Скокі смерці

Юрась адказваць не зьбіраўся... Хіба ён не разумее, што яны пацягнуцца і да старога, пачнуць дапытваць? Давядзецца ратаваць усіх самой... Я пастаралася здушыць панічнае жаданьне ўцячы, схавацца ў сваю ўяўную ракавінку і ніколі больш з яе не высоўвацца... І, намагаючыся гаварыць спакойна, распавяла пра візіт да Калейкі. Па расчараваных тварах я зразумела, што маё паведамленьне нічога для іх ня значыла. Чаму яны не запхнуць нас у машыны? Няўжо баяцца сьведкаў? Сапраўды, да вечару Старавежск ажыў. Там-сям у прыцемку рухаліся сілуэты месьцічаў. Некалькі кабетаў з правінцыйнай цікаўнасьцю назіралі за нашай падазронай групай, асьветленай фарамі машынаў, з-за плотаў сваіх двароў. А Юрась, гэта, відаць, адчувалі ўсе, быў гатовы ўчыніць сапраўдны «канцэрт»... Ці ўсё яшчэ спадзяюцца, што ён зьмірыцца? Юрась зірнуў на мяне і зноў — сваё.

— Анэта, я ж сказаў, ідзі на станцыю... – і патлумачыў прысутным. – Яна насамрэч нічога ня ведае. Хопіць з вас адной Стэлы... У якасьці майго гаранта.

Голас Юрася здрыгануўся. Я ўсьвядоміла, што ён намагаецца схаваць, што ведае пра сьмерць жонкі – відаць, каб не пашкодзіць мне. Пры імені памерлай твар Баркуновай удавы перакрывіўся.

— З мяне тваёй Стэлы ўжо даўно хапае. Вось табе мазгоў заўсёды не хапала за сваёй сьцервай усачыць. Дзе твае прынцыпы былі, калі твая сучка за дозу...

Калыванаў паклаў руку на плячо зьнерваванай удаве.

— Лілька, сьціхні.

Вось як, Ліля Пятроўна была ў курсе мужніных авантураў? А Юрась, здаецца, не. Ён недаўменна глядзеў на Лілю, чый гожы твар нібыта пастарэў ад прыхаванай нянавісьці.

— Хіба ня ведаеш, што твая наркотка да Аркадзя бегала? Яна для яго, разумееш, «Шарман, шарман!», а я – падсьцілка. Сволачы вы ўсе! Адразу скарыстаеце, а пасьля...

Раптам Калыванаў рэзка сьціснуў удаве горла... Мадэлька захрыпела, пачала хапацца за руку, што яе душыла... Магнат, задаволены выхаваўчым эфектам, адпусьціў істэрычную кабету. Ліля Пятроўна змоўкла, не выказваючы абурэньня, толькі пацірала шыю. На твары яе больш не было нянавісьці, толькі страх.

— З кабетамі адны клопаты, – даверліва прагаварыў магнат, зьвяртаючыся да Юрася.

— Яшчэ раз гавару – Анэта павінна паехаць дадому... – упарта паўтарыў Юрась.

— Я не магу цябе пакінуць... – дрыжачым голасам прагаварыла я. Але Юрась супакаяльна ўсьміхнуўся.

— Ды не хвалюйся. Нічога са мной ня здарыцца... А я вярнуся і адразу пазваню табе. І... прабач.

Я ў разгубленасьці азірнулася. Я сыду, і для мяне гэты жах скончыцца... Вядома, Юрасю лепей, калі побач ня будзе новай закладніцы. Ён хоча, каб я сышла... Толькі б адпусьцілі! Маўчаньне прысутных здавалася багнай, у якую я апускаюся ўсё глыбей, глыбей...

— Калі Анэта сыдзе... абяцаю паводзіць сябе... разумна, – раптам сказаў Юрась, гледзячы сабе пад ногі.

— Вось і выдатна... – узрадваўся Янчын. – Думаю, у такім разе з шаноўнай Ганнай мы можам разьвітацца. Я гэтую дзяўчыну ведаю. З ёю ніякіх клопатаў не прадбачыцца. Праўда, Ганначка?

Я кіўнула галавою. Якія там клопаты... «Скандальная журналістка» даўно ператварылася ў смоўжыка. А можа, й заўсёды была ім, проста нейкі час мела магчымасьць бясьпечна паказваць сьвету рожкі?

Юрась памахаў мне рукой і рушыў да машыны.

— Дазвольце, праводжу? – зноў далікатна-ветліва зьвярнуўся да мяне Макс і нават паспрабаваў узяць мяне пад локаць.

— Дзякую, ня варта... – дрыжачым голасам прамовіла я і пашпацыравала па сьцежцы. Здаецца, ніхто за мной ня гнаўся. Адыйшоўшы на больш- менш бясьпечную адлегласьць, я азірнулася. Машыны вырульвалі ў бок Людвісарава, сьвятло фар высьвечвала дарожкі на сьнежным покрыве... Усё далей, далей... Раптам маё сэрца сьціснула такая туга, што я ледзь не заплакала...

«Сам вінаваты, сам вінаваты...» – як заклён, паўтарала я ўсю дарогу да станцыі. І потым, калі за вакном аўтобуса замільгалі начныя агеньчыкі, чыё прызначэньне – абуджаць у падарожных тугу і раптоўнае жаданьне апынуцца вось там, дзе прыветна сьвеціцца чыёсьці вакно, я не знаходзіла ўжо патрэбных слоў, каб апраўдацца.

Балея падымалася са дна студні, нібыта поўня выплывала з цемры... Сястра Агапа з цяжкасьцю круціла калаўрот, і ланцуг зьвяно за зьвяном клаўся на цёмнае, бліскучае ад вільгаці і дотыкаў жалеза бервяно... Што ж, пакуты толькі дадаюць бляску трывушчым душам.

Ваду маглі насіць маладзейшыя сёстры... Яны з радасьцю прынялі б гэтае паслуханьне замест шанаванай імі сястры Агапы, але тая заўсёды адгаворвала матушку настаяцельніцу: хто сказаў, што нам павінна ў гэтым жыцьці быць лёгка?

Над крыжам манастырскага храму кружлялі вароны. А галубоў даўно не відаць... Ня зносяць галубы, боскія птушкі, кроў і жалеза, і злосьць людскую... А апошняга сталася ў сьвеце так шмат, што перахліствае за сьцены манастыра, дзе павінна быць адно ціхае маленьне...

Сястра Агапа падхапіла балею за дужку і паставіла на траву. Сэрца калацілася, як спудзіўшыся, што трэба працягваць зямны шлях. Манашка перахрысьцілася... Гасподзь сам адмерае, колькі таго шляху засталося прайсьці. Слабасьці цела – не прычына, каб заўчасна спыняцца на адпачынак.