Читаем Описание Московии полностью

Эта провинция расположена на самом севере и некогда была владением новгородцев; имя свое она получила от протекающей по ней реки Двины. Сама же река называется Двиной от слияния двух рек — Юга и Сухоны. Ведь Двина по-русски означает «по два». После того как слились Юг и Сухона, эта река, получив название Двина, через сто миль впадает шестью устьями в Северный океан, который омывает Швецию и Норвегию. От города же Московии насчитывается до ее устья триста польских миль.

Хотя эта провинция тянется на сто миль, но совершенно лишена городов и крепостей, кроме крепости Холмогоры, города Двины, находящегося в центре области, и крепости Пинега, основанной в самых устьях Двины. Однако в ней очень много деревень, которые вследствие бесплодия земли, расположены на большом расстоянии друг от друга.

Жители же употребляют в пищу рыбу и мясо диких зверей разных пород, а для одежды — звериные шкуры; хлеба они совершенно не знают.

В приморских частях этой области они охотятся на белых медведей, которые водятся в море; их шкурами и шкурами различных других зверей жители уплачивают дань великому князю и поэтому они довольно часто ездят в Московию.

В самой области добывается много соли, и жители прилежащих областей обычно вывозят из нее соль.

ОБЛАСТЬ УСТЮГ

Двигаясь от Двины с севера на юг, встречаешь построенный на реке Сухоне город с кремлем — Устюг, от которого получила название и область. Отстоит он от города Вологды на сто миль, а от Белоозера на сто сорок. Называется же он Устюгом от слова «устье» (что по-латыни звучит ostium) и реки Юг, текущей с юга на север, в устье которой он был вначале расположен; но впоследствии он был перенесен в более удобную местность — на полмили выше ее устья, где она впадает в Сухону, но до сих пор именуется по-старому Устюгом.

Эта область платила некогда дань новгородцам. Жители ее почти совершенно не едят хлеба. Вследствие этого они питаются рыбой и мясом диких зверей. Язык у них особый, хотя больше они говорят по-русски. Соль они завозят себе из вышеупомянутой области Двины. Область изобилует всякой пушниной, особенно черными лисами, которых иногда сравнивают с соболями. Соболей же у них немного, и они не очень хороши.

VOLOCHDA PROVINCIA

Haec provincia inter Orientem et Septentrionem sita est, habetque civitatem ejusdem nominis et arcem, natura loci munitissimam, in qua magnus Dux Moscoviae thesauri sui partem temporis necessitatis condere solet. Abest autem a Jaroslaw 50 miliaribus Polonicis, a Bieleiezioro 40 eam fluvius Wolochda in Septentrionem ex Occidente fluens, praeterlabitur, a quo civitas ipsa et provincia denominata est.

In hac regione viatores certam itineris rationem, propter crebras paludes et fluviorum anfractus observare non possunt, tota enim palustrosa et sylvestris est, et quo ulterius progreditur, eo plures et inviae paludes fluviique occurrunt, quondam sub Novogardiae magnae ditione erat.

Waga fluvius, piscibus omnis generis abundans, inter Bieleiezioro et Volochdam in paludibus, densissimisque sylvis oritur, ac in Dwinam fluvium illabitur. Accolae autem hujus fluvii panis usum penitus ignorant, ferisque venatione partim victitant, pellibus vulpinis nigris et coloris cinericei abundant.

BIELEIEZIORO DUCATUS

Bieleiezioro, quasi dicas albus lacus, est regio ampla, una ex Ducatibus Russiae in Septentrione sita juxta lacum ingentem, a quo nomen ipsa regio et arx, civitasque traxit. Hujus Ducatus titulo magnus Dux Moscoviae utitur.

Hic autem lacus 13 miliaribus Polonicis in longitudinem, totidemque in latitudinem stagnat, et triginta sex fluvios excipit, unum vero duntaxat Sosna emittit, qui 15 miliaria supra Jaroslaw, et 4 miliaria infra Mologam civitates emensis, fluvio Wolgae celebri commiscetur.

In hoc lacu est arx natura loci munitissima, inexpugnabilisque, in qua Princeps Moscoviae thesaurum suum recondere solet, illicque tempore necessitatis hostibus urgentibus, velut ad asylum quoddam confugit.

Abest autem Bieleiezioro a Moscovia centum miliaribus a Novogardia magna totidem.

Regio pene toto palustrosa sylvosaque est, ideo viatoribus difficilem transitum praebet et haud commode ad eam, nisi stratis pontibus, concretisque glacie aquis pervenitur.

Hujus loci incolae proprio idiomate utuntur, sed nunc fere omnes Ruthenice loquuntur.

A lacu Bieleiezoro ad sagittae jactum est alius lacus sulphur copiose proferens, quod fluvius quidam ex eo emergens, seu spumas supranatantes secum defert.

In hoc Ducatu, Sinaus Varegus sorte sibi a Ruthenis concesso, primus consederat, cujus etiam fratres, unus in Pskovia Truvor nomine, alter in Novogardia magna Ruricz dictus (de quibus supra) imperabant.

ПРОВИНЦИЯ ВОЛОГДА

Перейти на страницу:

Похожие книги