Pavlusha Antipov, la filiulo dil arestito e Darja, qua jacis en hospital, lojis nun che la Tiversin-familio. Il esis neta puerulo kun regulala vizajo e klare-bruna separo-strio. Il brosis sua hari sempre itere ed ordinis vestio e zono dil uniformo dil real-skolo. Pavlusha povis ridar en lakrimi ed il posedis bona observemeso. Exakte il povis imitar omno, quon il vidis ed audis. Ja balde pos la proklamo de 17a oktobro, granda demonstro volis marchar de la Tverskaya-pordego al Kalushsaya-pordego. Esis projeto segun la proverbo: „Multa bakisti ruinas la pano". Diversa revolucionala grupi, qui esis en ica organizo, komencis inter su disputar e departis la organizo. Ma kande li experiencis, ke la homi volis irar tamen sur la strado, li deputis rapide reprezentanti al demonstro. Quankam Kiprian avertabis pro la demonstro, sua matro e la gaya Pavlusha iris tamen adibe. Esis sika frostklara dio en novembro kun griza cielo e kelka nivo-floki, qui formacis mola, griza polvo en la rot-sulki.
La homi esis sur la strado. Sennombra voci, sennnombra vizaji, vatizita vintro-manteli, shapki, olda homi, studenti, voyo-gardisti en uniformo, laboristi dil tramvoyo e la telegraf-kontoro en alta boti e ferma ledra vestii, anke kelka gimnaziani.
Dum kurta tempo li kantis „Nemortiva viktimi" e la „Marseillaise", ma lore viro, qua direktis la kantado, surpozis sua shapko, ed informis su che la surveyisti. La kantado cesis. On audis nur la pazi sur la glacioza pavo.
37
Adheranti informis la demonstranti, ke en avana strado- parto kosaki guatis. La informo venabis pri telefonilo ek irga proxima apoteko.
„Se to esas la kazo", dicis la surveyisti, „lore ni devas konservar avan omno kolda sango. Nula paniko. Ni devas garnizar la unesma publika edifico. Lore ni devas avertar la homi pri la posibla danjero." On disputis nun pri la konvenanta domo. Kelki propozis la Komercala Societo, altri la Teknikala Universitato, ankore altri la Instituto por Korespondanti en Exterlando.
Dum li ankore disputis, statala edifico venis en vido. En ica edifico trovesis anke instrukterio, bona loko por posibla refujo.
Kande la demonstro atingis la edifico, la chefi eniris la ronda perono e donis la signo por haltar. On apertis la pordi, e la homi kuris pelo apud pelo, shapko apud shapko al vestibulo dil skolo e de ibe al avan-eskalero. „Al salono, al salono!" vokis diversa voci, ma la homi preteriris, ed on vidis la turbo en la koridori e skolo- chambri.
Kande on ma povis tandem kolektar la homi en la salono, ube on informis li pri la probabla danjero, nulu donis anke nur la maxim mikra atenco. La homi kredis, ke hike esus invito por improvizita kunveno. Pos la longa marchado on volis simple nur sidar e repozar. La diversa opinioni dal chefi esis neimportanta. La chef-afero esis la solidareso pri la komuna skopo. La maxim granda suceso havis do la maxim mala oratoro, pro ke il ne parolis pri irga komplika kozi. Singla vorto trovis bruisanta aplaudo. Nulu regretis, ke la vorti restis nekomprenebla.
38
On aprobis kun la oratoro ja pro nepacienteso. On vokis „Infameso", on skribis protesto-telegramo, e subite, kande on esis saturita de la oratoro, on levis su, departis la salono ed iris sur la strado. La demonstro komencis itere.
Dum la kunveno falabis nivo. La strado esis blanka. La nivo falis sempre plu densa.
Kande la dragoni venis galopante, la homi en la lasta rango savis nulo pri to. Subite li audis sturmoza tumulto, quale se on vokus „Hura". Helpo-voki ed „Ocidanti" formacis konfuza kriado. Preske en sama momento rapidis sabro-brandisanta kavalkanti tra la streta voyo dal diskuranta turbo. Parto dil dragoni venis nun de dope en la demonstranti. On batis ad omna direcioni.
Pos kelka minuti, la strado esis preske vakua. La homi fugis al apud-stradi. La nivo falis plu skarsa. La vespero esis sika. Subite aparis la sinkanta suno ek irga domo- angulo, montrante sur la strado: la reda viziero dil dragoni, standardo, qua jacis sur la sulo, sango, qua tratiris la nivo.
Sur la strado reptis per omna quar manui jemanta viro kun fendita kranio. Plura kavalkanti aparis. Li finabis la persekuto dal demonstranti. Preske koram la kavalkanti, Marfa Tiversina hastis ire e retro e kriis: „Pavlusha! Pavlusha!"
Il esabis la tota tempo apud el ed imitabis artoze la oratoro ek la salono, ma kande la dragoni aparis, il desaparis en la turbo.
Marfa recevis en la kaoso flogil-frapo sur la dorso, e quankam el sentis nulo tra la dika mantelo, il insultis kun pugno en la aero kontre la dragono, qua riskabis batar koram la populo olda muliero.
39
El vidis ad omna direcioni, a singla angulo. Fortunoze el deskovris la puerulo sur la altra latero dil strado. Ibe en angulo inter spicerio e stonoza rur-domo stacis poka homgrupo.