Жігіт жауап айтарып лгерген жо, жанымда тран аза ызы бір-а атылып ттынны жанына барды, мен оны жоары ктерілген олынан жар еткен алмас кездікті кріп алдым. Жгіріп жанына жеткенімше, ол олындаы кездікті ттын жігітке сілтеп те лгірді. Жігітті таымына ыл брау салып тран мені жігіттерім не боланын байап та лгірген жо. Ттын жерге сл лады. ыз кездігін дл жрек тсынан адапты.
— Сосын?!
— Сосын не болсын… Смеке скеріні бл араа ашан келетінін біз біле алмай алды. Мен енді ызды лтіргім келмеді. Елді намысы шін андай иындыа болса да шыдайтын айсар слу еліні намысыны алай тгілгенін з кзіменен крсін деп, дейі тірі сатаым келді. ол-аяын кісендеп, сендер жеткенше, тнімен кзетіп шыуды нкерлерге бйырдым.
— Сосын?! — Б жолы Сыбан Раптанны даусы темір тор ішінде трып ызаланан жолбарысты гріліндей тым атты шыты.
— Сосын… Сосын Шгерек ноян мен барлауа кеткенде, кзеттегі Меркіт жігіттеріне бйры беріп, ызды ол-аяындаы кісенін алдырып босатып жібереді… Шгерек нояна ыз: «Егер тірі кездессек, бл жасылыыды теймін» деп раметін айтып, атына мініп, білайыр ханны скеріне арай бір-а тартыпты.
— Демек, білайыр хан бізді келе жатанымызды біледі екен ой?
— рине.
— ап! Сосын?!
— Сосын… мен Шгерек нояннан ызды неге босатты деп срадым.
«ызды мен босатпаанымда, сен оны брібір лтіретін еді ой» — деді ол. Мен: «лтірсем ше?», — дедім. Ол «Одан зімні лгенімді арты крдім», — деді. Мен: «ызды лтірмей-а зімні аа-інілерімні біріне беретін едім ой», — дедім. Ол: «Онда мен сені де, зімді де лтіретін едім», — деді. Сонда ана барып мен Шгерек ноянны ол ыза шын ашы болып аланын тым. зімді-зім стай алмай, оны лім жазасына бйырдым…
— Бекер еткенсі… ке онтайшыны шешімін кту керек еді…
Баанадан бері сазара сйлеп тран Хоча:
— ке, менде де жрек, сезім, намыс бар емес пе? — деп, кіріп оя берді.
Тас жрек Сыбан Раптан ызыны Шгерек ноянды аншалыты жасы кріп келгенін енді ана тсінді.
— зі емес пе еді оан шыпаймын деген? — деді ол кенет сл босасып. — Ж, болды, ондай жігіт сені бір тамшы жасыа трмайды! Бкіл жо- ар халыны тілегін бір ызды слулыына сататын бала сірген Дода Жорд- жиды з обалы зіне!
онтайшы кілт брылып, жуан амыт аятарыны кшесі біріне-бірі тиіп, атына арай жре берді. Тек атарып ойан ер басынан тізгінін алып, аяын зегіге сала беріп, баласы алден Церенге:
— Хоча аза ызын лтірідер дегенде, лтіртпей тірі алып алан Меркіт жігіттері бірі алмай осы арада ажал тапсын! — деді.
— п!
— онтайшы алпыстан асып кеткеніне арамай, бла йры торы айырына, зегісіне аяы тиер-тиместен ырып мінді де, батыса арай желе жортып жре берді. Хоча мен Ренат соынан ерді. Бгінге дейін Жоар еліні жеісі шін жан иып келген жетпіс жігітті бір ст ана кілшек боландары шін лім жазасына бйыран Сыбан Раптанны атыгездігінен жаны тршіксе де, Ренат зінше тжырым істеді: «згеге мірін жргізем деген адам осындай тас жрек болуы керек. Бндай болмаан кнде Шыысхан лемні те жартысын басып ала алмас еді» деп ойлады.
Хоча тобына кездесіп, Шгерек ноянны ліміне себепкер болан — ерлігімен жрт кзіне тсе бастаан Бсентин Малайсарыны арындасы Гуар еді. Арын руыны бір тармаы Бсентин ол кезде лытау тірегін жайлайтын. Маайында сауда-сатты ететін лкен шаар болмаандытан, лытау, Арынаты маайындаы алы аза ауылдары Тркістан, Ташкент алаларына кіре тартып, жн-жрасын, тері-терсегін, кейде йірлеп жылысын, отандап ойын айдай кеп, базарларына сатып, дкендерінен ант-шайын, киім-кешегін, ала берді, аыреттік бзіне дейін алып айтатын. Кей жылдары бндай ала шыан керуендер Бхар, Хиуаа дейін де баратын. Биыл Малайсарыны ауылы Тркістан базарына керуен тартан. Келер жылы Есіл бойындаы бір ауатты адамны баласына бермек боп отыран Гуарды ке-шешесі, тты жеріне онар алдында рбыларымен барып бой жазып айтсын жне з кіліне наан жасауын алсын деп, керуенге ілесіп саяхат рып бара жатан бір топ ыз-бозбалалара осып жіберген.