Беларусь. Памятное лето 1944 года (сборник)

10. Киселев, А. И. // ЦАМО / А. И. Киселев. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 1296: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

11. Кравченко, А. Ф. // ЦАМО / А. Ф. Кравченко. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

12. Кожевников, М. И. // ЦАМО / М. И. Кожевников. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал». Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. – Дата доступа: 15 мая 2013 г.

13. Лавриенко, В. К. // ЦАМО / В. К. Лавриенко. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

14. Лукьянов, И. Ф. // ЦАМО / И. Ф. Лукьянов. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

15. Лысенко, И. И. // ЦАМО / И. И. Лысенко. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

16. Макаров, А. С. // ЦАМО / А. С. Макаров. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

17. Носков, Ф. А. // ЦАМО / Ф. А. Носков. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал». Режим доступа: http:// www.obd-memorial.ru. – Дата доступа: 15 мая 2013 г.

18. Окуневич, Ф. С. // ЦАМО / Ф. С. Окуневич. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

19. Памяць: гіст. – дакум. хроніка Полацка / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (тал. рэд.) [і інш.]; мает.

Э. Э. Жакевіч. – Мінск, 2002.

20. Панцюсь, П. Г. // ЦАМО / П. Г. Панцюсь. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

21. Песнев, М. Ф. // ЦАМО / М. Ф. Песнев. – Ф. 58. – Оп. 18002. – Д. 622: обобщенный банк данных «Мемориал» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.obd-memorial.ru. -Дата доступа: 15 мая 2013 г.

Мемарыялізацыя ўдзельнікаў падпольнага i партызанскага руху ў назвах вуліц Мінска

І. І. Сацукевіч (Мінск)

3 моманту вызвалення Мінска прайшло 70 год, але дагэтуль працягваецца ўшанаванне памяці ўдзельнікаў Вялікай Айчыннай вайны. Важнае месца тут займае найменаванне гарадскіх вуліц у гонар вайскоўцаў Чырвонай Арміі, партизан і падполыпчыкаў. У дадзеным артикуле разглядаецца праблема ўвекавечвання памяці падполынчыкаў і партызан у назвах вуліц Мінска.

Тэты працэс шмат у чым адлюстроўваў адносіны ўлады да падпольнага і партызанскага руху. Толькі што скончылася вайна, калі з’явіліся першыя прапановы аб увекавечванні яе герояў. Так, 31 мая 1945 г. Выканкам Сталінскага раёна г. Мінска вырашыў перайменаваць вуліцу Гарбарную у вуліцу «Маршала СССР Ракасоўскага», а вуліцу Пуліхаву (не Пуліхава!) – у «Маршала СССР Чарняхоўскага» (заўважым, што загінуўшы генерал маршалам не быў). 1 чэрвеня з Варашылаўскага раёна таксама прыйшоў спіс вуліц, якія можна было б перайменаваць. Відавочна, што ініцыятыва ў гэтым пытанні належала Мінгарсавету.

Захаваўся праект перайменавання вуліц Мінска у сувязі з першай гадавінай вызвалення ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Планавалася перайменаваць 7 вуліц: Савецкую – у Сталіна, Правіянцкую – Жукава, Чэрвеньскі тракт – Ракасоўскага, Танкавую – Гастэлы, Магілёўскую – Заслонава. На тэты раз прапанавалася надаць вуліцы Гарбарнай імя Даватара, а імя Чарняхоўскага – Лагойскаму тракту[5, арк. 25 – 29]. Заўважым, што ад удзельнікаў партызанскага і падпольнага руху ў гэтым спісе прысутнічаў толькі Заслонаў. Але гэты праект так і не быў рэалізаваны. Чаму? Можна толькі меркаваць, што ініцыятыва мясцовых Саветаў значна апярэдзіла выпрацоўку агульнай пазіцыі па гэтым пытанні партыйнага кіраўніцтва БССР.

Рэальны старт кампаніі па найменаванні вуліц Мінска у гонар удзельнікаў Вялікай Айчыннай вайны быў дадзены у пачатку 1947 г., калі новыя вуліцы мікрараёна прыватнай забудовы каля вуліцы Валгаградскай атрымалі імёны Гастэлы, Даватара, Панфілава, Чарняхоўскага, Ватуціна, Матросава [10, арк. 51]. Знайшлося сярод іх і месца для партызанаў. Так, адна з вуліц была названа ў гонар Зоі Касмадземьянскай, а другая – Канстанціна Заслонава. Заўважым, што прыжыццёвага ўшанавання, якое планавалася раней, не адбылося.