Исландские королевские саги о Восточной Европе

[…] Knútr, son Sveins konungs, hafði áðr verit í hemaði i Austrveg, ok hafði hann lið mikit ok góðan skipakost. Svá segir Kálfr Mánason í kvæði sínu, at Knútr hafi sigrat X konunga, þá er hann var í hemaði í Austrveg. […] (ВIs. 65)

К. 29. Frá Knúti konungi

Knútr konungr var ríkr maðr ok refsingasamr ok hegndi mjǫk osiðu; en meðan Haraldr hein hafði verit konungr yfir Danmgrk, þá hǫfðu litt verit hegndir ósiðir, bæði innanlandsmgnnum ok víkingum,er þá herjuðu í Danmgrk, bæði Kúrir ok aðrir Austrvegsmenn. En er Knútr var konungr orðinn, þá varði hann landit harðfengiliga ok rak alia heiðingja af landi sínu ok jafnvel af sjónum, svá at engi þorði úti at liggja fyrir Danmgrk fyrir sakir ríkis Knúts konungs ok herskapar. […] (ВIs. 76)

К. 30. Kvánfang Knúts

[…] Þorgísl Sveinsson var til konungs tekinn austr í Garðaríki, sem fyrr var ritat, ok kallaði ekki til rikis í Danmgrk. (Bls. 77)

K. 39. Skiptjón

[…] Þat var eitt sumar, at skip ngkkut bjóz af Nóregi bæði mikit ok auðigt; þat skip áttu kaupmenn, þeir er ætluðu til Eistlands eða annarsstaðar í Austrveg. Þeir sigldu fyrst til Danmerkr ok síðan austr í gegnum Eyrarsund ok svá austr til Bor-gundarhólms. Síðan hvarf skip þat, svá at ekki spurðiz til ok ekki fannz af því skipi, hvárki menn né fé. […] (Bis. 92)

К. 70. Frá Eiríki jarli Sveinssyni

Eiríkr Sveinsson var þá enn jarl í Sjólandi, ok hafði hann (því) ríki haldit, er Knútr konungr, bróðir hans, fekk honum í hendr. Eiríkr jarl var ríkr hgfðingi ok vinsæll; hann hafði lgngum mikla hirð með sér; hann var í hemaði um Austrveg ok herjaði á heiðingja, en lét alia kristna menn í friði fara, þann veg sem gllum líkaði bezt, ok svá kaupmenn; við þessa meðferð varð hann frægr ok vinsæll um allan Austrveg, svá at hverr maðr, sá er ngkkurs þótti verðr, þá kunni skyn á hans nafni; hann for alt austr í Garðaríki ok sótti par heim hǫfðingja ok ríkismenn, ok tóku þeir honum allir vel ok sœmiliga; þá hann þar stórar gjafir af ríkismgnnum. Svá segir Markús Skeggjason í Eiríksdrápu:

Fœðir sótti fremðar ráða
foldar vgrðu austr í Garða;
auði gœddu allvald prúðan
ítrir menn, þeirs hnoggvi slíta.
Stillir varð of Austrveg allan
einkar tíðr enn mærðar blíði;
hinn varð engr, es hans nafn kynnit
heiðar manns í lofi reiða.

Eiríkr jarl bjó ferð sína snemma um várit ór Gǫrðum austan ok lét setja fram skip sin, þegar ísa leysti, ok búa þau at gllu, sem hann hafði bezt efni til; hann siglði austan gndurt sumar ok heim til Danmerkr í ríki sitt. Svá segir Markús Skeggjason:

Vár gndurt bjó Vinða rýrir
veglig flaust ór Gǫrðum austan;
hlýrum skaut á hola bgru
helmings oddr í sumars broddi.
Hlýðu studdi borðvið breiðan
bróðir Knúts í veðri óðu;
síðan knátti svikfolks eyðir,
snilli kendr, við Danmgrk lenda.

(Bls. 164–166)

K. 86. Læstar hafnir

I þenna tíma var herskátt mjǫk í DanmQrk af heiðingjum ok Qðrum Austrvegsmgnnum, þeim er lgngum lágu í hemaði á sumrum ok ræntu kaupmenn eða landsmenn. […] (Bls. 199–200)

K. 87. Frá Viðgauti

Viðgautr hét maðr; hann var ættaðr af Sámlandi; hann var heiðinn maðr í þann tíma; hann var kaupmaðr ok stórauðigr ok vel mentr um marga hluti; hann var jaf-nan vanr at sigla kaupferðir í Austrveg.

Þat var eitt sumar, er hann sigldi austan ok ætlaði þá heim at halda, at hann varð síðbúinn; ok er hann kom austan at Kúrlandi, þá lágu Kúrir þar fyrir honum á hers-lcipum ok lggðu þegar at honum ok vildu drepa hann, en taka fé hans til sin; en með þvíat hann var einskipa, en þeir Kúrir hǫfðu lið mikit, þá sá hann engi afla sinn í móti þeim, ok vill hann undan leita ok sigla heim til Sámlands; en Kúrir sigldu þe-gar eptir honum ok bægðu honum þegar frá landinu ok vildu gjarna hafa líf hans olc fé. […] Hertoginn spurði, hverir þeir væri. Viðgautr nefndi sik ok sagði, at þeir váru af Sámlandi. […] Hertoginn spurði hann margs ór Austrvegi, ok kunni Viðgautr honum þaðan mart at segja, þat er hann vildi forvitnaz. (Bls. 200–203)

К. 88. Kvánfang Knúts lávarðar

í þenna tíma var konungr austr í Hólmgarði Haraldr, son Valdamars konungs Ja-rizleifssonar, Valdimarssonar, fóstra Óláfs konungs Tryggvasonar. Móðir Haralds konungs var Gyða, dóttir Haralds Englakonungs Guðinasonar. Haraldr konungr átti Kristínu, dóttur Inga Svíakonungs Steinkelssonar, systur Margrétar dróttningar, er þá átti Níkulás Danakonungr. Dœtr Haralds konungs í Hólmgarði ok Kristínar váru þær Málmfríðr, er átti Sigurðr Jórsalafari Nóregskonungr, ok Engilborg.