Эльдарада просіць дапамогі

Павук-людаед набліжаўся, і мы змаглі яго разгледзець.

Кожны з вас бачыў павука-крыжавіка. Восем ног, восем вачэй, дзве верхнія сківіцы, падобныя на клюшні. Яны выдзяляюць яд. І яшчэ адна пара шчупальцаў, каб датыкацца, хапаць, звязваць. Павялічце ўсё гэта ў дзесяткі разоў. Павялічылі, уявілі?

Не дзіва, што я ледзь з дрэва не зваліўся.

Страшны драпежнік гнаўся за індзейцам. Восем пар ног лёгка неслі цела, на цёмнай спіне выразна вырысоўваўся светлы крыж. Індзеец, не дабегшы да дрэва, павярнуўся і пабег да лесу, уздоўж возера.

Зліпліся ад поту доўгія чорныя валасы, калыхаліся птушыныя пер’і, пакута сцяла мышцы твару.

Наташа ўхапілася за маю руку, моцна-моцна сціснула яе.

— Хутчэй, міленькі, хутчэй, — зашаптала.

— Нелюдзь! — вырвалася ў Міхася.

Я здагадаўся, што гэта ён пра Кляйна.

Індзеец ужо падбягаў да лесу, але і павук не адставаў, набліжаўся. Трыццаць метраў… Дваццаць… Не паспее ўцячы. Не паспее… Не памятаю, хто першым крыкнуў: «Бяжым!» Але мы саскочылі з дрэва і пабеглі за імі, за павуком і індзейцам. Я бег, трымаючы ў руках бамбукавы кій. Не памятаю, дзе і калі яго схапіў.

Мы, мабыць, не выратавалі б індзейца. Не паспелі б дабегчы. А калі б і дабеглі, то што змаглі б зрабіць? Але хіба можна было сядзець на дрэве і спакойна назіраць? Гэта ж не перадача па тэлебачанні.

Індзеец каля самага лесу, і зусім побач павук…

Раптам з дрэва, якое стаяла на ўскрайку, саскочыла малпа. Яна нагнулася і… кінула ў вочы павуку-людаеду жменю зямлі.

— Шымпанзэ! Наш шымпанзэ! — закрычаў Міхась.

Міхась, відаць, не памыліўся. Хіба знайшлася б ва ўсім лесе яшчэ адна такая разумная істота?

Індзеец знік у лесе. Павук-людаед спыніўся, потым, паволі перастаўляючы ногі, рушыў на шымпанзэ. Той не стаў чакаць, скокнуў на дрэва. Павук палез за ім, хутка-хутка перастаўляючы доўгія худыя ногі.

Шымпанзэ кулём скаціўся з дрэва. Няўклюдна павярнуўшыся, павук пачаў злазіць на зямлю…

Нарэшце мы дабеглі да лесу, але ні павука, ні шымпанзэ на ўскрайку не ўбачылі.

Наташа прыхінулася да дрэва, закрыла твар рукамі.

— Ён зловіць шымпанзэ, зловіць…

— Не зловіць, — няўпэўнена прагаварыў Міхась. — І, павярнуўшыся да мяне, запытаў: — Чаму мы не дагналі яго?

Я адкінуў убок непатрэбны кій.

— Чаму, чаму… У нас па дзве нагі. А ў яго колькі? Восем.

СУСТРЭЧА З КЛЯЙНАМ

З лесу выехалі два коннікі. Адзін з іх быў індзеец, зусім малады, яшчэ юнак. За спіною ў яго вісеў лук, а на поясе — стрэлы. Ен падскакаў да нас, штосьці незразумелае крыкнуў.

А мы глядзелі на другога конніка, адзетага паеўрапейску: белыя штаны, белая сарочка, саламяны капялюш. Яму можна было даць гадоў шэсцьдзесят, не болей.

Гэты чалавек цягнуў за сабою… шымпанзэ. Цягнуў, трымаючы ў руках тонкі металічны ланцужок. Шымпанзэ ўпіраўся, але вузкі, завостраны на краях металічны нашыйнік сціскаў яму горла. Шымпанзэ, стараючыся ўхапіцца рукамі за ланцужок, тоненька пішчаў.

— Наш шымпанзэ! Наш! — прашаптаў я і памкнуўся наперад, каб вызваліць яго, адабраць у гэтага старога.

— Стой, — схапіў за руку Міхась. — Гэта Кляйн. Не разумееш? Ты павінен маўчаць.

Я і сам здагадаўся, што стары чалавек — Кляйн. Другога еўрапейца ў Эльдарада не было.

Індзеец зноў крыкнуў, падняў каня на дыбкі і, павярнуўшыся, падскакаў да Кляйна.

— Іх каля возера бачыў? — пачулі мы, як спытаў у яго Кляйн.

Голас у яго быў нейкі сухі, траскучы. Гаварыў ён так, быццам з рэвальвера страляў. Індзеец кіўнуў галавою.

Кляйн падаў індзейцу павадок ад аброці, ланцужок, злез з каня, стаў насупраць нас. Ногі ў яго былі кароткія, а жывот, як паветраны шарык.

«Раз’еўся на чужых харчах», — падумаў я.

Кляйн ступіў наперад, а на яго неспадзявана, ашчэрыўшы зубы, кінуўся шымпанзэ. Індзеец моцна пацягнуў за ланцужок, і шымпанзэ ўпаў на зямлю.

— У-у-у, — замахнуўся на яго нагою Кляйн. Шымпанзэ ўсхапіўся.

— Мікі! — крыкнуў індзеец.

— Мікі. Яго завуць Мікі. Запомніце, — сказала Наташа.

Кляйн павярнуўся да індзейца:

— Піф-Піф, глядзі за ім. Гэта брыдота хітрая. Уцячэ.

«Сам ты брыдота», — хацелася крыкнуць мне.

— Добра, доктар Кляйн, — кіўнуў галавой індзеец.

Кляйн… Усё-ткі Кляйн. Ён. Значыць, мы не памыліліся.

Я мімаволі сцяўся. Кляйн падышоў да нас.

— Я вас даўно шукаю, галубкі. Гэта вы каля возера лазіце?

Твары ў нас як скамянелі. Няўжо ён даведаўся, хто мы? Хто расказаў яму пра нас?

— Хто вы? — пратрашчаў Кляйн сваім сухім голасам.

«Школьнікі мы», — ледзь не прызнаўся я. Наперад выступіў Міхась.

— Доктар Кляйн, мы да вас прыляцелі. Мы вас другія суткі шукаем.

— Да мяне? Хто вас прыслаў да мяне? — Кляйн, здавалася, свідраваў нас маленькімі прыжмуранымі вочкамі.

— Арганізацыя «Агонь і меч». Вы самі напісалі пісьмо.

Кляйн з хвіліну маўчаў, усё разглядваючы нас, а пасля нечакана тыцнуў пальцам Міхасю ў грудзі.

— Тваё імя?

— Макс.

Кляйн павярнуўся да Наташы.

— Тваё?

— Клара.

Кляйн тыцнуў пальцам у мае грудзі. Мне стала агідна. Я адхіснуўся. Кляйн ашчэрыў зубы. Быццам сударга перакрывіла яго твар.

— Чаго маўчыш, галубок? Язык праглынуў? Дастану…

Апошняе — «дастану» — ён нібы прасіпеў. Даўкі камяк засеў у маім горле.

— Доктар Кляйн, — сказаў Міхась, — ён нямы. Ен не можа гаварыць.