7 том. Словарь топонимной лексики Республики Саха. Местные географические термины и понятия

Багдарыын С?лбэ Том 7. Словарь топонимной лексики Республики Саха: местные географические термины и понятия

Аан тыл

Багдарыын С?лбэ араас ?р?ттээх ?лэтин сэргэ наука?а ?лэтин хайысхатынан, Саха сиригэр ааттары ??рэтиини са?алааччы, ааттарга со?отох б?д?? картотеканы тэрийбит ки?и бы?ыытынан биллэр. Кини Саха сирин бары улуустарын уонна ыаллыы сытар атын уобаластар, кыраайдар оройуоннарын кэрийэ сылдьан сир аатыгар, саха устуоруйатыгар сы?ыаннаах матырыйааллары хомуйбута уонна картотекатыгар т?мп?тэ, саа?ылаабыта. Картотека ?с с?р?н салаалаах: сир аата, ки?и аата уонна географическай тиэрминнэр. Карточка уопсай ахсаана 500 ты?ыынча?а чуга?ыыр. Хомуллубут матырыйаалга тирэ?ирэн Багдарыын С?лбэ уонтан тахса кинигэни суруйан норуотугар с?д? бэлэ?и хаалларбыта.

Тыл, литература уонна история институтугар ?лэлии сылдьан 1983–1988 сыллардаахха «Словарь местных географических терминов» диэн научнай ?лэтин суруйбута (рукопись). Тылдьыт 4556 словарнай ыстатыйалаах, уопсайа 30 бэч. л. ордуктаах улахан ?лэ. Манна олохтоох омук география?а, тулалыыр эйгэ?э, сиргэ-уокка билиитин, сы?ыанын к?рд?р?р тыллары т?мп?тэ. Багдарыын С?лбэ бу ?лэтин матырыйаалын саха б?тт??н тылыттан уонна т??лбэ тылларыттан, наука, суругунан уонна норуот тылынан уус-уран айымньыларыттан, ону сэргэ бэйэтэ хомуйбут баай матырыйаалыттан сыымайдаан, биир с?р?ннээн саа?ылаабыта. Тылдьыкка эбэ?ки, эбээн, дьукаагыр, чукча тылын тиэрминнэрэ киирбиттэрэ. Бу тыллар с?р?ннээн бэйэтэ хомуйбут матырыйаалыгар к?ст?лл?р.

Багдарыын С?лбэ «Талыллыбыт ?лэлэрин» ти?игэр киирсэн, илиинэн суруллубут «Словарь местных географических терминов» ?лэтэ, ГЧуоХААОП??И саха тылын салаатыгар к?р?ллэн, ырытыллан, «Словарь топонимной лексики Республики Саха: местные географические термины и понятия» диэн ааттанан бу бэчээккэ бэлэмнэнэн тахсар. Бу тылдьыт тахсарыгар ?лэлэспит биир идэлээхтэрбэр бар?а махтал тылы этэбин.

Багдарыын С?лбэ уола Ньургун

Предисловие

Багдарыын Сюлбэ – создатель топонимической картотеки и зачинатель ономастических исследований в республике. В его картотеке собраны топонимы всех улусов и прилегающих к Республике Саха районов соседних областей и краев. В настоящее время картотека состоит из трёх частей: топонимы, антропонимы и географические термины. Общее количество единиц приближается к 500 тысячам. На основе картотеки автор издал более 10 научно-популярных книг на якутском и русском языках.