Аз Iф (СИ)

- Хто...папярэджва?

Данк пахта галавой смхнуся.

- Святары. У пячорах агню.

- Тваю ж маць!..

Гэта сё, што я здоле яму сказаць. Потым я пайшо. А як бы вы паступл на мам месцы? Мне нкол не даводзлася мець справы з вар'ятам. Я не веда, як паводзць сябе гэтай стуацы. я нчым не мог яму дапамагчы. Нчым.

2.

Данка сётк выперл з унвера. Яго мац прыязджала забраць дакументы з дэканату. Сам ён прыехаць не змог, бо загрыме у псхушку. Я чу гэтую гсторыю краем вуха. Кал Данк пераста адказваць на званк, яго стрывожаныя сваяк прымчался з Гародн Мнск. Прад х вачыма пастал разгромленая кватэра Данк у понай прастрацы. Пасля гэтага яго запхнул вар'ятню. Лагчна. На месцы Данкавых сваяко я зраб бы тое ж самае, напэна. Яго пратрымал бальнцы месяц ц каля таго, потым выпусцл, прапсашы нейкя таблетк.

Мы з Данкам не бачылся амаль цэлы год. Не ведаю, дзе ён бы увесь гэты час чым займася. Мне было не да яго. У мяне было сваё жыццё. Я вучыся. Працава. У мяне была дзячына. Я будава планы на будучыню. Хаце стаць псьменнкам. Менавта дзеля гэтага я паступ на флалагчны. Мне рал сц на журналстыку, але я адмовся ад гэтай дэ - не люблю псаць на замову. Я жо спрабава складаць невялкя аповеды. Атрымлвалася так сабе. Тэхнчна сё было бездакорна, я ме выбудоваць фразы, фармуляваць думку сё такое ншае. А вось з сюжэтам была проста бяда. накш кажучы, я не веда, пра што псаць. Пра сябе? У мам жыцц не адбываецца нчога цкавага. Дэтэктывы? Не разбраюся крымналстыцы. Жах, мстыка? Нават не яляю, што тут можна прыдумаць. Кал б тольк мая фантазя працавала хаця б напалову так добра, як у Рэя Харл...

Рей Харл. Жарты бок - я бы яго фанатам. Калсьц я лчы яго амерыканскм псьменнкам, але выявлася, што ён наш, тутэйшы, проста пседанм так. Яго апавяданн з'ялялся кожным выпуску 'Марганы' - зборнку мстык жаха, як выходз штогод адным расйскм выдавецтве. Усе кнг серы был надрукаваныя на дрэннай жатлявай паперы з процьмай дурацкх памылак. Выдавец вдавочна эканом на паслугах карэктара, а х мастак-люстратар, напэна, пакутава на галюцынацы - з нехлямяжых, бяздарна аформленых вокладак, здавалася, вось-вось пацячэ на падлогу чырвоная кро зялёная слзь.

Студэнтам флалагчнага факультэта належыць чытаць Мальера ды Канта, але мне падабася Рэй Харл. Ён пса неймаверна, па-чартоску таленавта. Дзеянне амаль усх яго апавядання адбывалася пачатку дваццатага стагоддзя. Гэта бы яго канёк. 'Ар-нуво', гнлая дэкадэнцкая Еропа напярэдадн вайны рэвалюцы, тэатральныя кавярн, опумныя прытоны, звар'яцелыя паэты валавокя жанчыны Подня, народжаныя цен прамд авеяныя гарачым дыханнем аравйскх пустынь, дзе блукаюць дэманы-пярэваратн, а пад шатам аазса гняздуюцца смург. кожным аповедзе - дзныя культы, застрашлвыя рытуалы, крывавыя ахвярапрынашэнн. Адкуль тольк ён бра гэтыя сюжэты? Так, я захапляся Рэем Харл, лчы яго ледзь не генем ад лтаратуры. Ён мог бы стаць сур'ёзным псьменнкам, а замест гэтага кляпа трэш для танных выдання. Кал б я валода хаця б мзэрнай доляй яго таленту...

***

Сягоння мусла прыйсц жанчына-следчы, аднак замест яе з'явся падпалконк. Дзна, але гэтым разам ён трымася добразычлва. Павтася. Пакла на тумбачку ля койк пачак цыгарэт. Ухвальна кну, даведашыся, што я не куру. Вырашы змянць амплуа. Цкава, дзеля чаго? Напэна, гэта нейк хтры псхалагчны прыёмчык, каб прымусць мяне раскалоцца. Дарма стараюцца. Я жо распавё м усё, што ведаю. Што яны жадаюць пачуць гэтым разам? З чаго сё пачалося? Я жо расказва. Пачалося з Кнг... Але не, падпалконк слухаць не жадае пра Кнгу. Яго цкавць выключна крымнал. Добра. Расказваю зно.

Значыцца, у той вечар Яген Данк зно пагрызлся. Я помню гэта так выразна, быццам сё адбылося тольк чора. У нашай халупе сяго адзн пакой. Мнмум мэбл - працснутая канапка, два тапчаны, пара зэдлка. Паламанае крэсла, заваленае вопраткай - яго мы выкарыстоваем замест шафы для адзення. А што, вельм зручна. На падаконнку цьмее газнчка. Яген валяецца на тапчане, круцць у руках пульхны канверт. На падлозе каля тапчана стаць раздзябаны магнтафон на акумулятарных батарэйках. Мадэль канца дзевяностых, з двума адсекам - для кампакт-дыска для плёначнай касеты. У тыя часы кампакт-дыск был рэдкасцю, гэты агрэгат, напэна, лчыся прасунутай мадэллю. Магнтафон уключаны, на сю халупу раве 'Дом узыходзячага Сонца' групы Animals. Улюбёная песня Ягена. Данк яе ненавдзць. Ён ненавдзць усё, што мае дачыненне да 'брудных хп' (яго тэрмн), у прыватнасц - заходнюю музыку шасцдзясятых. Данк сядзць за сталом, абхапшы галаву рукам. Ён зацскае вушы далоням невдушчым вачыма глядзць у раскрытую Кнгу.

Напярэдадн яны з Ягенам ужо паспел пасварыцца. Не вельм моцна, без калатнечы. Яген прада выдавецтву сваё чарговае апавяданне. Атрыма ганарар. Данк прапанава пакласц гэтыя грошы нашу агульную 'касу'. Яген адмовся. Затым адбыся х стандартны абмен 'любезнасцям'- я жо прывык амаль не рэагую. Цяпер Данк сядзць у куце, спрабуючы засяродзцца над Кнгай, а Яген валяецца на тапчане, размахваючы канвертам з грашыма. Быццам адмыслова дзеля таго, каб яшчэ больш зачапць Данка.