Аннан со улын сак кына ктреп, стенада эленеп торган фотография янына алып килде. Малай аны шундук таныды. Бу – теге ир иде.
– тт, тт…—дип кабатлады ул, бтен хислрен ле зе белгн берднбер сзг сыйдырып, – тт, тт…
«тт»не тагын елмаюына, ктреп алуына мете зур иде Искндрне. Ул млдерм тулы кзлрен д алмыйча ктте.
Тик рсемдге кеше елмаймады, башын аны ккрген куеп ирклмде, ул бер хрктсез тора бирде.
– тт! – дип тамак тбе белн кычкырды малай, аны йокысыннан уятырга телгндй, – Т-т!
м аа озак кына карап торды да кинт сытылып елап ибрде. нисе д бар гдсе белн сулкылдарга тотынды.
Бу хллрне чынлап та шулай булганына кайвакыт ул шиклнеп т карый. ле бишект ген яткан малайны барсын да шулай ентеклп хтерли алуына акылы белн бик ышанып та итми, мма келе белн ышана, келе белн моа тамчы да шиклнми, икелнми.
Кел алдый белми дилр бит.
Шулайдыр.
Аннан со, ул тагы бер нрсне ачык хтерли. Авыл читенд ген атлар абзары бар иде. Кндезен атлар ктг кит, урам малайлары шунда ыйналып сугыш уйныйлар, аларны кычкыруыннан бтен тир-як гр килеп тора иде.
Искндрг инде иде-сигез яшьлр тирсе булгандыр. итезлеге д, кче д ярыйсы ук, башы да йбт эшли – шуа кр иптш малайлары аны бик ихтирам ит, нинди хлг ген юлыксалар да аны башлык булуын берсзсез таныйлар. Искндр, тыштан сер бирмск тырышса да, келеннн моа чиксез горурлана иде.
Алар шулай кн озыны дньяларын онытып уйныйлар да, кич итг, ти-нилре эштн кайтып лгергнче, йлрен таралалар. м яадан кабат чыгалар, кичке ашны ашап, яа кч туплап, тн уртасына кадр уйнарга зерлнеп.
Ул кнне никтер, уен белн артык мавыгыпмы, вакытны ничек ткнен д сизмделр. Бары тик кпер башында тилре кренгч кен, барсы да уеннарын ташлап, бер мизгелг тынып калдылар м тиздн,сз берлшеп куйгандай, барсы бер юлы, тилре каршысына йгерделр. Кпер башы малайларыны бтенесене д тисе тракторда эшли, м барсы да бер тирд эштн кайта иде. Искндр д алар белн берг йгерде. тилре аларны ктеп торды да, ркайсы шатланып з улын ктреп алды, м капка тбен иткнче шул рвешле алып кайтты. Бары тик Искндр ген берьялгызы торып калды. Аны гына кочаклап, ктреп алучы булмады. Аа хтта игътибар да итмделр. йтерсе, ул бу дньяда бтенлй юк иде.
Малай, челпрм килгн хислрене кыйпылчыгын йргеннн чпли-чпли, алар артыннан ялгызы атлады. Ул, моа кадр башлык булып йргн малай, иптшлрен д, аларны тилрен д, гомумн, беркемг д киркми иде. Ул беренче кат зене ятимлеген тойды. Ул беренче кат зене тисезлеген рнеде.
м елады.
Мин бит сиа китмск кушкан идем. Ник китте д кабат ник кайтмыйсы?! Син кирксе миа, белсеме… Син шулкадр миа кирксе бит, син шулкадр миа кадерлесе… Кайт си миа кабат… Сагындым бит… Синнн башка яш шундый кыен…
* * *
Медицина-эшкрт згене салкын бер блмсендге кушеткада язучыны ушсыз гдсе ята иде. Аны тикшерерг ч милиция хезмткреннн торган махсус комиссия ыелды.
– Юк, таблеткаларны тиешле клмд кулланмаган, – диде Клара. Аны тавышында да, з-зен тотышында да ниндидер сер тгллек, хиссезлек сизел, ирексездн:«Хатын-кыз бит… Хатын-кыз болай булырга тиеш тгел бит…» – дип уйларга мбр булырлык иде. м болай уйлаган кеше хаклы да булыр, чнки бу ханым кптн инде хатын-кыз тгел, бу ханым кптн инде милиция хезмткре иде. Милиция лладларына нфрт хисе рхст ителс д хатынны кыяфтенд ул-бу сизелмде.
– Бу бнд инде кптннн таблетка кулланмаган.
Комиссия башлыгы дшмде. Ул бу ханымны з эшене остасы икнен яхшы бел иде. Ул т д салкын бер битарафлык белн кессеннн акча пачкасы тартып чыгарды да аны язучыны борын тбен сузды.
Язучы йокы аралаш тертлп куйды.
Тчкерде.
– Ул акча исен сиз…– диде комиссия башлыгы ниндидер яшерен мет белн,– Ул сиз…
Акчаны язучыны борын тбенд бераз тотты да почмакка атып брде. Хзер нрс булачагын ул чамалый иде.
Ул инде монда беренче ел гына эшлми, ул инде з нренд бернич пот тоз ашаган кеше, бер гнасыз, бер гаепсез кебек кренгн алла бндлрене д акча исе алдында бгелеп тшен, ул гына да тгел, аларны кз алдында эреп югалуын, бтенлй башка кыяфт алуын бел иде.
Ул язучыга карап алды.
Тчкер.
Хзер акырын гына башын ктрчк. Торып утырачак. м блмдге беркемне д крмич акча яткан почмакка омтылачак. Мен шунда инде и кызыклы мизгел! Комиссия башлыгы аны чыраена тибчк, бнд кабат з урынына егылачак, лкин аяк-кулларыны богаулы икнен д сизмич кабат шунда омтылачак. Лкин бу юлы комиссия рисе аа тырнагы белн д чиртми, бнд з омтылышыннан зе абынып егыла м кара канга бата.
Кара канга…
м кан катыш макасын йота-йота почмакка шуыша.
Кеше мескенлегене и гзл мизгеле!
син иплп кен килеп аны илксен басасы.
ул моны сизми.
Ул шуыша.
Акча ягына.
син аны канлы мака эчеп, аяк-кулларын кысла кебек итеп бер урында тапанганын лззтлнеп, бераз елмаеп карап торганнан со, аз гына читк китсе д калын табанлы кн итеге белн эчен тибеп чалкан йлндерсе. м и кызыгы башлана. Ул (куллары артка каерылган, аяклары тышауланган мхлук) чалкан яткан килеш акча ягына шуыша.
Мен кайда кеше асылы!
Трибуналардан акыллы сзлр сйлгн адм баласыны чын йзе мен кайда чагыла!
Акыллы китаплар язып, кешене дпк, тртипк, уйланырга йдгн шхесне асылы мен кайда!