Кайту

Ханым артыннан бер блмг уздылар. Трд, Сталин портреты астында зур стл, бер як стена буенда – урындыклар, икенчесенд – зур шкаф. Башка бернрс д юк.

Кн курткалы ир Тнзилне урындыкларны берсен утыртып куйды да пакасыннан кгазьлр чыгарып стл башына кереп утырган ханыма сузды. Ханым аларга кз йгертеп чыкты, нрсдер язды м бернич кгазьне ирг сузды:

– Кул куегыз.

Аны тавышы да кырыс, салкын кеше тавышына охшамаган иде. Тнзил шушы хатынны кыяфтен, йзен, хрктлрен карап кына да монда зен рхтлек ктмячген чамалады. тавышы моны тулысынча кутлде. "Контра" сзене нрс алатканын ул тгл белми, мма дошманнарга карата кулланылганын алый иде. Ишектн кер белн аны дошман итеп каршыладылар…

Эшлре беткч, хатын кн курткалы ирне ишек тбен кадр озатты да коридорга кычкырды:

– Надя!

Хатын з урынына барып утыруга ишект ябык гдле уртача буйлы утыз яшьлр тирсендге ханым кренде:

– йе, Галина Герасимовна…

"Галина Герасимовна…" – дип кабатлады Тнзил эчтн ген. м стл башында утырган хатынга тагы бер карап алды да: "Гадина…" – дип стде. Хатын моны сизмде, лбтт.

– Мен сиа тагын бер буржуй мунчаласы, – диде ул Тнзилг ымлап, – Эш итеп куй, иртг килерг ммкиннр.

Надя аны кулыннан элктерде д утыргычтан йолкып алды м илтертеп блмдн алып чыгып китте. Коридордан чыккач кулын бераз йомшартты, адымын да акырынайтты. Кп т тми кечкен бер блмг керделр. Уртада – аркалы урындык, трд – кечкен стл, бер як читт – зур булмаган шкаф…

– Чишен!

Надя кызны ишек тбенд калдырды да шкафта актарынырга кереште. Тнзил ылы киемнрен салды да клмктн ген калды. Бераздан Надя шкафтан ак йм алып аны янына килеп басты:

– Утыр н шунда.

Кыз утыруга, иен йм япты да кайчы уйнатырга тотынды. Ччне алалар… Тнзилне келенд ниндидер рхтлек тойгысы кабынды. Ул инде шрдн кайткан апаларныкы шикелле матур итеп ччен кистерерг кптн хыяллана иде. Мен, ниаять… Бу урын лл бик начар ир тгел инде? Шулай гына булсын иде. Кызганыч, кзге юк. Ниндирк прическа ясый икн, крсе иде.

Бераздан Надя эшен тмамлады. Тнзилне башы иелеп калгандай булды, бераз шегн д кебек. Шулкадр калын ччне юкарткач, шер д инде. Крсе иде… м ул Надяга карады:

– Надя апа, кзге ммкинме?

Надя пырхылдап клеп ибрде м кечкен кзге алып кызны йзен китерде.

– Мен…

Я, ходай! Тнзилне башы ялтырап тора иде. Малайларныкы кебек. Авылга кайтса, ахиртлре ирештерчк инде хзер, "Бетле!" – диячклр. Авылда бары тик бетле кызларны гына шулай пелшк йлндерлр. монда…

– Мин бетле тгел! – кыз кзгене читк этрде.

Надя тагын елмайды:

– Монда тртибе шундый. Бтен баланы да пелшк алалар.

Надя шкаф янына барып тагын нрслрдер актарырга кереште.

– Тамагы ачмы? – диде ул бераздан м бер сынык икмк тоттырды, – Шушында гына аша, тегелр крмсен. Аннан эшне двам итрбез.

Тнзил бер Надяга, бер икмкк карап алды.

– Аша, аша… – Дип елмайды хатын, – Монда сиа ти-ние юк.

Тнзил икмкне алып ашарга тотынды. Шул арада зе:

–  без кайда? – дип кызыксынды.

– Балалар йортында, – Надя крсенеп куйды, – Авыллардан ыеп шушында китерлр. Аннан тяп зур шрлрне приемнигына озаталар. Моны беркемг д йтм, зе ген бел.

Ччен такырга алса да Надя йбт иде. н ич, икмк бирде, сер блеш…

– Монда тормыш аяусыз, – дип двам итте Надя, – Балалар ике тркемг блен. Берсенд – инаятьчелрне балалары. Алар тртипсез, сугышырга, йберене талап алырга, кимсетерг ген торалар, моа трбиячелр д ирек куя. Икечесе – сяси тоткыннарны балалары. Алар тыныч, зара тату яши. Тик аларны трбиячелр д, инаятьче балалары да кимсет. Бйлнлр икн, авап кайтар. ебеп торса, тагы рнетчклр. Сиа сугалар икн, зе д сук. Монда шунсыз булмый…

Тнзил аны р сзен седерерг тырышып тылады. м зене коточкыч урынга элген алап телсез калды. Надя двам итте:

–  трбиячелр белн киресенч, тылашырга кирк. авап кайтармаска, кзлрен бик кренмск. Сяси тоткыннарны балаларын алар кралмый. ае чыкса-чыкмаса да рнетерг ген торалар. Аларны ачуландырмаска тырыш. Бу сзлр д икебез арасында гына калсын.

Кинт Надяны итдилеге юкка чыкты, аны йзенд Тнзилне нисенеке шикелле ягымлылык, наз чаткылары пйда булды. Ул кызга бер тын яратып карап торда да аркасыннан сйде:

– И, балакай… Ошады ле син ни чендер… Нык бул инде син, бирешмск тырыш, – тавышы да ылы, хстрлекле иде, – Ашап бетердеме? Яхшы, хзер фотографка барырбыз.

Кыз баш какты да ылы киемнрен киярг тотынды. Надяны сзлрен, аннан бигрк кыяфтен караганда, Тнзилне аяусыз тормыш ктчк иде. Коридорга чыгу белн ул моа тагын бер кат ышанды. Бер блмне ачык калган ишеге аша зе крде. Бер ханым нфртен тончыгып ысылдый-ысылдый кечкен малайны яаклый иде:

– Сасыгын эт баласы, син монда беркемг д киркмисе!

Тегесе шышый, тавышын чыгармаска, башкаларга ишеттермск тырыша, ханым аны саен котыра, аны тйгечли…

Надя Тнзил креп калсын дигндй беркадр тукталып торды да кызны кулыннан тартты:

– йд… – дип пышылдады ул. м Галина Герасимовнаны блмсеннн чыкканын креп, илтертеп алып китте. Фотограф блмсен керткч:

– Мен, сезг тагын бер эш, – дип кызны блм уртасында калдырды да чыгып китте.