Vortaro de Esperanto 1910

Eksciti, stimuli.

Instinkto.

Interna, senkonsidera im" pulso por ago:

la instinkto de l' bestoj.

Instinkte.

Per instinkto.

Institucio.

Publika aŭ privata fondaĵo, organizaĵo:

juraj institucioj.

Instituto.

Nomo de diversaj institucioj, precipe lernejaj:

instituto de inĝenieroj; franca instituto =

franca akademiaro.

Instrui.

Konigi al iu sciencon, doni lecionojn: instrui infanon; instrui matematikon; instrui al infano la gramatikon.

Instrua.

Kiu instruas: La eraroj de atiaj personoj malofte estas instruaj por ni.

Instruado.

Agoj de tiu, kiu instruas.

Instrukcio.

Ordonoj kaj informoj, laŭ kiuj io devas esti farita:

doni instrukcion at ambasadoro, al sendito.

Instrumento.

Ilo, servanta kiel helpo la artoj, sciencoj, metioj:

muzika instrumento, matematika, serurista.

Komparu:

Aparato. Maŝino.

Insulo.

Tero, de ĉiuj flankoj ĉirkaŭita de l' akvo.

Insulano.

Loĝanto de insulo:

La Angloj estas insulanoj.

Insularo.

Kolekto de najbaraj insuloj; arĥipelago:

La Filipina insularo.

Duoninsulo.

Tero, de kelke da flankoj ĉirkaŭita de la akvo, kaj de unu kunigita kun la kontinento:

la Balkana duoninsulo.

Insulti.

Diri al iu ofendajn, maldecajn vortojn:

For de ĉi tie fripono, porko!

Insulto.

Vortoj de tiu, kiu insultas.

-Int.

Finiĝo de l' aktiva participo de la pasinta tempo:

farinta, fininte.

Integrala.

Ne apartigebla, nedividebla, tuta, kompleta:

integrala parto de tuto.

Intelekto.

Kapablo pensi:

La bestoj ne posedas intelekton.

Intelekta.

Kiu rilatas la intelekton.

Inteligenta.

Posedanta spiritajn kapablojn.

Inteligenteco.

Eco de tiu, kiu estas inteligenta.

Intenci.

Fiksi siajn pensojn sur io, por ĝin fari.

Intenco.

Stato de l' animo de tiu, kiu intencas:

Ne sufiĉas bonaj intencoj.

Komparu:

Plano, projekto.

Intendanto.

Persono administranta domon, bienon:

intendanto de princa palaco.

Intensa.

Kondukata kun streĉitaj fortoj:

intensa laboro, intensa terkulturado.

Intense.

En intensa maniero.

Intenseco.

Eco de tio, kio estas intensa.

Inter.

-

1.

Prepozicio por esprimi: hav- ante de unu flanko unu objekton kaj de alia alian, sed restante ekster ĉiu aparte; en la nombro de:

La tablo staras inter la pordo kaj fenestro. Venis cent personoj, inter ili dek infanoj.

-

2.

Prefikso por esprimi: reciproke, unu je alia:

interparoli, interkonsenti.

Interdikto.

Papa malpermeso al pastro plenumi liajn funkciojn.

Interesi.

Veki la scivolon; esti grava por iu: La lingvistikaj demandoj interesas multajn Esperantistojn.

Intereso.

Efiko de tio, kio interesas: intereso de libro; intereso de leganto.

Interesa.

Kiu interesas ;

interesa romano.

Interesiĝri.

Havi scivolon por io: interesiĝi je la botaniko.

Interjekcio.

Vorto, uzata kiel ekkrio kaj esprimanta sentojn:

ah! ho ve!

Intermiti.

Halti kaj rekomenciĝi en egalaj intertempoj.

Intermita.

Kiu intermitas:

inter- mita febro, intermita fontano.

Intermite.

En intermitanta maniero.

Interna.

-

1.

Ĉirkaŭita de la limoj, de la surfacoj de fermita spaco; estanta en fermita spaco:

interna korto, interna malsano.

-

2.

Morala, spirita, idea:

la interna senco de la esperantismo.

-

3.

Koncernanta la landon mem, ne ĝiajn rilatojn kun aliaj landoj: ministro de la internaj aferoj.

Interno.

lnterna spaco: interno de la ŝipo.

Internaĵo.

Objekto, estanta en la interno:

La koro, pulmoj, intestoj estas internaĵoj de la homa korpo.

Interpelacio.

Demando, farita de deputato en parlamento al ministro, por ricevi klarigon pri agoj de la registaro.

Interpreti.

Traduki al fremdulo ion el lingvo, kiun li ne komprenas:

La Esperantistoj ĉie bonege interpretas al la samideanoj.

Interpretisto.

Homo, kies profesio estas interpreti.

Interpunkcio.

Signo, por kiu oni apartigas du frazojn aŭ du vortojn de frazo:

punkto, komo.

Intervjuo.

Interparolo de ĵurnalisto kun eminenta persono, por ekscii la detalojn de ĝia vivo, ĝiajn opiniojn.

Intesto.

Digesta kanalo de la homa kaj besta organismo: