Эльдарада просіць дапамогі

Баіцца Кляйна Міхась. А чаго яго баяцца? Кляйн ужо стары. Відаць, толькі за кульбаку і трымаецца. Зловім, звяжам і ў Еўропу прывязем. А там у клетку пасадзім, будзем па ўсіх гарадах вазіць, людзям паказваць. Нам за гэта яшчэ якую прэмію дадуць.

Так я думаў, ідучы па беразе. Напэўна, так думаў таму, што ўсё пакуль для нас складвалася шчасліва, хоць і нямала нацярпеліся: і з чалавекам-жабай, як гаворыцца, нос у нос сустрэліся, і ў лесе заблудзіліся, і на востраве былі, і агні Эльма, і вогненны туман пабачылі.

Ды не ведаў я, што Кляйн адзін быў страшнейшы і за чалавека-жабу, і за вогненны туман, і за агні Эльма. Не ведаў і ў душы смяяўся з Міхася, з ягоных страхаў.

Успомнілася, што хутка прыйдзецца маўчаць. Магчыма, гадзіну, магчыма, паўдня. Цэлага паўдня маўчаць! Не жартачкі. А калі яшчэ болей, чым паўдня?

— Міхась, а доўга мне маўчаць прыйдзецца?

— Думаю, што суткі, а мо і двое.

— Ты што, жартуеш? Двое сутак я не вытрымаю.

— Тады мы табе рот зашыем, — няласкава прамовіў Міхась.

Двое сутак — сорак восем гадзін. Сорак восем гадзін маўчаць? Дык гэта сапраўдная пакута! Трэба хоць цяпер нагаварыцца. Каб на двое сутак хапіла. Ды маўчыць Міхась. І Наташа маўчыць. Як жа разварушыць іх?

— Міхась, праўда, што наша планета дыхае? — кажу першае, што прыйшло ў галаву.

— Адчапіся, — буркнуў Міхась.

— Цяжка табе сказаць? А калі я хачу ў фізічны гурток запісацца? Калі ўсё ведаць хачу?

— Ну, дыхае, — неахвотна адказаў Міхась. — Раўнамерна падымаецца і апускаецца. У Маскве, напрыклад, за шэсць гадзін падымаецца на сорак сантыметраў.

— А пасля апускаецца на сорак сантыметраў?

— Апускаецца.

— Выходзіць, што і мы падымаемся?

— Падымаемся. Чаго ты прычапіўся?

— Міхась, а каб мы падняліся і не апусціліся? Што тады было б?

— Тады ты ўпаў бы і расквасіў сабе нос.

— Міхась, а я носам не падаў бы.

— Цьфу, — плюнуў Міхась. — Вось прычапіўся. Падымаецца — апускаецца… Зусім замучыў.

— Міхась, а мы…

— Андрэй, — тузанула мяне за сарочку Наташа, — гадзюка!

Я проста прыліп да зямлі. Пасля прысеў, як заяц, глянуў угору. На галіне дрэва, над самай маёй галавой, вісела штосьці цёмнае, падобнае на доўгую стужку. Гэтая стужка несупынна выгіналася.

Гадзюка. Вось і з гадзюкай стрэліся. Яна спускаецца, каб мяне ўкусіць. Калі буду ўцякаць, то абавязкова кінецца.

— Кіёк. Які-небудзь кіёк дайце…

— Гэта ж мурашы, — засмяяўся Міхась. — 3 кіем на мурашоў хочаш ісці?

Прыгледзеўшыся, я ўбачыў, што гэта сапраўды былі вялікія лясныя мурашкі. Але чаму яны так вісяць? Чаму счапіліся такою стужкаю?

— Андрэй, — вінавата прагаварыла Наташа, — я цябе напалохала. Вунь як ты прысеў. Прабач.

— Я зусім не спалохаўся, — кажу. — Я знарок прысеў. Каб лепей разглядзець гэтых мурашоў. Чаму яны тут сабраліся? Быццам на шнурку вісяць.

— Сок з дрэва цячэ, — растлумачыла Наташа. — Бачыце: зверху кара трэснула. А мураўі шчыльна-шчыльна прытуліліся адзін да аднаго на гэтым густым струменьчыку і п’юць.

— Калі мурашам сок так падабаецца, то можна і нам пакаштаваць, — прамовіў Міхась.

Ен знайшоў востры камень, стукнуў ім па дрэве, здзіраючы кару. З дрэва капнула адна кропля, другая, трэцяя…

Міхась падставіў палец, лізнуў.

— Салодкі.

Мы з Наташай таксама падставілі далоні. Сок быў вельмі салодкі.

— Дык гэта ж малочнае дрэва, — здагадалася Наташа. — Яго сок падобны на каровіна малако.

— Пакуль гэтага малака не нап’юся, далей не пайду, — сказаў я. — Я дома заўсёды цёплае малако піў.

Міхась і Наташа ўжо прымасціліся каля дрэва.

Што ж, і яны, відаць, пілі дома цёплае малако.

ДЗІКАЯ ПАГОНЯ

Ды гэтага паўднёвага малака мы так і не папілі, бо ўбачылі, што з лесу выбег індзеец. На галаве ў яго было дзіўнае ўпрыгожанне з птушыных пер’яў. Ен, відаць, быў не просты індзеец, а правадыр індзейцаў. Вы, напэўна, ведаеце, што ў многіх індзейскіх плямёнах упрыгожанні з птушыных пер’яў — не больш, не менш, як сімвал улады ці баявых адзнак. Замест узнагарод індзейцам уручаюцца пер’і.

— Ен да нас бяжыць, — прагаварыла Наташа. — Ён думае, што мы ворагі. Трэба растлумачыць, што не ворагі, а сябры.

— У лесе іх многа. Зараз яшчэ выскачаць, — сказаў я. — Давайце на дрэва, схаваемся там. Невядома, ці паспеем растлумачыць.

— Растлумачым. Як толькі бліжэй падбяжыць, крыкнем: «Кока-Кола!» Ен спыніцца, здагадаецца, што мы сябры Кока-Колы. Пасля як-небудзь дамовімся з ім.

— Усё-ткі давайце на дрэва залезем. З дрэва крыкнем. Думаеш, не пачуе, калі з дрэва крыкнем?

— Вядома, пачуе, — падтрымаў мяне Міхась. Мы хуценька ўзлезлі на дрэва. Наташа потым прызналася: «Я ніколі на дрэвы не лазіла: вышыні баялася. А тут быццам хто падкінуў мяне».

Але гэта было потым. Цяпер мы сядзелі ў густой лістоце і чакалі індзейца.

Індзеец прабег метраў дзвесце, азірнуўся. «Э-э-э!» — неяк дзіка крыкнуў і вялікімі скачкамі кінуўся наперад.

«Сваіх таварышаў за сабою кліча», — падумаў я. Ды памыліўся.

З лесу выбегла нейкая пачвара. Вялізная, як цялё. Яна гналася за індзейцам.

Я ледзь з дрэва не зваліўся, калі ўбачыў яе.

— Што гэта?

— Мабыць, мабыць… — прашаптаў збялелымі вуснамі Міхась.

— Павук-людаед, — закончыла за Міхася Наташа. — Кляйн яго на паляванне выпусціў.