Somero Esayi da Albert Camus, tradukita ad Ido

L'ankore yuna voyajanto anke remarkos ke la mulieri ibe es bela. La maxim bona observeyo es la teraso dil Café des Facultés, en la Rue Michelet, en Aljer, sundie-matine en aprilo. Kohorti de yuna mulieri, sandali surpede, portante brilanta-kolora robi, promenas alonge la strado. On darfas admirar eli sen-inhibe: pro to eli es ibe. Che Oran la Cintra-drinkeyo en la Bulvardo Gallieni es anke bona observeyo. Che Constantinople on povas cirkumpromenar la orkestro-kiosko. Ma nam la maro distas ye centi de kilometri, ulo mankas che la homi quin on renkontras ibe. Generale, e pro ca loko geografiala, Constantine ofras plu poka atraktivi, malgre ke lua tediveso havas plu delikata qualeso.

Se la voyajanto arivas dumsomere, unesme lu mustas irar al plaji qui cirkondas l'urbi. Lu vidos la sama yuni, plu dazlanta nam min vestizita. La suno lore donas a li la somnolanta okuli di granda bestii. Ta-relate la plaji di Oran es maxim bona, nam naturo e mulieri amba es plu sovaja ibe.

Por pitoreskeso, Aljer ofras araba-urbo, Oran ofras negro-vilajo e hispana distrikto, Constantine ofras juda quartero. Aljer havas longa koliaro de bulvardi alonge la maro; on mustas promenar ibe dumnokte. Oran havas poka arbori, ma la maxim bela stoni en la mondo. Constantine havas suspenso-ponto ube la modo es fotografesar. Ye tre ventoza dii la ponto ocilas super la profunda ravini dil Rummel, ed on sentas danjero.

Me rekomendas al sentiva voyajanto, se lu vizitas Aljer, ke lu drinkez anisette sub la arki cirkum la portuo, lu irez dummatine a La Pêcherie e manjez freshe-kaptita fishi grilita sur ligno-karbono-furneli; lu askoltez araba muziko che mikra kafeerio en la Rue de la Lyre, la nomon dil kafeerio me obliviis; lu sidez surtere ye sis kloki vespere baze dil statuo dil Duko di Orléans en Guvernerio-Placo (ne pro la duko, ma nam homi pasas, ed esas plezanta ibe); lu dejunez che la Padovani-restorerio, sorto di danseyo sur stelti, an la litoro, ube la vivo es sempre facila; lu vizitez la araba tombeyi, unesme por trovar kalmeso e beleso ibe, pose por vere apreciar la desnobla urbi ube ni amasigas nia mortinti; lu fumez sigareto en la Rue des Bouchers, en la Kasbah, inter la spleni, hepati, *mezenteri e sangifanta pulmoni (la sigareto es necesa, nam la mezepoko forte odoras).

Cetere, on mustas povar maldicensar Aljer kande en Oran (insistar pri la komercala supereso di Oran kom portuo), mokar Oran kande en Aljer (ne hezitez aceptar l'ideo ke le Oranais 'ne savas vivar') e, lor omna okaziono, humile agnoskar la supereso di Aljer kam kontinentala Francia. Lore on povos apreciar la reala supereso dil aljeriano kam la franco, lua senlimita jenerozeso e lua natural gastigemeso.

Forsan hike me povus cesar ica ironio. Nam on parolas maxim bone pri ulo amata per parolar pri ol lejere. Pri Aljeria, me sempre timas apogar me sur ica interna harmonio, la blinda e serioza kansono di qua me konocas tante bone. Ma adminime me povas dicar ke ol es mea vera lando, e ke omnaloke en la mondo me rikonocas lua filii e mea frati per l'amikala ridado qua sizas me kande me renkontras li. Yes, to quon me amas pri l'urbi di Aljer ne deskonektas me de lia habitanti. Pro to me preferas esar ibe lor ta vesper-kloko kande la butiki e kontori ekvarsas aden la stradi, babilanta turbo qua fluas til la bulvardi apud-mara. Ibe ol taceskas dum noktesko, e dum ke la lumi de-ciela, del fari en la bayo e del strado-lumi, mixas su lente aden la sama ardoro. Tota populo lore stacas meditante an la litoro, e la turbo disiras aden mil solesi. Lore komencas la granda Afrikana nokti, rejal exileso, e l'exalteso di desespero qua vartas la sola voyajanto.

No, on certe mustas ne voyajar ad-ibe se on sentas tepida kordio ed onua anmo es febla e fatigita! Ma por ti qui kustumas vacilar inter yes e no, inter dimezo e noktomezo, inter repugneso ed amo, e fine por ti qui amas funero-fairi alonge la litoro, flamo vartas li en Aljer.

1947

(Tradukita da James Chandler.)

Retro a Somero

Back to the International Language Ido

James Chandler 23-Mar-12

Source URL: http://interlanguages.net/somero4.html

* * *

New subscriptions: Zero Hedge, BBC - Magazine, Libération. Subscribe today at

sendtoreader.com/subscriptions

!

Sun, Jul 7th, 2013, via SendToReader