ANTOLOGIO

Quimper. Ol reprezentas rejo Gradlon kavalkante e regardante vers la

desaparinta urbo.

Ula homi rakontas ke Dahut, pos elua morto, divenis sireno e ke el aparas

a la peskisti dum la lunoza nokti, pektante lua longa orea hararo. Li anke

dicas ke, dum tre kalma vetero, on povas audar sonar la kloshi dil

desaparinta loko.

Gwelas-te morverc’h , pesketour

O kriban en bleo melen aour

Dre an heol splann, e ribl an dour ?

Gwelous a ris ar morverc’h venn,

M’he c’hlevis o kanann zoken

Klemvanus tonn ha kanaouenn.

( Ka tu vidis, peskero, la maryunino,

qua pektas lua granda blonda orea hararo

ye la suno an la marbordo ?

Me vidis la blanka maryunino,

Me mem audis el kantar

55

Trista esis la melodio e la kansono.)

(Artiklo publikigita en Kuriero Internaciona n°1/2004)

NNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNN

NNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNN

LA PASKO-INSULO

La Pasko-insulo qua jacas meze dil Pacifika Oceano, ye 4000

kilometri de la maxim proxima lando habitata, nulatempe cesis esar

konverso-temo depos lua deskovro dal Nederlandano ROGGEWEEN, en

1722. La sisacent petra statui kun enigmatoza vizajo trovebla en ol, la

origino di lua populo, lua aparta literaro e lua legendi tre interesis kom

stranja vidindaji ed askoltindaji tam la maristi qui atingis lua marbordo

kam la ciencozi qui volis trovar la klefo di lua grandanombra sekretaji.

Esas tote certa ke la Paskana populo esis olim tre prosperoza. Lu

posedabis multe plu multe kam la simpla teknikala kapablesi e moyeni

quin la unesma exploreri deskovris sur la insulo. En fora pasintajo

brilanta civilizuro erektis kolosi homaje a nekonocata deaji. Multa

exploranti ciencal omnadomene imaginis hipotezi min o plu audacoza

irante de la exterterani til la giganti di pasinta epoki, sen obliviar

sinkinta kontinento, por probar explikar la nekontebla nombro de

misterii dil insulo. Oli ne ja klarigesis nunadie.

Mem se la moderna arkeologiisti refuzas, pro indijo de konkreta pruvi,

kredar ke ica volkanala insulo esas la restajo di desaparinta kontinento;

nulo impedas supozar la hipotezo ke la unesma habitanti havis brilanta

civilizuro, originala literi, novaspeca arti e kredo ye stranja deaji qui esis

ulaspeca giganti kun impresiva dimensioni. On povas nur konjektar kun

granda surprizi, nam on konstatis ke la literi dil Paskala texti konservita

tote similesas olti di la valo di Mohenjo Daro en la Indiana subkontinento.

La civilizuro di Mohenjo Daro esis florifanta de 3000 til 2000 yari a. K.

Altralatere kelka petrodesegnuri memorigas la skulturi trovebla en

Tiahuanako, Bolivia.

Koncernante la giganta statui, onu ne savas qui esis lia vivanta

modeli. Ultre lo, onu nesavas qui esis, ankore til nun, ti qui skultis la

famoza giganti petra e qui produktas la reputeso dil insulo, neanke on

informesas pro quala skopi oli erektesis. Ma pro ke l’insulo nomizesis «

Matakiterani » (okuli regardas la cielo), ico supozigas ke l’unesma

56

habitanti esperis, forsan, la retroveno da nekonocata stranjeri veninta

de tre fora loko…

L’insulo subisis probable vokanala erupti, incendii e mareegi. De ta

ancienega civilizuro posrestas nur impresanta statui, netrovebla en la

cetera mondo, same kam ligna tabeleti grabita per hieroglifatra

epigrafi. La posvivanti e la sequinta generacioni perdis pokope lia

historio e lia identeso. Nur la sacerdoti e la iniciiti esis apta mantenar

savo qua manifestesis per sakra ritui e kulti, olqui desaparis pokope

konseque di la intersequanta expedicioni sur l’insulo.

La Paskana populo extreme sufris pro la explori facita ofte da

senskrupula aventuristachi. La homuli deportesis e traktesis kom sklavi.

La homini violacesis ed explotesis kruele. La sexuala morbi transmisita

dal invaderi diminutigis tilextreme la skarsa posvivanta lojantaro.

Nunepoke sur l’insulo restas nur duamil personi qui nulamaniere esas la

reprezentanti dil unesma habitanti.

(Artiklo publikigita en Kuriero Internaciona n° 2/2004)

LA MAGIALA NANI

Olim esis povra shuifisto, qua pro desfortunoza eventi, divenabis

tante povra ke il posedis nun ledro nur suficanta por facar unika

shuiparo. Vespere il preparis ol por facar la shui dum la venonta matino

; pose pro ke il havis bona koncienco, lu kushis su tranquile, pregis e

dormeskis.

Ye la sequanta dio il esis laboronta, kande il trovis la shui-paro ja tote

pronta sur lua tablo. Lu tre astonesis nam lu ne savis quon ico signifikas.

Tandem lu prenis la shui e regardis oli omnalatere ; oli esis tante bone

fabrikata ke trovesis nula misfacita punto ; la pedi-vesti esis vera

maestro-verko.

La butikon eniris kliento a qua la shui tante plezis ke il pagis oli plu chere

kam on pagas kustumale, e, per ica pekunio, la shuifisto povis obtenar

ledro por du altra shui-pari. Lu preparis ol ye la sama vespero ed intencis

laboror ol dum la sequanta matino kande il trovis itere la shui tote pronta

lor lua veko ; ed anke cafoye ne mankis la klienti. Per la pekunio quan