Отчаяние (на каз.яз.)

райсысы р тауды мекендеген аза руларыны скерлері жиналанша, жаз ортасы да болып алды. Жт жеті аайынды дегендей, Араны жауынды-шашынды мезгілі биыл жылдаысынан ерте тсті. Смеке скеріні тегіс жиналуын ктпей, Батыр Баян ш мы салт атты ыай мен сыай ер жігіттерден рылан жау жрек олмен Сыр бойына беттеді. Блар сапара шыар алдында ана Смекені слемін алып, Кіші жзді ханы білайыра шабарман жіберілген. Екі ханны удесі бойынша аза олы арашаны орта шенінен алмай Шиелі мен Жааоран арасындаы Сыр бойында бас оспа-ты. Осы арадан ел болып бірігіп, жоара арсы аттанба еді. Жері шалай Ара жігіттері дл бгін-ерте жинала алмайтындарына кзі жеткен Батыр Баян, білайырмен кездесетін мезгілдері таяп аландытан, «Араны скеріні алды келе бастады» деп Кіші жзді кілін ктере тру шін, зі дейі брыныра шыан. Бл Ккше теізді жаалай аратауды теріскей тсына жеткен кезде, Смеке де жиырма бес мыа жуы олмен Нрадан озалан.

Аылымен, ерлігімен емес, байлыымен ер арасындаы тартыста зін жатайтын шынжыр бала шбар тс шонжарларды демеуімен кзге тскен Смеке, Болат хан ауыралы бден лепіріп алан. ткен жылы ана кенжесі даймендені Бкей слтанны рпаына йлендіріп, Їш жзді шаыран лан-асыр тойды ызуы басылмай, лі ккіп жрген Смеке ыралып-жыралып алы олмен жорыа аттананша, ырды боранды-шашынды, желі менінен тетін ара суы кзі де басталып алан-ды. Ккше теізге жетіп, оны кнбатысы мен Сыр бойына арай беттеген кезінде, бкіл аза жеріні арам, ызылм, Сарымын дл осы тса келіп йгісі келгендей, адам айтысыз ара дауыл соты. Аспана ктерілген м, топыра, иыршы тас, тбірімен жлынан баялыш, жыыл, абатан дние жзі крінбей кетті. йір-йірлеп матастыр- ан жылыны кей тобы жел тіне шыдай алмай ыуа айналды. Тек мір бойы жылы баып скен Ара жігіттеріні ерекше ерлік имылдарыны ара- сында ана аман алды. Бл ара срапыл екі кн дегенде зер басылан. Азыа деп айдап шыан отан-отан ойды брі тегіс ырылды. Тек тйелерге артан бидай, тары, рт, жент, май аман алды. ол айтадан озалды. Брыны таыр дала енді атты шашасына дейін кмілген ма айналып, жайылыса йренген жйріктер ждеп-жадап, сегізінші кн дегенде Сырды теріскей тсына Амешіттен бір кндік жерге кеп тотады. Смеке осы арада ер ажап тастаан аттарды жарасына май жаып, бден ажыан жігіттерін тынытырып алу ойымен сл аялдады. Осы арада сол Сыбан Раптанны скері білайыр олымен Жааоран маайында кездесіп, атты ырын соыс бол- анын, білайыр олы жеіліп кейін айтанын естіді.

Сыныа сылтау іздеп келе жатан Смеке енді жалт берді. «ыс болса келіп алды. Жоар скері де рысын тотатады. Ара жаа брібір беттемейді. зіміз барып тиісуіміз — шын аылсызды болар. білайырды олын жеген Сыбан Раптан, бізді жадап-ждеп зер жеткен скерімізді быт-шытын шыаруы даусыз. Текке римыз. Одан да «есі барда — еліді тап» деген, боса ырылмай транда елімізге айтайы. дай бйырса, жоармен келесі жазда кездесерміз. Оан дейін алы ол жинап, бден мыталайы» деді Смеке. Шынжыр бала, шбар тс ру басшылары бл кеесті малдады. Расында да Смеке скері, осы кйінде Сыбан Раптана арсы шыар болса, текке ан-жоса болатыны айдан аны еді. Бір жаынан, білайыр олыны кейін айтаны Ара жігіттерін рухани лсіретсе, екінші жаынан, алыс жолдан жадап-ждеп келген лсіз жрт мздай боп дайындалан, здерінен екі есе кп Жоар скеріне ттеп бере алмайтыны да ха. Креске тсуге дрмені жетпесе р жректілік кімді мрата жеткізген. Ара жауынгерлері Сыбан Раптанмен кездеспей кейін айтты.

ыры мы олмен Сыбан Раптанны келе жатанын Гуардан естіген білайыр дабыл атырып бар скерін сапа трызып, «туекел!» деп Сыбан Раптана арсы жрген. Бл жолы Сыбан Раптан емес, оны білайыр ойламаан жерден шапты. скері шбалаы келе жатан Жоар онтайшысы ктпеген жерден тиген жаудан шу дегенде сескеніп ап, сл кейін шегінсе де, аза олыны анарлым аз екенін кріп, тез-а есін жиан. Жоар скеріні соы шептері де жетіп, Кіші жзді жігіттері анша ерлік крсетіп арсыласанмен де, ерікке оймай, аза скерін кейін арай ыыстыра тскен. Енді бларды жеуге айналдым ой деп, аыры имылына кіріскен кезде, кенет «абанбай!», «абанбай!» деп рандасып, амыс арасынан абанбай батыр бастаан Найманны екі сан олы Жоар шебіне дл кпе тсынан тиген. уелде Араны алы скері келіп алан екен деп абыржыан Сыбан Раптан, бйірінен тиген жау жаадан жеткен шаын жаса екенін тсінісімен, тез-а бойын жинап алан.