Synnynpe"an loaittih blina, i ken tulou ezm"aizikse pertih – zenihy, neidizet primecaitih.
Synnynmoan aigah ei stiraitu suurii stirkoi, lattieloi ei pesty.
Сюндю слушать уже вечером ходили, поздно, когда в деревне уже спать уложатся… Где-то слышно: лошади едут, колокольчики слышны, а где-то: доски строгают, гроб делают – значит, покойник будет. После войны этого уже не было. На улице где-нибудь слушают, поближе к дому куда-нибудь идут, присядут и слушают. Круг ещё обводили…
День Сюндю перед Рождеством. Тогда, говорят, Сюндю спускается с неба. Когда идут слушать Сюндю, матом не ругаются, весь день надо провести спокойно. Только тогда идут слушать Сюндю. А сейчас Сюндю не слышно! А раньше, говорили, было слышно.
В день Сюндю пекли блин, и кто придет первым в дом /из молодых людей/ – тот и жених, девушки примечали.
Во время земли Сюндю больших стирок не стирали, полов не мыли.
47
Synnynmoan aigu – se Rastavan aigah… Synnyn leib"asty pastettih. Kyrze"a loaittih, suurdu, kaikel riehtil"al – Synnyl hattarat varustan, ainos sanottih. Sy"odih niidy… A Synnyn leib"asty hranittih kodvan aigoo, a konzu on suuret tulenisk"ot, daaze ikkunat pandih. Ristuleib"aizii da Synnynleib"aizet. Synnynleib"aizel euluh ristoo.
Synnynmoan aigoa ligaroaduu ei nimid"a roattu. Kuvottih, a villoa ei kartattu, ei kezr"atty. Eigo ligasobii pesty.
Babkat k"aydih Syndyy kuundelemah, sit tullah: “Oi, kuului, kuului!“
Время земли Сюндю – это в период Рождества… Хлебец Сюндю пекли. Блины пекли, большие, на всю сковороду: «Для Сюндю портянки готовлю», – говорили. Ели их… А хлебец Сюндю хранили долгое время, а когда сильные грозы и молнии, даже на окно клали. Крестовые хлебцы да хлебцы Сюндю. На хлебце Сюндю креста не было.
Во время земли Сюндю никакой грязной работы не делали. Вязали, а шерсть не чесали, не пряли. И грязную одежду не стирали.
Бабки ходили Сюндю слушать, потом приходят: «Ой, слышно было, слышно было!»
48
Sv’atkat ollah 7 janvar’a da 14 lopeh.
Synnynmoan aigoa sanottih. Sil aigoa my"o jo stirainuh emmo, ei pest"a annettu. Se jo veziristu, se vezi konzu jo ristit"ah, sit jo…
Min"a mustan rist’oil pastoin, moine pieni leib"aine ristankel nenga. Ristuleib"ainkel menet, sit risfoi andav mid"atahto podarkoa. Minul andoi, mustan, risfoi lentockat… Ristuleib"aine. Se on ned"ali j"alles Rastavoa.
Synnyn vai’l’oidu, Synnyn hattaraa – en musta.
Syndy moal on… Se on – meidy varoittih ainos: nyg"oi Syndy moal heittyi, ei pie nimid"a pahoa roadoa – lapsil. Sid"a my"o varaimo, sto y"ol"oil emmo k"avellyh. Vieri gu heinysoatto.
Riiheh k"aydih Syndyy kuundelemah. Istuvutah sie da pimies. Vahnemhat tyt"ot meidy ei otettu.
Tiesoaroil kuuneltih, kus on kolme dorogoa. Tyt"ot koukul ymb"ari loaittih kruugu, istuttih kruugas.
Святки e 7 января да 14 заканчиваются.
О времени земли Сюндю говорили. В это время мы уже не стирали, и мыть не давали. Это уже когда Крещенье, когда воду освятят, тогда уже…
Я помню, для крёстной пекла такой маленький хлебец, крестик так. С крестовым хлебцем идёшь, и тогда крёстная даст какой-нибудь подарок. Мне, помню, крёстная дала ленточки… Крестовый хлебец. Это через неделю после Рождества.
Блины для Сюндю, портянки Сюндю – не помню.
Сюндю на земле… Это есть – нас всегда пугали: сейчас Сюндю на землю спустился, не надо ничего плохого делать – детям. Этого мы боялись, поэтому по ночам не ходили… Катится, как копна сена.
В ригу ходили Сюндю слушать. Сядут там, да в темноте. Старшие девушки нас не брали.
На перекрёстках слушали, где три дороги. Девушки вокруг кочергой делали круг, сидели в кругу.
49
Ennen Ve"and"oin aigah ei nimid"a pahoa roattu. Eigo sporii, eigo nimid"a pahuttu sanuo. Synnynmoan aigah zamecaitih, stoby ylen "aij"al ei lomista, da kolToo. Min en"amb"al kolTanet da lomizet, znaacit se elaigu rodieu tooze lomuu da… Synnynmoan aigu staraijah hillemb"ah ele"a.
Da vie sanotah, sto ylen "aij"al vessel"ah da komizet da lomizet, Syndy ei sin"ape"an kuulu. Syndyy tahtonet kuulla, sit sin"a pe"an pid"ay olla hilTah. Da, eiga Syndy ei kuulu…
A Syndy, sanottih, se on senmoine suuri gu hyv"a, suuri heinysoatto. Kai, sanou, hovut salboau… A toici sanotah, gu tiedoijah, pahus tulou heinysoatonnu. Pahus. Daaze, sanotah, icekseh heinysoatto tulou i pr’aamo sinuh. Se on paha, paha. On posloovitsu moine: “Necie ukses tulou gu suuri Syndy!“