Нататкі пра Шэрлака Холмса (зборнік)

Малады таўстун падвёў нас да невялікага надлому ўверсе агароджы. Кароткі зломак папярэчыны боўтаўся ў паветры. Холмс пацягнуў яго да сябе і крытычна агледзеў.

– Думаеце, гэта зламалі мінулай ноччу? Выглядае на даўні скол, праўда?

– Ну, цалкам магчыма.

– Да таго ж няма ніякіх слядоў з боку дарогі. Не, баюся, тут нічога цікавага. Вернемся ў спальню, працягнем расследаванне ў доме.

Персі Фэлпс перасоўваўся вельмі павольна, абапіраючыся на руку свайго будучага швагра. Холмс шпарка перасек траўнік, і мы з ім падышлі да адчыненага акна спальні, нашмат апярэдзіўшы астатніх.

– Міс Харысан, – вельмі настойліва сказаў Холмс, – вы мусіце заставацца на гэтым месцы ўвесь дзень. Нічога не павінна адцягнуць вас ад вашага паста. Гэта вельмі і вельмі важна.

– Канечне, калі вы таго жадаеце, містэр Холмс, – здзіўлена сказала маладая лэдзі.

– Ідучы спаць, зачыніце дзверы пакоя звонку і забярыце ключ. Абяцайце мне, што зробіце гэта.

– А як жа Персі?

– Ён паедзе з намі ў Лондан.

– А я мушу застацца тут?

– Гэта ўсё дзеля яго. Толькі так вы можаце дапамагчы яму. Хутчэй! Абяцайце мне.

Яна хутка кіўнула галавой на знак згоды акурат перад тым, як увайшлі яе брат і жаніх.

– Што ты тут хандрыш, Эні? – спытаў Джозэф Харысан. – Выйдзі пагрэйся на сонейку!

– Дзякуй, Джозэф, але ў мяне разбалелася галава, а тут прахалода.

– Што нам рабіць цяпер, містэр Холмс? – спытаў наш кліент.

– Нягледзячы на начны інцыдэнт, нам не варта забывацца на галоўную мэту расследавання. Вы вельмі дапаможаце мне, калі паедзеце з намі ў Лондан.

– Проста цяпер?

– Як толькі будзеце гатовыя. Скажам, праз гадзіну.

– Я магу ехаць зараз жа, калі мая дапамога сапраўды патрэбная.

– Вы нам вельмі і вельмі дапаможаце.

– Магчыма, мне давядзецца пераначаваць там?

– Я акурат збіраўся прапанаваць вам гэта.

– Значыць, калі мой начны госць зноў наведаецца да мяне, то пабачыць, што птушка выпырхнула з гняздзечка! Мы цалкам вам давяраемся, містэр Холмс, і будзем рабіць усё, што вы скажаце. Магчыма, вам хацелася б, каб Джозэф далучыўся да нас даглядаць мяне?

– О не, што вы, мой сябар Ўотсан – медык, ён цудоўна пра вас падбае! Калі вы дазволіце, мы паабедаем тут і потым утраіх выправімся ў горад.

Усё адбылося так, як і арганізаваў Холмс. Міс Харысан давялося застацца ў спальні згодна з ягонай просьбай. Я не мог зразумець, што задумаў мой сябар, хіба што ён хацеў разлучыць яе з Фэлпсам, які, радуючыся акрыянню і актыўным дзеянням, што чакалі яго ў Лондане, абедаў з намі ў ядальні. Холмс, аднак, здзівіў мяне і Фэлпса яшчэ болей, калі, праводзіўшы нас на вакзал і пасадзіўшы ў вагон, спакойна абвясціў, што не збіраецца пакідаць Ўокінг.

– Мне трэба праверыць некалькі дробязяў перад ад’ездам, – сказаў ён. – Вашая адсутнасць, містэр Фэлпс, паспрыяе маёй працы. Ўотсан, зрабіце ласку, прыехаўшы ў Лондан, выпраўляйцеся адразу на Бэйкер-стрыт і заставайцеся там з вашым сябрам, пакуль мы не сустрэнемся зноў. Як слаўна, што вы старыя школьныя таварышы і яўна маеце пра што пагутарыць. Размясціце містэра Фэлпса на ноч у свабоднай спальні, а я далучуся да вас за сняданкам, ёсць цягнік, які прыбывае на Ватэрлоа а восьмай.

– А як жа нашае расследаванне ў Лондане? – з жалем запытаў Фэлпс.

– Адкладзем яго на заўтра. Мне здаецца, цяпер я больш патрэбны ва Ўокінгу.

– Скажыце ўсім у Браярбрэ, што я вярнуся дадому заўтра ўвечары! – закрычаў Фэлпс, калі мы рушылі ад платформы.

– Я наўрад ці вярнуся ў Браярбрэ, – сказаў Холмс.

Ён бадзёра махаў нам рукою, пакуль цягнік набіраў хуткасць.

Мы з Фэлпсам усю дарогу абмяркоўвалі ўчынак Холмса, але не маглі патлумачыць новы паварот падзеяў.

– Я думаю, ён хоча даведацца як мага болей пра ўчорашняга начнога рабаўніка, калі гэта быў рабаўнік, – сказаў Фэлпс. – Як на мяне, гэта не быў звычайны злодзей.

– Хто ж тады гэта быў, па-вашаму?

– Магу паклясціся… магчыма, даюцца ў знакі мае слабыя нервы, але я перакананы, што за маёй спінай пляцецца сур’ёзная палітычная інтрыга, і я маю падставы думаць, што змоўнікі хочуць забіць мяне. Гэта гучыць пыхліва і абсурдна, але зірніце на факты! Чаму злодзей спрабаваў улезці праз акно спальні, дзе яўна не было чым пажывіцца, і чаму ў яго руцэ быў доўгі нож?

– Вы ўпэўненыя, што гэта не была адмычка, якой карыстаюцца ўзломшчыкі?

– Не-не, гэта быў нож. Я выразна бачыў, як бліснула лязо.

– Але чаму хтосьці так зацята пераследуе вас?

– Менавіта. У гэтым і пытанне.

– Што ж, калі Холмс таксама падазрае змову, гэта тлумачыць яго паводзіны, праўда? Калі вашыя падазрэнні слушныя і калі ён зловіць чалавека, які напалохаў вас уначы, гэта будзе вялікі крок у справе са скрадзенай марской дамовай! Не можа быць, каб вы мелі ажно двух ворагаў, адзін з якіх абрабаваў вас, а другі замахнуўся на вашае жыццё.

– Але Холмс сказаў, што не збіраецца назад у Браярбрэ.

– Я даўно яго ведаю, – адказаў я, – і ён ніколі не рабіў чагосьці, калі не было важкай прычыны.

На гэтым мы змянілі тэму размовы.