Кии биирдэ олорор

Саынньахтарын мадьыктаан саардыы устан эрдэхтэринэ хаппахчыттан ырбаахытын анньыммыт Ааныс таыста уонна туох да саата суох ууутаабытынан уолугар саба тстэ. Тбтн кини тымныы тгэр анньан, икки илиитинэн хайа тбэиэх кини сиэин, блгнн, саннын туппахтыы-туппахтыы, крбтгэр бэйэтин бэйэтэ итээтэ сатыырдыы, рт-рдгэр ботугураата:

– Тоойуом… сыччыый… тоойуом…

– Чэ-чэ, мин-мин, – эдэр кии сблээбэтэхтии тоуйдук хардарда итиэннэ ийэтин халбарыччы аста.

– Киини сыгынньахтат эрэ бу! – оонньор бордураата. – Хата бар, чаанньыккын оргута оус. Оо итии киллэриэ этэ. Тоноо буолуо.

Ааныс кумуччу туттан тас аан аттынааы хаппахчыга сукунаата.

Валерий, сонун ньылбы баттаат, тарбаын сараппытынан кдьчч оттуллубут кмлккэ барда. Кини оох аттыгар турар Суонда диэки, кии баар диэн, хайыан да крбт.

Аргыылап оонньор, сону ыйыы-ыйыы, уолун батыа крд. Куру хардаастары хабан кдьйбт кмлк сырдыгар Валерийын киэбэ-тааата ойуулана тсптн хайгыы одууласта. “Барахсан, дыраллан, саха оотугар чгэй уол. Ийэтэ биикки соччо рдгэ суохпут да, икки намыах кииттэн гдс ууохтаах кии син трр эбит. Сахаа улахан кии, – диэн астына санаата кини. – Ууоа кнтнэн да нууччалары кытта барсымахтаара буолуо. Арыы саыл хааннаах ньолбуах маан сирэйэ, саархайдыы ньаассын баттаа, сырдык соус кылдьыылаах хараа – ити барыта ийэтин киэнэ. Сирэйинэн эрэ ийэтин удьуордаабыт. Уоннааыта барыта миэнэ. Быыыта-майгыта, тыла-, й-санаата. Арыый атына диэн эдэр, имиллэ-хомулла илик буолан бардам, холуон эрэ…”

– Суондаа, аты сыгынньахтаан сарайга киллэрэн…

– Ээ, уох-уох, – Валерий аатын ситэ саардыбата. – Сити турар сиригэр хабыалата тххэ эрэ наада… Мин кс быстыынан бардахпына сатанар.

– Ээ-э?.. Сатаатар хоммоккун дуо?..

– Суох.

– Туох лгэр ыксалай, – оонньор утары этиппэт, дьаайар быыынан саарда. – Сарсыарда бар. Ол кэриэтин эрдэ тур.

– Ээ, суох-суох. Бар, Суонда, аппын хабыалат. Таарыччы кырыалаа, – Валерий, аатын дьаалыгар кыаллыбакка, Суонданы тиэтэттэ.

Аата уолун диэки сблээбэтэхтии крн эрэ кэбистэ, тугу да саарбата.

Суонда таыста.

– Аммаа, Солобудаа, кыыллар т элбэхтэрий?

– Икки ссчэкэлэр ини. Аахпатаым.

– Манна сылдьаллар дуу?

– Сылдьаллар.

– Итиэннэ миигин хонноро сатыыгын дуо? Арай сарсыарда дуу, тн дуу тиийэн кэллиннэр?

– Бэйи, эн тоо манна кэлли? Ханналаан иэин? – Аргыылап оонньор хардарбакка хардары ыйытта.

– Бу дьоннору истибэттэр ини? – Валерий хаас ааар диэки кынах гынна.

– Ээ, утуйа сыталлар… – оонньор оох диэки атыллаата. Кини тылын ылыннарбатаыттан, уола тук курдук эйээстик кэпсээбэтиттэн кыыыра быыытыйан, тоуй соус куолаынан кхснэн туран иккиин ыйытта: – Ханна баран иэин диибин дии?

– Ыраах.

– Ол ханна?

– Дьокуускайга.

– Ха… ханна даа? – оонньор эргиллэ тстэ.

– Дьокуускайдаан иэбин диибин.

– Онно… кыылларга дуо?

– Кыылларга.

– Тугу-тугу дойохтуугун? Миигин, тэйбити, кл оостор дьн дуу?

– Кырдьыгым, ааа, – аата соуйбут сирэйин крн, уол куолаа сымнаата.

– Онно… тоо барды?

– Куттаныма, ааа. Хомуньуус буола иликпин. Билиитэ бэринэр дааны санаам суох.

– Оччоо… тоо?

– Кыылы лр баардахха, араар киирэр баайы буолбат дуо?

– Ха… хайдах?

– Чэ ол уун кэпсээн, ааа.

– Уаатын! – Аргыылап талах олоппоу ылан уот иннигэр олордо, уолугар атын олоппоу халбарыччы аста. – Эн миигин кытта -таамах курдук кэпсэтимэ. Трппт аа буолабын. Онто суох быаас барыаххыттан стэн хааллы, дьонноохпун диэн, дьон курдук, биирдэ эмэтэ илдьит да ыыппаккын. Аны туран, бачча р сылдьан кэлэн баран, хайдах-туох олордугут диэн ыйыталаа да соруммаккын. Тиэтэйэри оччо дуу, кыамматы оннук лгэр дуу?

Валерий аатын чи-ча куолаыттан кыыырбытын йдт. Ол да буоллар олус холурдук кэпсэттим дуу диэн буруйдана санаммытын таыгар биллэрбэтэ, олоппоско олорбокко, кмлк хардаастарыгар кх тлн клрн одуулаа турда. Ити туран аатын дьэбир харахтарын уота тирэммититтэн кхс кэдэйэн барарга дылы буолла. Уол онтукатыттан, баччааа диэри кыра оо курдук аатыгар срн баттатарыттан, бэйэтэ да кыйахана быыытыйда.

– Мин клэйдии, крл сылдьар бн дуо? Сорох баас сарсыы кн тыыннаах буоларын дуу, суоун дуу билбэт дааны. Эиги буоллаына сылаас дьиэитигэр бгэн олорон арааы дойохтуугут.

Оонньор уола буруйданан илэ-сала тспэтэин, хардары ргэнэн саарбытын иигэр сбл санаата: “Чэ сити, т-кч мин… Сынньылба сыраан буолбатах, хатан тимир кии. ллэниэн кэриэтэ тостуо…” Кини кыыырбыта арыый уараан, куолаын сымнатан, эйэ дэмнээхтик эттэ:

– Ким да эйигин крл сылдьаын диэбэт. Билигин кнэ-дьыла оннук. Кии хонон турдаына турдум диир кэмэ. Сурахтыын стэн хаалары куттала лгэрэ бэрт ээ. Ол иин этэбин.

– Т да сттэрбин, эиги хайдах олороргутун барытын истэ-билэ сылдьабын. Ол иин да бу быа тиийэн кэллэим дии.

– Чэ сп. Ити хааллын. Тыыннаах крстбт – чгэй. Ол эрээри й-тй булунан, итиини-буууну тумнан сылдьыахха баара.

– Ол аата хайдах?

Оонньор уолун саатыгар дьиэк киллэрбэт дьэбир дороону, ону ааан сс улаханнык ргэниэх чинчини ииттэ. Син биир тылын ылыннарбатын билэн, кини бу кэпсэтиини уатар-кээтэр туата суоун йдт.