имешле бакчалар артта калып, юлыбызда трле-трле нрханлр[17]
очрый башлады. Баш киемен охшап торганына ымлап, Телй абзый:– Мен монысы – бакыр эрет миче, – диде. – Монда бакыр м аккургаш эретмсе белн эш итлр. Осталар, таштан ясалган махсус калыпка[18]
кайнар эрем агызып, йозак м кзгелр ясыйлар.Энем Айтимер бакырчы учакларына бик кызыксынып карап барды. ткйне безг тимерче нре турында сйлгне бар иде, блки, энем шуны исен тшергндер. нрчелр арасында и дрлелре тимерчелр икн. Ни чен дигнд, алар кирк-яраклар, эш м сугыш кораллары ясыйлар, шуа кр и киркле кешелр булып саналалар икн.
Крвансарай
– Тышкы шрдге атаклы крвансарай[19]
мен шушы инде! – дип, Телй абзый гаять зур кирпеч бинага ишар ясады. – Кече Чирмешн елгасыны борынгы исемен йрт ул крвансарай, «Д Шир» дилр аны.Без кызыксынып киттек. Телй абзыйны тртип белн сйлвен ктмич, аа бер-бер артлы сорауларыбызны яудыра башладык.
– Бу крвансарайда кемнр яши?
– Ерак иллрдн килгн сдгрлр урнашкан биред. Алар яши торган мосафирхан[20]
биек койма белн йлндереп алынган.– Алар з йлрендге кебек яшилрме?
– йе. рберсен аерым блм бирелгн. Аш-су зерл блмсе д бар. Мунчасы бер дигн! Аны миче ишегалды ягыннан ягыла. Кайнар ава агымы идн астындагы торбалар буйлап уза. Кыскасы, бтен уайлыклар тудырылган.
– Алар монда озак торалармы?
– Алып килгн сд малыны кайчан сатылып бетен карап.
– Алар нрс саталар со?
– Кыйммтле тукымалар, затлы келмнр, керч[21]
чынаяклар… Алар сата торган йберлрне санап чыгу ммкин тгел. Барып крерг кирк, – диде Телй абзый.Ак кашканы махсус урынга туктатып бйлп куйганнан со, безне зе белн крвансарай алдындагы зур базарга йдде.
Болгар базары. XIII гасыр. Картина фрагменты.
Рстм Хуин рсеме
Базар ки мйданны билп алган. Анда халык бик кп. Трле-трле тавышлардан базар умарта кче кебек глп тора. Без Телй абзыйга тагылып барабыз. н бер урында ефк тукыма саталар. Айсылу белн икебезне д кзлр шул якта. Кулына аршын[22]
тоткан гарп сдгре:– Зираг, зираг, – дип кабатлый.
Телй абзый безг аны бу сзен «тукыма лч бермлеге» дип тшендереп бирде.
Этел-тртел атлый торгач, тактадан корылган кибет сыман бер урынга барып чыктык.
– Монда сугышта дошманнан саклану кораллары сатыла, – диде Телй абзый, малайларга дшеп.
Барыбыз да, кызыксынып, хрби кирк-яраклар карарга керештек. н теге вак боралардан эшлнгн клмк «кб» дип атала икн. Аны яншсенд ккрк м арка япкычлардан торган клмклр д бар. Алары ян-якларыннан м илклрдн каптырылып куела, ди.