Книга об эсперанто

«Sciencaj Komunikajhoj» («Научные сообщения») - приложение к журналу «Budapeshta Informilo»; выходит в Будапеште не менее одного номера в году.

«Scienca Mondo («Мир науки») - орган Всемирной федерации научных работников; с 1976 г. издается на пяти языках: английском, французском, немецком, русском и эсперанто. Эсперантский вариант выходит в Болгарии четыре раза в году.

Ко второй группе относятся такие журналы.

«Aktuala komputado» («Актуальные вопросы вычислительной техники»); начал выходить в 1985 г. во Франции.

«Homo kaj Kosmo» («Человек и космос»); выходит в Загребе четыре раза в году.

«Interlingvistika Informa Servo» («Информационный бюллетень по интерлингвистике»); выходит четыре раза в году в г. Рейнбек.

«Internacia jura revuo» («Международный юридический журнал»); выходит два раза в году в г. Грац.

«Internacia komputado» («Международный журнал по вычислительной технике»; выходит четыре раза в году в Будапеште; новое наименование журнала «Fokuso»).

«Medicina internacia revuo» («Международный медицинский журнал»); выходит два раза в году в г. Маелсаси-си (Япония).

5.14. ФРАГМЕНТЫ ПОЛИТИЧЕСКОЙ, НАУЧНО-ПОПУЛЯРНОЙ И ХУДОЖЕСТВЕННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ НА ЭСПЕРАНТО

В этом параграфе - в качестве дополнения к очерку об эсперантской литературе - представлены фрагменты оригинальной и переводной литературы на эсперанто без перевода на русский язык. Читатель может воспользоваться «Эсперанто-русским словарем» Е. А. Бокарева, второе издание которого вышло в свет в 1982 г.

К. MARX, F. ENGELS

EL "LA KOMUNISTA MANIFESTO"

La historio de chiu gisnuna socio estas la historio de klasbataloj.

Liberulo kaj sklavo, patricio kaj plebano, barono kaj servutulo, korporacia majstro kaj helpanto, unuvorte - subpremanto kaj subpremato staris en konstanta antagonismo al si reciproke, kondukis seninterrompan jen kashitan, jen malkashan batalon, batalon, kiu finighis chiufoje per revolucia transformo de l' tuta socio ail per la komuna pereo de la batalantaj klasoj.

En la pli fruaj epokoj de l' historio ni trovas kompletan dismembrighon de la socio en diversajn statojn, diversspecan gradighon de la sociaj pozicioj. En la antikva Romo ni havas patriciojn, kavalirojn, plebanojn, sklavojn; en la mezepoko - feudalajn sinjorojn, vasalojn, korporaciajn majstrojn, helpantojn, servutulojn kaj ankorau al tio en preskau chiu el tiuj chi klasoj denove specialajn gradigojn.

La moderna burgha socio, elirinta el la pereo de l' socio feudala, ne forigis la klasajn antagonismojn. Ghi metis nur novajn klasojn, novajn kondichojn de l' subpremo, novajn formojn de l' batalo sur la lokon de la malnovaj.

Nia epoko, la epoko de la burgharo, distingighas tamen per tio, ke ghi la klasajn antagonismojn simpligis. La tuta socio disfendighas pli kaj pli en du grandajn malamikajn tendarojn, en du grandajn reciproke rekte kontraue starantajn klasojn: burgharo kaj proletaro.

(Informilo de CK SEU, 1928, N 1/2, p. 63)

V. I. LENIN

EL "SHTATO KAJ REVOLUCIO"

Shtato povas malaperi nur kiam la socio efektivigos regulon: chiu lau la kapabloj, al chiu lau la bezonoj, t. e. kiam homoj tiel kutimighos al plenumo de la bazaj reguloj de komunumo kaj kiam ilia laboro estos tiom produktiva, ke ili libervole laboros lau la kapabloj. «La malgranda horizonto de burgha rajto», deviganta kalkuli kun la senkompato de Shejlok, chu oni ne laboris duonhoron pli ol alia, chu ne ricevis pli malmulte da pago ol alia - tiu chi mallargha horizonto estos tiam trapasita. La distribuo de la produktajhoj ne postulos tiam, ke la socio normigu la kvanton de ricevotaj de chiu produktajhoj; chiu libere prenos «lau la bezonoj».

Tradukis K. Velkov

W. HUBE

EL "JAN AMOS KOMENSKY -PIONIRO DE INTERNACIA LINGVO"

Inter la sciencularo de la 17-a jarcento unu viro elstaras, ano de la malgranda chehha nacio, Jan Amos Komensky, en la latinigita formo nomita Comenius, la granda instruisto de nacioj, glora pedagogo kaj filozofo, kiu profetis la tempon, kiam la homaro profitos de universala helpa lingvo...

Jan Amos Komensky naskighis ... en jaro 1592 en Uhersky Brod - Moravio. La nomo «Komensky» havas jenan originon: la patro de J. A. Komensky, Martin Komensky, translokiginta el Komna al Uhersky Brod, kie Jan naskighis, estis nomata Komensky, char la loghantoj nomis novan najbaron lau la loko de la deveno. Ankorau estante tre junagha knabo, li perdis siajn gepatrojn kaj grandighis en nescienco, char liaj kuratoroj ne alte taksis sciencajn studojn. Hazarde en 1608 li alvenis al la studo de latina lingvo kaj akcelis nun, antaupushata de ega sciavido, sian pliklerighon. Fininte siajn latinajn studojn en Pferov, li iris al Herborn kaj studante en la tiea universitato, en li maturighis la ideo pri bohema vortaro kaj pri ghenerala priskribo de la mondo...