anciena obliviata planti. Ed ita moderna vejetala produkturi nule

esas plu bona por ni kam le anciena, tote kontree.

10

Onu povas tamen facile komprenar to quo eventis. La nutrivi dil rurani

esis senvalorigita pro ke on konsideris li apene kom homi.

Plu tarde kande la industriala ed ekonomiala revolucioni koaktis li livar

la ruro, li iris al urbi por divenar laboristi. En ta loki li adoptis elementi

dil vivo-maniero dil borgezaro precipue la nutrado. Konseque li obliviis

sua antea nutrado-tradicioni qui evis plura yarmili.

Tamen ica sovaja planti esas multe plu sanigiva kam le sorgoze kultivita,

nam oli fitas multe plu bone kun nia sulo e klimato.

Nia ancestri uzis cirkume 1.500 vejetala produkturi, to esis multe plu

multe kam le kinadek frukti e legumi nun kultivata.

Ica nutrivi ancestral esas ne nur sanigiva ma anke plezigiva. Ka kelka

exempli ? La folii di plantago havas agreabla saporo fungala. Olti di la

konsoldo, kande oli imersesas en krespo-pasto e fritita en padelo

memorigas astonive la soleo-fileto…e to esas multe min chera ! La

maturega sorbi esas : kremoza, aromatra e sukrizita, oli pensigas pri

nekonocata misterioza frukti tropikal…Quanta multanombra ignorata e

miskonocata trezori !

( Libera traduko segun artiklo aparigita en la revuo « Bien Vivre »

redaktita da François Couplan e publikigita en la n° 6/1997 di LETRO

INTERNACIONA)

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

LA TRUBADURI

La unesma trubaduro esis Guilhelmo duko di Aquitania e komto di