Усміхнуўся месяц ясны

Ён уздыхнуў і пайшоў, пакрыўджаны і зняважаны. Каля апошняга рада азірнуўся.

— Дык застаецеся? Ага, бадай і правільна. А раптам трэнер выведзе на поле Гаўрылава?.. То пабуду і я. Дзе тут чатырнаццаты рад?

Сярод гледачоў запанавала аднагалосная цішыня.

ІНТУІЦЫЯ

Настрой у Даўгаручанкі быў, як маЙская раніца. Дзіва што: такія сёння шчупакі трапляліся! Ну, і ён не падкачаў!..

Звычайных кліентаў Даўгаручанка не крыўдзіў: прыйшла твая чарга — атрымай. А вось лаўкачоў, якія з-за спіны, цераз галаву!.. Не, тым не глядзеў у зубы. Пакладзі на лапу — тады… Праўда, ён не казаў ім так, разумеў: і без таго добра ведаюць, шэльмы. Па-ро-ода! Тады ён толькі ссоўваў бровы над пераноссем: ты што гэта!.. Затым разводзіў рукамі — ну ладна, толькі для цябе.

Даўгаручанка нетаропка перабіраў кароткімі нагамі, міжвольна з цікавасцю разглядваў твары сустрэчных. «Таўсматы гэты, мусіць, шкляны посуд прымае. Бач, хі-хі, раскарміўся на шкляных харчах!

А то ж — столькі «жыгулёў» развялося. Падкацілі, без чаргі разгрузіліся са службовага ўваходу — яму барыш… Гэты будзе маім кліентам, бу-удзе. Цэгла, цэмент, шыфер — яны ўсім цяпер патрэбны. Да-ачы… А той вунь даўталыгі? Глядзі, сігае, як ганчак! Можа, механік які на аўтасервісе ці прадавец у магазіне запчастак. Бяжы, бяжы, але ўсё роўна не мінеш мяне…

Раптам Даўгаручанка скалануўся: за яго быццам учапіўся вачамі лейтэнант міліцыі. Вунь чаканіць крок… Яны сустрэліся позіркамі. «Ат, д’ябал з ім, хай вытрэшчваецца. Ён што, за руку мяне схапіў? — Даўгаручанка хацеў адвярнуцца, але заўпарціўся. — Ці ў мяне на складзе неапрыходаваная цэгла ляжыць? Цэглы той ужо і след прастыў».

Крок, другі… Лейтэнант і вокам не міргнуў. Шыракаплечы, не зломак які — што той Шурык са «знатакоў». Любога бандзюгу — у рог бараноў. Яшчэ крок… Даўгаручанка бачыць вялікія зрэнкі. «Колкія, як шыла». Спіну яго лапнуў холад, ногі нібы хто спутаў. Паўкрока… Можа, у магазін скокнуць? За цыгарэтамі. Цыгарэты ж, як і сухары, дазваляецца…

Лейтэнант параўняўся. Зараз казырне для ветлівасці і… Пальцы Даўгаручанкі, здрадлівыя пальцы, самі сашчапіліся за спіной. Інтуіцыя.

Раптам… У вачах лейтэнанта нібы сінія агеньчыкі ўспыхнулі. Белыя, як цукар, зубы бліснулі. Усміхнуўся.

Крок, другі, трэці… Даўгаручанка недаверліва павярнуўся: лейтэнант ужо згубіўся ў людской таўкатні. «А каб табе!..» Даўгаручанку нясцерпна захацелася паслаць услед міламу таму лейтэнанту самае шчырае — ну як самому б сабе — пажаданне. Заслугоўвае: усмешка ж — як сонца. А што пажадаць яму? Здароўя? Дык куды яшчэ такому лашаку! Поспехаў у службе?.. Ад гэтай думкі Даўгаручанку перасмыкнула: «Каб яго поспехі табе, Іван Спірыдонавіч, вомегам не вылезлі». Але ж — як самому б сабе!.. I тут бліснула: «Няхай цябе, дружа, начальнікава жонка пакахае, хі-хі…»

Дома Даўгаручанка зняможана плюхнуўся ў сваё любімае мяккае крэсла. От зараз яму стане зусім добра, зараз пачнуць закалыхваць яго прыгожыя салодкія мары. Яны заўсёды апаноўвалі душу, калі сядзеў у гэтым крэсле. Двухмеснае купэ ў мяккім вагоне, сонечны пляж на беразе цёплага мора…

Да яго, пафарбаваная, надушаная, лёгкакрылай птушкай падляцела ад люстэрка жонка.

— Іванка, я ва ўпраўленне, — весела зашчабятала. — Выклікае мяне шэфка… Дарэчы, цябе таксама выклікаюць. Вунь позва на стале ляжыць.

— У ваенкамат?

— Не, у міліцыю.

Мяккае крэсла рыпнула спружынамі — як войкнула. «Позва?! А так белазуба ўсміхаюцца!..»

ЭЎРЫКА

Жылі яны, як сказаў Мікіта Уласавіч, сціпла. Ніякай раскошы не дазвалялі сабе. У кіно і тэатр не хадзілі, моднага адзення не куплялі. Таксама ў водпуск нікуды не ездзілі, сядзелі дома. Словам, «адкладвалі». Аднаго разу, праўда, Антаніна Сілівестраўна заікнулася была, ці не памяняць ім ложкі, ды Мікіта Уласавіч, разважыўшы, неабвержаным довадам скасаваў яе намер:

— Драўляныя шашаль ушчэнт паточыць… А жалезныя нашы — де ўгрызе, не-е.

I вось яны сабралі кругленькую суму. За вячэраю Мікіта Уласавіч урачыста аб’явіў жонцы:

— Цяпер, Антаніна Сілівестраўна, і мы будзем як людзі. У лес па ягадкі, па грыбочкі, таксама яблычак, бульбачкі прыдбаць увосень — на сваім транспарце… Купляем «Жыгулі».

Антаніна Сілівестраўна лыпнула доўгімі пушыстымі вейкамі, нібы ёй запарушыла вочы, прыклала далонь да лоба мужа: ці не ў гарачцы ён?

— А як у слуп дзе ўрэжашся альбо з МАЗам якім пацалуешся? Плакалі тады нашы грошыкі.

Ад жончыных слоў Мікіта Уласавіч аж здрыгануўся. Усю ноч ён не спаў. Варочаўся, крактаў, уздыхаў. Досвіткам, расплюшчыўшы вочы, хвілін на дзесяць напружана сцішыўся, потым кулём кінуўся да жонкі на кухню.

— Эўрыка! — віскнуў прарэзлівым тэнарам, якім калісьці ў самадзейнасці спяваў «Пасею гурочкі нізка над вадою». — Купім дачу. Гародніна, садавіна… I сабе хопіць, і на Камароўку. Зноў жа, трусоў завядзём, таксама свежая капейка будзе. Выдатна!

Жонка паказала яму на дзверы ў бакавушку:

— Ты б спачатку схадзіў і добранька пад халодным душам асвяжыуся. Дачу яму засвярбела! А калі пярун у тваю дачу смальне? Ці замыканне якое?

Мікіта Уласавіч скрушліва пашкроб патыліцу і патупаў пад халодны душ.

Праз мінуту ён гукнуў з ваннага пакоя: