PMEG_15.0.3_provizora_PDF_24_Marto_2019

Malantaŭa = "troviĝanta malantaŭe, ĉe la malantaŭo": La nigra hundeto [...] leviĝas supren sur la malantaŭajpiedoj. ^FA259 La studento eniris tra la malantaŭa pordo. ^{FA3 51}

12.3.4.2. Apud

Apud montras proksiman pozicion flanke de io. Normale temas pri la dekstra aŭ maldekstra flanko (ne la antaŭa aŭ malantaŭa), sed iafoje temas pli ĝenerale pri ia flanko. Tiam apud montras simple proksimecon (komparu kun ĉe §12.3.4.3, kiu ankaŭ montras proksiman pozicion):

Tra la fenestro, kiu sin trovas apud la pordo, la vaporo iras sur la korton. ^FE25 = ...dekstre aŭ maldekstreproksime de lapordo...

Marta rigardis la apud ŝi irantan virinon per nebulitaj okuloj. ^M100 = ...proksime dekstre aŭ maldekstre de ŝi irantan...

Li staris tutan horon apud la fenestro. ^{FE 26}

La artefarita birdo havis sian lokon sur silka kuseno, senpere apud la lito de la imperiestro. ^{FA2 29}

La gefianĉoj staris apud la altaro. ^{FE 36} = ...proksime de la altaro.

Kio estas tiu granda kastelo tuj apud la urbo, kun la tiel altaj fe- nestroj? ^FA1198

Ok tagojn poste estis la varmega batalo apud Prago. ^Rt46

Apud li mi estas kiel nura komencanto. Figura uzo de apud por esprimi komparon. Se mi starus apud li mi ŝajnus kiel nura komencanto. Iafoje oni uzas ĉe (§12.3.4.3) en simila maniero.

Apud + direktaj rolmontriloj

Ĝian kropon kun ĝiaj plumoj li forigu kaj ĵetu ĝin apud la altaron. ^Lv1 = ...al loko apud la altaro.

Kaj eliris de apud li ĉiuj, kiuj staris apud li. ^{Jĝ 3}

Elparolo

Ial multaj fuŝas la elparolon de apud. La akcento devas esti sur la antaŭlasta vokalo: apud. Ne: *apud*.

Vortfarado

Apuda = "troviĝanta proksime apud io": Ŝi montris per la mano la pordon de la apuda ĉambro. ^{M 95}

Apude = "en (flanka) proksimo": Apude kuŝis kelke da salatfolioj kaj kelke da kaŝtanoj. ^FA1212

12.3.4.3. Ĉe

Ĉe montras pozicion proksiman. La signifo de ĉe tre varias laŭ la kunteksto. Ofte ĉe montras simple lokon ĝenerale sen precizigo de la pozicio.

Estas ofta miskompreno, ke ĉe nepre montras tuŝecon. Fakte ĉe nur montras proksimecon. La diferenco disde apud (§12.3.4.2) estas, ke apud normale montras flankan pozicion (dekstre aŭ maldekstre). En frazoj kun ĉe ofte temas efektive pri intertuŝa proksimeco, sed tion ne montras ĉe, sed la kun- teksto:

Kontraŭe ĉe unu el la muroj staris negranda ŝranketo. ^{M 7} = Kontraŭe tute proksime de unu el la muroj (verŝajne tuŝante ĝin) staris...

Ĉe la angulo de la strato Swieto-Jerska ŝi haltis.^M92 Ŝi haltis tute prok- sime de la angulo (verŝajne ne tuŝante ĝin).

Metu la du orajn plektitajn ĉenetojn en la du ringojn ĉe la finoj de la surbrustaĵo.^{Er 28} La lokoj de la du ringoj estas la finoj de la surbrustaĵo.

La stangoj estu ĉe ambaŭ flankoj de la altaro. ^{Er 27}

Kiam li estis ĉe mi, li staris tutan horon apud la fenestro. ^FE26 = ...en mia

loko en mia hejmo... Ĉe ofte montras ies hejmon aŭ kutiman restad-

lokon.

La rajto loĝas ĉe la venkinto. ^Rt13

Mi servis ĉe la komerca konsilano. ^{FA3 76}

Ĉe botisto la ŝuo estas ĉiam kun truo. ^{PE 213} = En la hejmo de botisto...

En la varmaj landoj la suno radias alian varmegon ol ĉe ni. ^FA2133 = ...ol en nia (malvarma) lando.

Li ofte venadis en la butikon ĉe la strato Ptasia.^M158 Zamenhof normale uzis ĉe strato k.s. por montri troviĝon de domo, loĝadreson k.t.p. Nun- tempe oni preferas en.

La tramo numero 8 de nia urbo haltas ĉepli ol dudek haltejoj.

Kiel maldika ŝi estas ĉe la koksoj! ^FA144

Okazon kaptu ĉe l' kapo, ĉar la vosto estas glita.^{PE 1806} Tenatan korpoparton oni normale montras per je (§12.3.1).

La maljunaj geedzoj sidis ĉe sia vespermanĝo.^FA2120 Ili okupiĝis pri la vespermanĝo.

Baldaŭ seriozeco anstataŭis ĉe ŝi la momentan gajecon. ^M47 = ...en ŝia spirito...

La diritan dogmon [...] ni trovas en formo konforme esprimita nek ĉe Kristo, nek ĉe Mozeo, nek ĉe iu alia, - ni trovas ĝin nur ĉe Hillel. ^{OV 331} = ...nek en la diroj de Kristo, nek en la profetaĵoj kaj leĝoj de Mozeo, nek en tio, kion diris aŭ skribis iu alia, - ni trovas ĝin nur en la instruoj de Hillel.

Kopirajto ĉe la aŭtoro/ĉe la eldonejo. = La kopirajto troviĝas ĉe... La kopirajto apartenas al... Kutima (mallongigita) enskribo pri kopirajto en libroj k.s.