ЛЯЛЬКА

 Ракета, якую напачатку ХІХ ст. сканструяваў Уільям Кангрыў (1772–1828).

[

←227

]

 Вятлянка – казацкая станіца ў Астраханскай губерні, дзе ў 1879 г. выбухнула эпідэмія чумы.

[

←228

]

 Рэпс (ад англ. reps) – баваўняная ці шоўкавая тканіна.

[

←229

]

 Клеменс Лотар Метэрніх (1773–1859) – славуты англійскі дзяржаўны дзеяч.

[

←230

]

 “Час мяняецца, і мы мяняемся разам з ім” (лац.).

[

←231

]

 Schlange – вужака, Baum – дрэва (ням.).

[

←232

]

 Арганізаваны Камітэтам дапамогі на карысць пацярпелых ад паводкі.

[

←233

]

 Горад у Венгрыі.

[

←234

]

 Тут: варшаўская лаянка.

[

←235

]

 Запусты – традыцыйная назва апошніх дзён перад постам.

[

←236

]

 Дзень пачатку Вялікага посту ў каталіцкім касцёле. Адзначаецца за 46 каляндарных дзён да Вялікадня.

[

←237

]

 Гаворка пра вельмі папулярны ў той час у Варшаве вінны склеп Антоні Стэпкоўскага.

[

←238

]

 Верш А. Міцкевіча “Сон” (Адэса, 1825). Пераклад Язэпа Семяжона.

[

←239

]

 “Час уцякае, вечнасць працягваецца” (лац.).

[

←240

]

 Мужчынскі плашч з накідкаю, які насілі на мяжы XIX i XX стагоддзяў.

[

←241

]

 “Бывай, місіс Іза, бывай…” (англ.).

[

←242

]

 Вершаваныя радкі з аповесці Нарцызы Жміхоўскай “Poganka” (1846).

[

←243

]

 Ваўняная ці ядвабная тканіна.

[

←244

]

 Псалом XCI у перакладзе Яна Каханоўскага, пазней перапрацаваны Францішкам Карпінскім.

[

←245

]

 Эрнэст Фейхтэрслебэн (1806–1849) – аўстрыйскі навуковец, доктар і пісьменнік, які ў сваёй працы “Гігіена душы” (1838) выкарыстаў ніжэйпададзеныя словы – выказванне Фрыдэрыка Шлегеля (1772–1829), нямецкага эсэіста-рамантыка, – у якасці эпіграфа для аднаго з раздзелаў.

[

←246

]

 Перайначаныя словы французскага філосафа Рэнэ Дэкарта (1596–1650): “Я мыслю, значыць, я існую” (лац. “Cogito, ergo sum”).

[

←247

]

 Купальня ў Ерусаліме, вадзе якой, паводле Евангелля, лекавыя ўласцівасці надаваў анёл.

[

←248

]

 Пачатковая габрэйская школа.

[

←249

]

 Арыя з оперы Фраманталя Галеві (1799–1862) “Жыдоўка”.

[

←250

]

 Даўняя крэпасць, пабудаваная палякамі ў вусці Днястра. У “Нябоскай камедыі” Зыгмунта Красінскага назва “Акопы Святой Тройцы” была ўжытая ў значэнні апошняга плацдарму арыстакратыі.

[

←251

]

 Размова, хутчэй, пра хімічны гармонік (полымя вадароду ў трубцы, якая выдае гукі).

[

←252

]

 З верша А. Міцкевіча “Да М***” (пераклад Максіма Танка).

[

←253

]

 Назва 20-капеечнай манеты (даўней – 40 грошай).

[

←254

]

 Паводле Евангелля, Хрыстос уязджаў у Ерусалім на асле.

[

←255

]

 Рэдактар “Газеты варшаўскай” у 1859 – 1889 гг.

[

←256

]

 Рэдактар палітычнага аддзела “Газеты польскай” у 1859 – 1889 гг.

[

←257

]

 “Хлеб, рыба, валасы” (лац.).

[

←258

]

 “Увесь я не памру” (лац.) – радок з оды Гарацыя.