Горечь утраты (Юалтыу аыштары)

- Ним шулай рхтлнеп клеге, Нсим Байбулат ыы? – Слих Уразбай улы, урынынан тороп, уны янына килде.

- Бына иншалар клдр бит.

- Ниндй иншалар? айа уыы ле, бе клйек.

- й у клйек, - Нфис Байбулат ыы ысырып уый башланы.

- «Бе ййге каникулды бик келле ткрек, - тип башланайны инша. – Ярты йыл буйы ерлндек т Аиелд ал менн йп, Шлгн ммерйен бары. Унда уса яып, йырлап, уйнап с кн ял иттек. Кп нм крек. Ошондай файалы ялды ойоштораны сн синыф етксебе Слих Уразбай улына ур рхмт».

Былары ишеткс, Слих Уразбай улыны йнн йылмайыу асты. Ул ып-ыыл булып урынына барып ултыры. Баша уытыусылар тыйыла алмай кл башланы. леге иншаны уып бткс, Нфис Байбулат ыы икенсе иншаа ксте. Унда ла Слих Уразбай улына рхмт йтелгйне.

***

Уыусылар булмаан поход тураында Слих Уразбай улы бара бер ваытта ла уатманылар. Т уытыусы е башлар тип кттлр. Аа оноттолар. Хер икенсе ййге каникул да етеп кил инде. Кмклп ял ите, похода барыу тураында бер йлмй.

Июнь аатарында каникулда йргн балалары Слих Уразбай улы йыйып йлшерг булды. Староста Баязит синыфташтарын Алауян йылаы буйына былтыры урына саыры. Слих Уразбай улы тартыныбыра башланы:

- Шлгнг похода барабы. Аиел буйлап алда.

Был хбре уыусылар «Ура!» ысырып аршы алды. Уытыусы ыуанды. Ул: «Былтыры сн сегеп, риза булматар», - тип уйлаайны.

- Их, юа былтыры алдары туырып ташлаанбы, - тине кемдер крнп.

- айырмаы, - уытыусы ыйыуланып киткндй булды. – Мин алдары эшлп, Аиел буйына алып барып уйым инде. Улар бее ктп ята.

***

Баязитты кмл л, теплоходта ла йргне бар. мм Аиел буйлап алда йгнд тыуан тойолары бер асан да кисергне булманы. Ул ыуа теклгн д ткн йыл похода ерлнеп йргн млдрен хтерлп бара. Йыл буйы иптштренн уайыланып йргйне ул. «Ойоштороу комитеты рйесе булып, похода алып бара алманы» тип йтер ыма ине иптштре. Бына хер ул ауыр кндр артта алды. Хыялдарын тормоша ашырып киллр. Шуа бгн ул ен бхетле кеше итеп тоя. Тбит т, тормош та матур булып крен уа. Иптштрен арап ыуана.

Шлгнг барып еткс, ул таы ла хислнеп китте. «Мгелекте башланан ере ошо инде», - тип уйланы ул. Тнг усатар, шаярыуар, уйындар, Аиелд баа шикелле шау-гр килеп ыу инер Баязитты келен ут булып е бары. Шуныы ыы тойолдо уа: бте л уны иншаында яыланса килеп сыты. Бер хлде ген ипк алмаанда.

Тшк таматы ашап, ял иткнд, Слих Уразбай улы, бында бйлнеш ю, ми ауыла шылтыратыра крк тип, тау башына менеп киткйне. Ю булды ла уйы. Уны юлыын и т Баязит шйлп алды.

- Иптштр, - тине ул, тыныс булыра тырышып,- Слих Уразбай улы нишлптер оалай.

- лл теге ваыттаы кеек таы юалдымы? – тип шаярыра тырышты кемдер.

- уйыы ле, - тип тутатты уны Баязит. - Аашыра, й берй блг юлыыра ммкин бит ул. Бында урман алын. Аастар араынан тир-я кренмй.

Былары ишеткс, балалар шомланып бер береен арашып алды.

- Й, нишлйбе инде? - ыар малайара араны.

- Мнир, ариф, Хмит, йге, - тип бойоро Баязит етди тауыш менн. – Элп китбе.

- еге аашаы? – Дил урып китте.

- Аашмабы. Хмит, балта ал. Аастара тама алып барырбы. Кире юлды табыр сн. – Баязит командирарса бойоро. - е бер айа ла китмге. Ошонда ына тороо.

Малайар тауа менеп киттелр. ерк ктрелгс: «Слих Уразбай улы! Слих Уразбай улы!», - тип ысыра башланылар. Яуап булманы. Телефон да хбр килтермне. Бына тауы тбен л менеп еттелр. Таы ла ысырылар. мте.

- Бынау аас башына менеп ысырам, ишетмме икн, - тине Хмит.

- й у, - Баязит эрглге оон, йыуан араай аасты батып барыусы йбеш торан алама ошатты.

- Слих Уразбай улы! е айа? – Хмит бт ксн бер нис тапыр ысыры ла. – Тутаы ле, тауышланмаы, ниндйер тауыш ишетелгн ыма, - тине.

- ысыр, ысыр, тауышыа арап килер, - малайар Хмитте абаландыры.

Бер аан Слих Уразбай улы е л кренде. Малайара ул йонсоп, олоайып киткндй тойолдо.

- айы яа барыра бег? – Малайара и тге йткн е шул булды.

Яуап алас:

- мин икенсе яа тшкнем д киткнмен, - тигн булды.

Слих Уразбай улы малайар менн тауан килеп тшкс, атаылар ыуаныстарынан ул сабып ебре. Слих Уразбай улы: «уйыы ле, спектакль уймайбы а баа», - тип шаяртыуа борора уйлаайны ла ндшмне. Бер аыл эйене: «Тормош – е спектакль ул», - тигн е иен тшт.

***

айтыра юлланас, уыусылар тьораттарын Слих Уразбай улынан йшермне. р берее уа шундай келле, файалы ял ойоштораны сн рхмт йтте. Былтыры иншалары сн Баязит бте исеменн унан ф тенерг уйлаайны ла тыйылды. Ошондай келле сата ене д, иптштрене д, Слих Уразбай улыны да кйефен тшррг телмне.

- егег рхмт, - тине Слих Уразбай улы балалара.

- Нимг рхмт йт ул бег, - тип уйланы Баязит. – Юалан еренн табып алып айтанамы икн?

22. 01. 2012 й., Сибай.

«Мин д ине яратам!»

мин дискотекаа йррг яратмай торайны. мм туыынсы синыфта уыанда гре. Ниндйер эске кс уны бейерг йй башланы. Бына ле, йома кн, бинеп-тнде л мнит йортона йнлде. Ул килеп кергнд, дискотека т торан зал халы менн шыырым тулы ине. аланан айтыусылар а байта. Мктп уыусылары ла мыжып йрй. «Ярай ле кеше кп, - тип уйланы ул. – Бик кренеп бармайы. Оялыуы-тартыныуын иелмй».