Caeterum omnes philosophi volunt quod virtutis honestas sua miranda pulchritudine quemlibet debet invitare, quoniam honestum est, ut ait Tullius in libro De officiis
, quod sua vi nos trahit et sua dignitate nos allicit. Apuleus etiam in libro tertio De dogmate Platonis dicit virtutem esse animi pulchritudinem. Et Tullius quarto De quaestionibus Tusculanis, dicit: "Ut corporis est quaedam apta figura membrorum cum colorum quadam suavitate eaque pulchritudo vocatur, sic in animo opinionum iudiciorumque aequalitas et constantia cum firmitate quadam et stabilitate virtutem subsequens aut virtutem ipsam antecedens pulchritudo vocatur". Et Apuleus [dicit] virtutem non solum esse pulchritudinem animi sed sanitatem et vires. Et sic Cicero, ut ex secundo et tertio et quarto et quinto De quaestionibus Tusculanis multipliciter manifestum est.Кроме того, все философы считали, что слава добродетели своей удивительной красотой должна привлекать всякого, ибо как великолепно говорит Туллий в книге Об обязанностях
, добродетель притягивает нас своей силой и привлекает своим достоинством. Также Апулей в III книге Обучении Платона утверждает, что добродетель есть красота души. И Туллий в IV книге Тускуланских бесед говорит, что «как в случае тела имеет место соответствующая форма членов вкупе с некоей приятностью цветов, которую называют красотой, так и в душе соразмерность и неизменность в суждениях и мнениях вкупе с некоей стойкостью и постоянством, следующих за добродетелью или самой добродетели предшествующих, называется красотой». И Апулей называет добродетель не только красотой души, но и ее здоровьем и силой. То же думает и Цицерон, что очевидно из многих мест II, III, IV и V книг Тускуланских бесед.Et licet impossibile aut difficile sit eum qui induratus est in moribus antiquis tempore longo mutari ad virtutes, ut Aristoteles dicit in fine Ethicae
, tamen Seneca dicit libro secundo De ira: "Nihil est tam difficile et arduum quod non humana mens vincat et in familiaritatem perducat assidua meditatio." […]И хотя невозможно или трудно тому, кто в течении длительного времени закосневал в своих старых нравах, обратиться к добродетелям, как говорит Аристотель в конце Этики
, Сенека, тем не менее, говорит во II книге О гневе: «Нет ничего столь трудного и тяжелого, что человеческий ум не смог бы победить и что упорное размышление не смогло бы соделать привычным». […]Capitulum III.
Глава III
De peccato vero sermocinantur in communi sicut de virtute. Nam Tullius quinto De quaestionibus
[Tusculanis] dicit, quod "peccare nemini licet", quia peccata impediunt totam animi perfectionem et adquisitionem felicitatis aeternae. Quoniam Algazel dicit in Logica quod haec felicitas est ex perfectione animae. Perfectio autem eius consistit in duobus, in munditia et ornatu. Munditia est ut expurgetur a sordidis moribus et sanctificetur a fantasiis turpibus; ornatus ut depingatur in ea certitudo veritatis divinae, et esse totius universi secundum speciem eius, revelatione, in qua non sit error nec occultatio; verbi gratia sicut speculum, cui non est perfectio nisi cum omnino tersum fuerit a sorde et rubigine et postea apponantur ei formae pulchrae. Anima igitur est sicut speculum; nam depinguntur in ea formae totius universi cum mundata et tersa fuerit a sordidis moribus. Haec Algazel. Et ideo peccata excaecant hominem, quia omnis malus est ignorans ut Aristoteles dicit, secundo Ethicorum. Et Socrates ait quod non est possibile ut quis faciat factum pravum nisi propter ignorantiam: quoniam quando venerit ad passionem desiderii peccandi, amittit scientiam et absorbetur intellectus. […]