Саха сирин дьулаан т?бэлтэлэрэ

Сэрэппиин киэ?элик, к?н киирэн эрдэ?инэ, ити алааска тиийэн кэлбит. Ки?и у?уо?ун аттынан айаннаан и?эн к?рд???нэ, арай биир дьахтар, киниэхэ к?хс?нэн буолан, батта?ын тараана олорор эбит. Сэрэппиин туох дьиибэ дьахтара куттаммакка, ки?и у?уо?ар кэлэн батта?ын тараана олордо?ой диэн м???ттэ саныыр. Арыый ???э тахсан эргиллэн к?рб?тэ, бэрт соторутаа?ыта ку?а?аннык ?лб?т Киристиинэ диэн эдэр дьахтар эбит. Сэрэппиин дьиэтигэр, бы?а холоон ?с килэмиэтир курдук сири, хайдах тиийбитин да ?йд??б?кк? хаалбыт. Олус куттанан, уолуйан с?рэ?э ыалдьан ?л? сыспытын ?р???йб?ттэрэ.

Бу кэнниттэн бокуонньук илэ сылдьан бар дьонун куттаабыта, ол сайын дьон-сэргэ киэ?э та?ырдьа тахсалларыттан саллар буолбуттара. Киристиинэ к?м?лл?б?т сирин ту?аайыытынан дьо?ус холорук кэлэн, олорбут дьиэтин хайысхатынан с?тэрэ. Кини дьиэтигэр со?отох о?онньор олорбута, ол эрээри бокуонньук т??н ахсын кэлэн дьиэтиттэн холдьохсоруттан, кутталыттан ол дьиэттэн к?сп?т. Ол сайын мин Уолба?а сайылыы сылдьарым, эбэм уулусса?а мээнэ оонньото та?аарбата. Киристиинэни ынахтарын хомуйа сылдьар дь??гэтэ к?рс? т?сп?т?н ту?унан кэпсэл баара. Ол кэнниттэн ол дьахтар барахсан у?уннук балыы?а?а сыппыта.

?сс? дьиктитэ диэн, та?а?ас тиэйэн а?албыт нуучча суоппардара дьахтары к?р?лл?р?н ту?унан кэпсииллэрэ. Арай, айаннаан истэхтэринэ, ки?и у?уо?ар эдэр дьахтар батта?ын тараана олорор ???. Ону к?р?н туох буолбут дьахтарый, куттаммакка ки?и у?уо?ар тахсан батта?ын тараана олорор диэн с???нн?р, олохтоохтортон ыйыталаспыттарын ту?унан кэпсииллэрэ.

Ити курдук дьон-сэргэ санаата айманан, олус куттанан олорбуппут. Эбэм оло?у олорбут, саастаах ки?и сиэринэн м???ттэрин ?йд??б?н: «Бэйэтин дьа?аммыт ки?ини дьону кытта биир сиргэ к?мп?ттэрэ итинник буолла, ?сс? сулустаан, былаахтаан буолан», – диирэ. Былыр ?б?гэ сиэринэн итинник т?бэлтэ?э ки?ини умса к?м?лл?р? ???.

К?н-дьыл баран испитэ, кы?ын аа?ан, саас буолбута.

Сэрэппиин а?ата Тэрэнтэй диэн кырдьа?ас хомуньуус хорсун санааны ылынан, хас да киилэ туу?у атыыла?ан, дьахтар к?м?лл?б?т буорун ?рд?гэр куппут. Туус хаары кытта ууллан буорга и?иэхтээ?э…

Дьэ, ол кэнниттэн эрэ кимиэхэ да к?ст?бэт буолбут.

Илдьэ барыы…

Дэриэбинэ?э биир кырдьа?ас со?отох о?онньор олорбут. Олорор дьиэтэ со?отох ки?иэхэ киэ?-куо?, улахан эбит. Ол да и?ин, со?ото?ун тэ?ийиминэ да буолуо, биир хо?угар балыы?а?а быраактыка?а кэлбит кыы?ы олохтообут. Дьиэтигэр до?ордоммучча, санаата к?т???ллэн, кэпсэтэр ки?илэнэн, о?онньор сэ?энэ-сэппэнэ ?ксээбит.

Биир кы?ы??ы ыкса киэ?э кыыс балыы?атыттан кэлэн, тэлгэ?э?э киирэн и?эн и?иттэ?инэ, тэйиччи со?ус ки?и хаамарын курдук, хаар кыычыр?аабыт. Хабыс-хара?а буолан туох да к?ст?бэт эбит. Кыыс о?онньор ону-маны бэрийэ та?ыста ини дии саныыр. Ол эрэн эдэр кыыс чуор кулгаа?ынан и?иттэ?инэ, ол хаамар ки?и олус ыараханнык тыынар, эмиэ да ынчыктыыр, эмиэ да тыынын былдьа?ар икки ардынан ыарахан ба?айытык бопторор курдук эбит. Кыыс куттанан: «Ким?инээй?» – диэн ??г?л??р. Ону кытта били ыараханнык тыынар курдук тыас тута с?тэн хаалар. Кыыс со?уйан, турбахтыы т??эн: «Хайдах-хайдах ба?айыный, эчи дьиктитин», – дии санаан баран, дьиэтигэр киирэн хаалар. Дьиэлээх о?онньор отой да та?ырдьа тахсыбатах эбит, с???р?йэн эрэр о?о?ун уотун иннигэр туох эрэ ыар санаа?а баттаппыттыы туттан, кэри-куру буолан олорор эбит. Кыыс, т??? да эдэркээн саастаах буоллар, о?онньор барахсан туохтан эрэ санаата т?сп?т?н бэлиэтии к?р?р уонна кырдьа?ас ки?ини куттаамаары, тэлгэ?э?э ким эрэ ыараханнык тыыммытын, хаары хаачыр?атан хаампытын кэпсээбэт.

Киэ?ээ??и а?ылыктарын а?ыы олорон, аны ыалдьыбыт дуу дии санаан, кыыс ыйыталаспытыгар о?онньор маннык кэпсээннээх буолан, дьукаа?ын, эдэр кыы?ы, дэлби куттаабыт, уйул?атын хамсаппыт:

«К?н?ск? а?ылыгым кэнниттэн ?гэспинэн барбах утуйа т??эн ылбытым, т??лбэр былыр ?йэ?э, инньэ с??рбэччэ сыллаахха, ?лб?т быраатым к???ннэ. Туох абаа?ы ку?а?ан билгэтэ буолла, миигин кытта барыс диэн ы?ыра сатаабытын аккаастанным», – диэн.

Ол т??н кыысчаан о?онньор кэпсээниттэн уйу?уйан, уута к?т?н утуйан быстыбат. Н???? хоско утуйа сытар о?онньор тыынара бу баардыы и?иллэр. Т??? ?р кэм ааспыта буолла, арай та?ырдьа кыыс утуйар хо?ун т?нн?г?н аннынан эмиэ маа?ы??ы курдук хаар хаачыр?аабыт. Субу баардыы, хантан эрэ олус ыраах сиртэн а?ылаан-мэ?илээн, с??рэн кэлбит ки?и курдук, ыарахан ба?айытык ки?и тыынара и?иллэр. Кыыс, олус к??скэ куттанан, суор?анын ыга тардынан баран сытар. Арай и?иттэ?инэ, хаар хаачыргыыра уонна ыараханнык тыыныы о?онньор сытар хо?ун т?нн?г?н та?ыгар и?иллэр. Холкутук тыынан утуйа сыппыт о?онньор тыынара ыараан, оронугар дэлби м?хс?н, мэктиэтигэр хардьыгынаан тыынар курдук буолар. О?онньору ??г?лээн у?угуннарыан ба?арар да, к?ст?бэт «ыалдьыт» ыарахан тыына субу баар курдуга…

Ити курдук, т??н? бы?а кутуйах иинин кэ?этэн, куттал б???н? к?р?н, к?н?ск? сылаата баттаан, кыыс барахсан утуйан хаалаахтыыр…