urge: incitar, instigar, urj-igar, insistar, presar o pregar o solicitar insiste; (argument) prizentar; (encourage) kuraj-igar; u. the people to revolt: incitar la popul-o a revolto; u.d by hunger: puls-ata da hungro.
urgency: urj-o, -ant-eso; urj-anta neceso.
urgent: urj-anta; insist-anta; to be u.: (intr.) urj-ar.
urinal: (vessel) urin-vazo, -uyo; public u.: (publika) urin-(if)eyo.
urinary: urin-ala.
urine: urino.
urn: urno, vazo.
Ursa: Urso (Granda, Mikra).
ursine: urs-ala, -atra.
urticaria: urtikario.
us: see we.
usage: (treatment) trakt-(ad)o; (employment, custom) uz-(ad)o, (habitual) kustumo; (habits manners) mori; (polite manners) polita manieri; (tradition) tradiciono.
use: (make use of) uzar; (treat) traktar; (utilize) uzar, util-igar; use up: (par-) konsumar, exhaustar.
use: (using) uz-(ad)o; (utility) util-eso; (utilising) util-igo; (custom) kustumo; (advantage) util-eso, avantajo, profito; (treatment) trakt-ado; (usufruct) uzufrukto; of u.: utila, uz-ebla; to be of u.: util-esar (ad); of no u.: ne-utila, ne-uzata; in u.: uz-ata, kustum-ala; out of u.: ne-uz-ata, obsoleta; what is the u. of that? quale to esos utila? quo esas l’util-eso o profito di od en to? to make u. of: util-igar, uzar; to have u. for: povar uzar od util-igar, bezonar; to have the u. of: uzar; (legal) uzufruktar.
used: (of words, implements, etc.) uz-(ad)-ata, -ita; not u.: ne-uz-ata; (not habitual) ne-kustum-ata; (obsolete) obsoleta; to be u. to: (be in the habit of) (intr.) kustumar; he u. to say: il kustumis dicar; he u. to live: il olim habitas o lojis hike; we u. to walk together: ni kustumis marchar kune.
useful: utila (ad); to make oneself u.: igar su utila (ad); util-esar (ad); -ness: util-eso, avantajo, profito.
useless: ne-utila; (fig.) vana.
usher: (especially at ceremonies) bedelo; (bailiff) ushero; (in schools); suba mastro, sub-instrukt-isto.
usher in: enduktar; pre-irar.
usual: ordinara, komuna, kustum-ala, -ata; uz-ata; vulgara; omna-dia.
usucaption: uzukapto.
usufruct: uzufrukto; to have the u. of: -ar (ulo).
usurer: uzur-isto, -ero, -anto.
usurious: uzur-ala, -oza, -atra.
usurp: uzurpar (ulo de ulu); -ation: -(ad)o; -er: -anto, -into, -ero.
usury: uzur-o; to practise u.: (intr.) -ar.
utensil: utensilo (cf. vazo).
uterine: (relating to uterus) uter-ala; (of the same mother) sam-patr-ina, sam-matra.
uterus: utero.
utilitarian: util-es-ala; (doctrinal) util-ista, -ism-ala; (person) util-isto; -ism: util-ismo.
utility: (quality) util-eso, (thing) -ajo; avantajo, profito; public u.: publika o statala avantajo.
utilization: util-igo, -uzo.
utilize: (turn to good use) util-igar; (employ) uzar.
utmost: extrema; maxim granda, forta, alta, e.c.; extrema grado; at the u.: ad-maxime, en maxima grado; the u.: extremo, -ajo; to do one’s u.: facar omna esforci posibla; uzar sua o lua forteso; the u. limits of the earth: l’extrema limiti di la tero; the u. peril: la maxim granda danjero; u. point: extrema o lasta o maxim fora punto.
utopia: utopi-o; -n: -a, -ala, -atra; kimer-a, -ala, -atra, -ema.
utopist: utopi-isto, -ista.
utricle: utrikulo.
utter: (say) dicar (cf. artikular, pronuncar); (sighs, groans) facar o emisar sospiri, jemi, krii.
utter: (adj.) absoluta, tota, extrema, kompleta; to my u. astonishment: ye mea granda astono; u. strangers: tote ne-konoc-ata (l’una da l’altra).
utterance: (speaking) parol-(ad)o; (pronunciation) pronunc-(ad)o, artikul-(ad)o; (elocution) diciono; (saying) dic-o, -ajo; to deprive of u.: de-prenar o perdar la parol-povo; to give u. to: dicar; pronuncar; emisar.
uttermost: see utmost.
uvea: uveo.
uvula: uvulo.
uxurious: tote od ecese devota (a sua spozino); -ness: sklavatra devot-eso (a sua spozino).
V
vacancy: (emptiness, also of thought) vaku-o, -eso; (gap) lakuno, vaku-ajo; (without incumbent or occupier) vako; loko, domo vak-anta; (free time) libera tempo.
vacant: (void, blank) vakua; (houses, positions, places) vak-anta; (free) libera; to be v.: (intr.) vakar; to fall v.: vak-eskar.
vacate: (house, official position, etc.) vak-igar, lasar (ulo) vak-anta; (resign, give up seat) (intr.) demisionar (cf. abdikar); (annul) nihil-igar, abolisar; (war position) livar, abandonar, retretar (de).
vacation: (time) vakanco, (one day) -o-dio; to have a v., to be on a v.: (intr.) -ar.
vaccinate: vacin-izar (ulu).
vaccination: vacin-iz-(ad)o.
vaccine: (virus) vacin-serumo.
vacillate: (intr.) vacilar; -ting: -anta; hezit-anta, -ema.
vacuity: (state) vaku-eso, (space) -ajo, -o; (stupidity) (cf. van-eso, frivol-eso).
vacuole: vakuolo.
vacuum: vaku-o; to produce a v.: -ifar (en); v. cleaner: -o-net-ig-ilo; v. gauge: vakuometro, manometro.
vade-mecum: “vade mecum”.
vagabond: vag-anto, -ero, -emo; (adj.) -anta, -era, -ema; (cf. mendik-isto).
vagary: kaprico.
vagina: vagin-o; -l: -ala.
vagrancy: vag-ado (sen honesta vivo-moyeni).
vagrant: vag-anta; (person) -anto, -ero, -emo (sen (honesta) vivo-moyeni).
vague: konfuza, ne-preciza, ne-definita, ne-fixa, sen-limita.