Учебник языка эсперанто

У некоторых эсперантских глаголов под влиянием национальных языков и вследствие того, что предлог может заменяться винительным падежом, если это не искажает смысла, категория переходности-непереходности неустойчива: они могут употребляться как с прямым дополнением (существительное в винительном падеже), так и с косвенным (существительное в общем падеже с предлогом): adiauxi (al), atenti (pri), auxskulti (al), danki (al), bedauxri (pri), diskuti (pri), egali (al), esperi (al, pri), festi (pro), forgesi (pri), helpi (al), konkuri (kun), konsenti (pri, kun), kontrauxi (al), kredi (al), lekcii (pri), logxi (en), ludi (per), memori (pri), miri (pri), odori (je), pardoni (al), paroli (pri), partopreni (en), pensi (pri), peti (pri), profiti (de, el), raporti (pri), prelegi (pri), respondi (al), revi (pri), rigardi (al), rilati (al), sekvi (post), servi (al).

Текст

La interna ideo de la Esperanto-movado

(el kongresaj paroladoj de Doktoro Ludoviko Zamenhof)

En la 1905-a jaro dum la 1-a Universala Kongreso de Esperanto en la franca urbo Boulogne-sur-mer (Bulonjo-cxe-maro) estis akceptita "La deklaracio pri Esperantismo".

El la deklaracio, unuanime akceptita en la Bulonja kongreso, ni cxiuj scias, kio estas la Esperantismo en rilato praktika; el tiu cxi deklaracio ni ankaux ekscias, ke "Esperantisto estas nomata cxiu persono, kiu uzas la lingvon Esperanto, tute egale, por kiaj celoj li gxin uzas". Esperantisto estas sekve ne sole tiu persono, kiu uzas Esperanton sole kaj ekskluzive por celoj praktikaj...

Krom la flanko praktika, deviga por cxiuj kaj montrita en la deklaracio, la Esperantismo havas ankoraux alian flankon ne devigan, sed multe pli gravan, flankon idean. Tiun cxi flankon diversaj Esperantistoj povas klarigi al si en la plej diversa maniero kaj en la plej diversaj gradoj. Tial, por eviti cxiun malpacon, la Esperantistoj decidis lasi al cxiu plenan liberecon akcepti la internan ideon de la Esperantismo en tiu formo kaj grado, kiel li mem deziras, aux - se li volas - ecx tute ne akcepti por la Esperantismo ian ideon. Por demeti de unuj Esperantistoj cxian respondecon pri agoj kaj idealoj de aliaj Esperantistoj, la Bulonja deklaracio precizigis la oficialan, de cxiu sendispute akceptitan esencon de la Esperantismo kaj aldonis la sekvantajn vortojn: "Cxiu alia espero aux revo, kiun tiu aux alia persono ligas kun la Esperantismo, estas lia afero pure privata, por kiu la Esperantismo ne respondas"...

Venos iam la tempo, kiam Esperanto, farigxinte posedajxo de la tuta homaro, perdos sian karakteron idean: tiam gxi farigxos jam nur lingvo, oni jam ne batalados por gxi, oni nur tirados el gxi profiton. Sed nun, kiam preskaux cxiuj Esperantistoj estas ankoraux ne profitantoj, sed nur batalantoj, ni cxiuj konscias tre bone, ke al laborado por Esperanto instigas nin ne la penso pri praktika utileco, sed nur la penso pri la sankta, granda kaj grava ideo, kiun lingvo internacia en si enhavas. Tiu cxi ideo - vi cxiuj sentas gxin tre bone - estas _frateco kaj justeco inter cxiuj popoloj_. Tiu cxi ideo akompanadis Esperanton de la unua momento de gxia naskigxo gxis la nuna tempo...

Vi cxiuj sentis tre bone en Bulonjo, ke nin entuziasmigis ne la amuzoj per si mem, ne reciproka sinkomprenado per si mem, ne la praktika utileco, kiun Esperanto montris, sed la interna ideo de la Esperantismo, kiun ni cxiuj sentis en nia koro. Ni sentis, ke komencigxas la falado de la muroj inter popoloj, ni sentis la spiriton de cxiuhoma frateco. Ni konsciis tre bone, ke gxis la fina malapero de la muroj estas ankoraux tre kaj tre malproksime...

Cxiu, kiu uzas Esperanton aux laboras por gxi, estas Esperantisto, kaj cxiu Esperantisto havas plenan rajton vidi en Esperanto nur lingvon simplan, malvarman internacian komprenigilon... Sed tiuj Esperantistoj, kiuj apartenas al nia afero ne per sia kapo, sed per sia koro, tiuj cxiam sentos kaj sxatos en Esperanto antaux cxio gxian internan ideon...

La devizo de la ideaj Esperantistoj, neniam gxis nun precize formulita, sed cxiam klare sentata, estas: "Ni deziras krei neuxtralan fundamenton, sur kiu la diversaj homaj gentoj povus pace kaj frate interkomunikigxadi, ne altrudante al si reciproke siajn gentajn apartajxojn..."

L. L. Zamenhof

La espero

(himno de la Esperanto-movado)

En la mondon venis nova sento, Tra la mondo iras forta voko; Per flugiloj de facila vento Nun de loko flugu gxi al loko.

Ne al glavo sangon soifanta Gxi la homan tiras familion: Al la mond' eterne militanta Gxi promesas sanktan harmonion.

Sub la sankta signo de l' espero Kolektigxas pacaj batalantoj, Kaj rapide kreskas la afero Per laboroj de la esperantoj.

Forte staras muroj de miljaroj Inter la popoloj dividitaj; Sed dissaltos la obstinaj baroj, Per la sankta amo disbatitaj.

Sur neuxtrala lingva fundamento, Komprenante unu la alian, La popoloj faros en konsento Unu grandan rondon familian.

Nia diligenta kolegaro En laboro paca ne lacigxos, Gxis la bela songxo de l' homaro Por eterna ben' efektivigxos.