Чалавек з брыльянтавым сэрцам (на белорусском языке)

Вернiкi адразу ж сказалi: "Успомнiць Бог". Дасцiпны Навум Масейкiн абвясцiў з экранаў тэлевiзараў, што планету Зямля ўспомняць яе сыны i дочкi, астранаўты, якiя паляцелi ў касмiчную бездань. Сёння Гай Дубровiч з некаторай карэкцiроўкай падзяляе думку вернiкаў: "Успомнiць Прырода". I ўсё таму, што цэлыя доўгiя суткi ён жыў жыццём пчалы...

Ён знайшоў вялiкае поле, засеянае грэчкай. Бела-ружовы духмяны востраў хаваўся мiж зялёнага старога лесу. Гэта было нечаканым i вельмi дарагiм падарункам, бо пчолы з iхняга вулля яшчэ не праклалi сюды трасу. Пякло сонца. Шумеў нямоцны вецер. Ад захаплення, ад радасцi ў яго мiжволi вырваўся з грудзей чалавечы крык. Але пачулася толькi разарванае ветрам пчалiнае дзумканне.

Порстка прыляцеўшы ў вулей, прынёсшы туды цёплы пах мядовай грэчкi, ён пачаў танцаваць пчалiны танец, бо толькi так мог перадаць усiм сваiм суродзiчам бадзёрую вестку. Ён поўзаў мiж пчол, а яны ўважлiва сачылi за кожным яго рухам. Калi б поле знаходзiлася блiзка, то танец быў бы просты, без лiшняй мудрагелiстасцi. Але да жаданай пахкай грэчкi ляжаў вялiкi кавалак дарогi, i ён, папярэджваючы аб гэтым, хвацка круцiў "васьмёрку", вiляў брушкам - чым далей да нектара i пылку, тым часцей i болей звiвалася брушка. Пчолы цудоўна разумелi яго. Медна-шэрымi пункцiрамi вырывалiся яны з вулля i ўжо ведалi, ў якiм накiрунку ляцець i пад якiм вуглом узнiмацца ў неба. А ён усё танцаваў...

"А што, калi застацца пчалой?" Думка была такой нечаканай, так востра i ярка ўспыхнула ў свядомасцi, аж пахаладзела ў душы. "Абсурд, - адразу ўцiхамiрыў ён сам сябе. - Я - чалавек. Рабiцца на ўсё жыццё насякомым? Абсурд". Ён яшчэ старанней, яшчэ хутчэй затанцаваў.

"Але ж розныя формы жыцця аднолькава каштоўныя, адэкватныя. Невядомая маладая жанчына (i аб гэтым шмат хто ведае) назаўсёды засталася белай азёрнай чайкай. Зараз лётае над высокай хваляй... Цi сядзiць, гойдаецца на ёй... I тоненька-тоненька звiнiць вада..." Ён адчуў халодны выбух бязлiтаснага страху ў самай глыбiнi сваёй iстоты. "Я вар'яцею! Пэўна ж, я вар'яцею. Я пераўтвараўся ў ваўка, у бабра, у шчупака, i заўсёды ўсё было нармальна, заўсёды роўна праз дваццаць чатыры гадзiны я з радасцю станавiўся чалавекам, Гаем Дубровiчам, супрацоўнiкам Славянскай секцыi Iндаэўрапейскага аддзела Сусветнага iнстытута гiсторыi планеты Зямля. У мяне, урэшце, ёсць Бярозка, маладая прыгожая жонка, сын Клён. Хiба я не люблю iх? Ды я люблю жонку i сына мацней за ўсё на свеце. Мяне душыць дэпрэсiя, калi даводзiцца ехаць у камандзiроўку болей, чым на трое сутак. А тое, што я зноў прыляцеў у Дом Пераўтварэнняў... Ёсць людзi, якiя рабiлi гэта дзесяткi разоў. Сам апостал Павел сказаў: "Усё выпрабоўвайце. Добрага трымайцеся".

I раптам яго, як мушкецёрская шпага, пранiзала здагадка: "Пэўна ж, гэта хiтрыкi Вялiкага Жаху! Ледзь не ўпаў на галаву балкон, а зараз Жах, прыкiнуўшыся лагодным i рахманым, нашэптвае, каб я назаўсёды застаўся пчалой".

Адразу паспакайнела на сэрцы. Калi даведваешся, што наперадзе падпiльноўвае круты паварот, няцяжка прытармазiць аўтамабiль. Гай Дубровiч канчаткова супакоiўся, пачуўшы ў навушнiках гермашлема бадзёрую каманду аднаго з асiстэнтаў доктара Метэора: "Пчала нумар сорак чатыры! Спадар Гай Дубровiч! Праз пяць хвiлiн выходзiм на плюсавое пераўтварэнне! Пчала нумар сорак чатыры!"

"Выходзiць на плюсавое пераўтварэнне" азначала адно - зноў станавiцца чалавекам. Гэта вельмi ўсцешыла Дубровiча. З цёплай радасцю ён падумаў, што ажно сорак чатыры чалавекi (пэўна ж, болып!), пераўтварыўшыся ў пчол, лёталi сёння над кветкамi.

III

На верталётнай стаянцы, якая знаходзiлася на даху Дома Пераўтварэнняў, Гай Дубровiч, вельмi здзiвiўшыся, убачыў свайго пятнаццацiгадовага сына Клёна. Адразу нават падумаў, што памылiўся. Цi нямала такiх падлеткаў, даўгалыгiх, з нагала пастрыжанымi галовамi? Яркiмi фарбамi малююць яны там, дзе ў iхнiх прапрадзедаў матлялiся чубы i грывы, кветкi, зоркi, астранамiчныя знакi. Гэты таксама размаляваны. Дубровiч, слiзгануўшы па яму позiркам, падаўся да свайго верталёта. Ззаду пачулася:

- Тата, вазьмi мяне з сабой.

- Што ты тут робiш, Клён? - рэзка азiрнуўся, выдыхнуў з раздражненнем Гай.

- Чакаю цябе, каб разам ляцець на Чорны Хутар.

Сын падышоў да бацькi, пацёрся яму галавой аб грудзi. Сантыметры на тры, калi не болей, быў ён ужо вышэй за Гая. Дзiўна было глядзець на гэтае стравусянё, тонкае, худое, вузкаплечае, ключыцы выпiраюцца, нiбы кiёчкi. Дзiўна было не ў люстэрку i не ў спакойнай рачной вадзе бачыць свой твар, толькi зусiм юны, неагрубелы i нейкi, хоць была на iм самаўпэўненая бравада, бездапаможны. Гай адчуў, што вельмi любiць свайго адзiнага сына, любiць да паколвання ў грудзях, i, калi б узнiкла суровая неабходнасць, не вагаючыся, аддаў бы за яго жыццё. Але ён строга спытаў:

- Як ты тут апынуўся? Чаму ты не дома?

- Мяне на сваiм верталёце прывёз Навум Масейкiн, - адказаў Клён.